Tag: artikel editie mei 2021

Warmtepompen

Warmtepompen

Enkele jaren geleden geloofde een groep warmtepompadepten nog heilig dat grondgebonden systemen de toekomst hadden. Die tijd lijkt nu voorbij te zijn. Ja, ze zijn belangrijk, maar het zijn vooral de luchtgebonden systemen die in een rap tempo innoveren en de markt veroveren. IZ sprak erover met twee specialisten. Martin Wendels is sinds 2010 directeur van WOLF Energiesystemen. Ze verkopen zowel lucht- als bodemgebonden warmtepompen. Jan Bosch werkt sinds 2007 als Manager Marketing Communications bij Nefit Bosch. Ook deze fabrikant zet lucht- en bodemgebonden systemen in de markt. ISH Ze hebben beiden net de digitale ISH achter de rug. De beurs bij uitstek om alle trends op het gebied van warmtepompen te achterhalen. “Het was wel wennen, die digitale formule”, vertelt Wendels. “Ik ben er niet bijzonder enthousiast over. Zowel het aantal exposanten (373) als bezoekers (69.000) viel erg tegen. Bovendien draait de ISH om de ervaring, bezoekers willen noviteiten zien en aanraken en dat kon niet. Tot slot, alle respect voor de inspanningen van de beursorganisator, maar de interface was wel voor verbetering vatbaar qua gebruiksvriendelijkheid.” Gemis Ook Jan Bosch heeft gemengde gevoelens overgehouden aan de digitale beurs. “Het was ‘by far’ niet te vergelijken met een normale ISH. Een digitale beurs in deze opzet voegt weinig toe. Het onderscheidende karakter van een vakbeurs zit ‘m juist in de fysieke ervaring, zowel voor de bezoekers als exposanten. Samenvattend zou ik zeggen: ‘een leuke poging er iets van te maken’, maar ik denk dat iedereen uitkijkt naar een normale editie

Cloudbeheer

Cloudbeheer

Ildert Burghout kan zich er nog over verbazen. “Zo’n 5 jaar geleden kreeg 95% van de nieuwbouwhuizen een cv-ketel of stadsverwarming. Nu wordt in zeker 65% van de gevallen een warmtepomp geïnstalleerd. Het gaat erg rap en dat geldt ook voor de ontwikkeling van nieuwe functionaliteiten, zoals cloudbeheer.” Bij Pananonic Heating & Cooling Solutions zijn ze volop bezig om hun Aquarea warmtepomp-concept breder in de markt te positioneren. Ildert Burgerhout, Manager Marketing & Demand Planning is er nauw bij betrokken. All-electric De serie lucht-water warmtepompen heeft een vermogensrange tussen de 3 en 9 kW. Klanten in de nieuwbouw kiezen meestal voor 2 varianten: een all-in-one oplossing of een bi-block met losse boiler erbij. “Tegenwoordig promoten veel partijen een hybride oplossing, als een soort tussenstap in de bestaande bouw. Wij geloven daar niet in. Dat is pure geldverspilling. Je zit nog steeds met de gasaansluitingskosten en dat terwijl de cv-ketel in veel gevallen nauwelijks meer een bijdrage levert aan het invullen van de warmtevraag. Zinloos. Met een all-electric oplossing ben je in één klap af van die cv-ketel.” ‘Wildwestverhalen’ Burghout kan zich opwinden over alle ‘wildwestverhalen’ die nu in de media verschijnen over de torenhoge kosten die gepaard gaan met de overstap op een warmtepomp in de bestaande bouw. Volgens schattingen zouden die al snel oplopen tot 40-60.000 euro per woning. In dat bedrag is dan de aanschaf van een nieuwe warmtepomp, de installatie van een ander afgiftesysteem en extra isolatie meegenomen. Maatwerk leveren “Ieder verduurzamingstraject is maatwerk. Zo hoeft niet

Lentekriebels

Lentekriebels

De winter voorbij, het zonnetje schijnt, de dagen worden langer kortom het is lente, en daarna volgt de zomerperiode. In mijn beleving de mooiste tijd van het jaar voor de installateur, de spoedklussen van zenuwachtige mensen in de kou zijn verleden tijd, en met het mooie weer is vaak het humeur en geduld van klanten ook een stuk beter. Het buitenwerk lonkt, een dakgoot herstellen of vervangen: altijd weer mooi werk voor de echte vaklieden onder ons. Maar ook het vervangen van een ketel is een stuk aangenamer. Het vervangen van de rookgasafvoer wordt op deze wijze, in het zonnetje, nog aangenaam werk. De buitenunit van een airco of warmtepomp monteren is bij deze temperaturen ook een stuk beter te doen. Daarnaast is het ook mooi weer om naar de vaccinatielocatie te gaan voor de nodige prikken en op deze wijze ons te beschermen tegen de pandemie die ons leven al zo lang beheerst. Ik denk dat menig planner van een installatiebedrijf zich achter de oren krabt bij het zien van de wisselende planningen die momenteel gehanteerd worden. Duidelijk is in ieder geval dat wij het in installatieland beter onder de knie hebben. Want al wordt de installatiebranche niet als cruciaal gezien, ik vind dat we met elkaar deze titel meer dan verdienen. Tijdens de crisis, en de lockdowns hebben wij ‘gewoon’ ons werk gedaan. Je kunt iemand niet zonder verwarming of warm water laten zitten, lekkages moeten verholpen worden en zonder elektra houdt het ook op. Laten we hopen

Waterslag

Waterslag

Waterslag in drinkwaterinstallaties is een veelvoorkomend probleem. Ron Bosch, HBO-docent Installatietechniek en installatieadviseur legt uit wat de problematiek behelst en reikt oplossingen aan voor de installateur. Onderverdeling Er zijn verschillende soorten geluid. Als we het hebben over luchtgeluid in een ruimte, bedoelen we geluidsgolven die worden opgewekt door een één of andere geluidbron en de omringende lucht in trilling brengen. We kunnen dan bijvoorbeeld denken aan praten of muziek. Contactgeluid In het geval van contactgeluid gaat het om geluid voortkomend uit trillingen ten gevolge van mechanische aanstoting en/of contact met de bouwkundige constructie door een voorwerp dat in de oorspronkelijke toestand geen contact maakt met de constructie. Bijvoorbeeld een waterstraal die valt op de bodem van de douchebak. Constructiegeluid Bij constructiegeluid is het geluid afkomstig van een trillende bron die permanent contact maakt met de bouwkundige constructie. Bijvoorbeeld de beweging van mechanische onderdelen of vloeistoffen in een installatie. Gebruiksdruk Als we willen begrijpen wat waterslag inhoudt, moeten we ook inzoomen op het begrip gebruiksdruk. Hierbij gaat het om de druk direct voor een aansluitpunt van het tappunt dat geopend is, dat wil zeggen de statische druk minus het drukverlies dat het water in de leiding ondervindt ten gevolge van verticale verplaatsing en wrijving bij de doorstroming door geopende tappunten. Waterslag Waterslag ontstaat door de stroming van water in drinkwaterleidinginstallaties, waarbij door een handeling van een mens of een apparaat, de waterstroming abrupt wordt gestopt. Het gevolg is dat de kinetische energie in de waterleiding toeneemt. De druk neemt toe, wat

Garantie

Garantie

Onlangs kreeg ik de vraag van een bezitter van een Omnik omvormer of hij bij ons terecht kon voor reparatie van zijn omvormer. Hij had de omvormer pas 4 jaar en het apparaat gaf ‘relay failure’ aan. Zijn installateur had aangegeven niets voor hem te kunnen doen, omdat Omnik failliet is. Sinds we reparatie en revisie van omvormers aanbieden, komen we dit soort verhalen in allerlei varianten tegen. De fabrikant is failliet en de installateur geeft daarom niet thuis. De installateur is failliet en de fabrikant geeft niet thuis, want doet alleen zaken met groothandel of installateur. De eigenaar van de omvormer heeft net het huis gekocht inclusief installatie en bij garantie staat de omvormer niet op zijn naam geregistreerd. Wil je nog meer voorbeelden? Geen probleem. De lijst is helaas te lang om hier op te noemen, maar de gemene deler in het verhaal is dat veel installateurs, groothandels en fabrikanten in de jonge solar-markt óf bewust weglopen van hun verantwoordelijkheid óf soms simpelweg niet weten waar ze aan gehouden zijn. Soorten garantie Er zijn 3 soorten garantie waar een consument aanspraak op kan maken: fabrieksgarantie, verkopersgarantie en wettelijke garantie. Fabrieksgarantie en verkopersgarantie krijgt of koopt de consument bij een product. Maar wettelijke garantie heeft hij altijd bij een aankoop. Dat staat in de wet. De garanties zijn verschillend van aard, maar hebben één ding gemeen en dat is dat de verkoper, jij als installateur, verantwoordelijk bent voor de afhandeling. Fabrieksgarantie Fabrieksgarantie kan worden gegeven bij de verkoop van

Open armen

Open armen

U bent het niet vergeten. Ik weet het zeker. Girlsday. Ik zie in gedachten enkelen van u fronsen. Maar ten onrechte! Op 22 april (oftewel Girlsday) lieten we meiden kennis maken met de techniek. Ik hoop uw bedrijf ook! De techniek mag een mannenbastion lijken te zijn, maar is een nieuwe wind aan het waaien. Het aantal meiden dat begint aan een mbo-opleiding installatietechniek is tussen het schooljaar 2013/2014 en 2020/2021 bijna verdrievoudigd. En dat is mooi nieuws. Voor ons als sector. Voor de bedrijven die staan te springen om nieuw personeel. Voor de klant die meer betrokken vakmensen ziet, die zich willen verdiepen in wat voor hen het beste is. En voor deze vakvrouwen zelf die een baan hebben gevonden in een sector die maatschappelijk het verschil maakt en een goede toekomst biedt. Is dit voor nu? Of zijn de vrouwen blijvers? Ik hoop dat u nu wel fronst, maar om het feit dat ik überhaupt nog deze vraag stel. Vrouwen horen thuis in onze branche. Om hun kracht, creativiteit, kennis en vaardigheden. Het is goed dat bedrijven een afspiegeling zijn van de maatschappij. Een winnend voetbalteam kan niet alleen bestaand uit aanvallers, verdedigers of middenvelders. De inzet van iedereen maakt scoren mogelijk. Een palet aan mensen die met elkaar echt het verschil kunnen maken. Dus de deuren openen op Girlsday is een start. Maar standaard open armen voor vrouwen in de techniek moet het uitgangspunt zijn. Omdat we er beter van worden. Omdat we nog meer kunnen! En

Iedereen kan het dak op

Iedereen kan het dak op

Esther Wienese (foto) wordt de DakenDiva genoemd. Zij schreef Het Rotterdamse Dakenboek: nieuw gebruik van dak en stad, is daarnaast spreker, adviseur en gids. Een gesprek over de ontwikkelingen op de daken in Nederland, de kansen die er liggen en de inzet van techniek. Esther Wienese kreeg voor het eerst interesse in daken tijdens haar werk voor Rijkswaterstaat. Het spel tussen ruimte en water heeft impact op de inrichting van de stad, en het dak is hierbij bepalend. Als journalist kreeg ze samen met een ambtenaar van de gemeente Rotterdam het idee om te werken aan het Rotterdamse Dakenboek. “En direct was het kippenvel. Ik was gefascineerd. In 2030 woont wereldwijd naar verwachting 70% van alle mensen in een stad, waarvan 50% alleen. Ook in een stad als Rotterdam. Eenzaamheid, ontmoeten, drukte en behoefte aan stilte worden belangrijke thema’s in de stad. Steden moet zich hierop voorbereiden en dat betekent ook de daken benutten. Voor woningen, recreatie, daktuinen, daktuinbouw, wateropvang, duurzame energieopwekking. En als dat ergens kan, dan is dat in Rotterdam. Want Rotterdam heeft de meeste platte daken van Nederland: 18,5 km² ligt smachten te wachten op invulling.” Rotterdamse aanpak Het benutten van die daken is belangrijk, want Rotterdam groeit. En om de stad leefbaar, gezond, bereikbaar en aantrekkelijk te houden, is het dak van groot belang. Een multifunctioneel dak is een dak waarop meerdere functies te vinden zijn. Bij nieuwbouwprojecten heeft Rotterdam als voorwaarde dat elk dak minimaal twee extra functies heeft. Elke functie heeft een eigen kleur:

Coalitie HR-Hybride

Coalitie HR-Hybride

De coalitie HR-Hybride – Techniek Nederland, Netbeheer Nederland en Natuur en Milieu – pleit ervoor vanaf 2024 elk jaar minstens 100.000 hybride warmtepompen te installeren om Nederland sneller gasvrij te maken. Met dat vooruitzicht is extra kennis van warmtepompen zeer welkom. Als het plan van Techniek Nederland, Netbeheer Nederland en Natuur en Milieu werkelijkheid wordt, zouden er voor 2030 één tot twee miljoen hybride warmtepompen zijn geïnstalleerd. Het zou 70% aan aardgas besparen, wat de CO2-uitstoot flink zou doen afnemen. De coalitie HR-Hybride heeft voor ogen dat installateurs nieuwe cv-ketels gaan combineren met een hybride warmtepomp. Kennis hybride warmtepomp “De hybride warmtepomp is een goede tussenstap richting gasloos”, vindt ook Jos de Leeuw, projectcoördinator bij ISSO. “Het is bovendien een betaalbaar alternatief.” Gezien de snelle opmars van de hybride warmtepomp is het geen toeval dat dit jaar kan worden uitgekeken naar de actualisatie van kennis over warmtepompen. Naast aangepaste kennis komt er, en dat staat los van het initiatief van de coalitie HR-Hybride, zelfs een gloednieuw ISSO-kennisproduct over dit onderwerp: het Kleintje Hybride warmtepompen. Dit Kleintje verschijnt naar verwachting voor de zomer. Hij is bedoeld voor de woninginstallateur en adviseur. Jos de Leeuw: “Dit Kleintje geeft installateurs snel toegang tot de meest relevante informatie in alle fasen van het installatieproject van hybride warmtepompen: de programma-, ontwerp, uitwerkings-, realisatie- en de beheerfase.” Klant optimaal helpen Het Kleintje maakt duidelijk in welke situaties een hybride warmtepomp uitkomst biedt, en hij helpt bij de keuze van het type pomp. De kennis gaat vooral

Aanraken

Aanraken

Nog even door de zure appel heen bijten en we kunnen weer naar een ‘normale samenleving’ terug,. Dat zal ook betekenen dat vakbeurzen weer opengaan voor het grote publiek. Want één ding is wel duidelijk: ondanks alle digitalisering en daarmee de mogelijkheid om vanuit huis veel informatie binnen te halen, wordt het traditionele rondje over de beurs door velen gemist. Zo ook door Jan Bosch van Nefit Bosch, die graag even wil kijken bij de concurrent welke noviteiten hij lanceert. Toch weet hij ook zonder beurzen, samen met Martin Wendels van Wolf Energiesystemen, in grote lijnen in deze uitgave te schetsen welke trends de warmtepompwereld domineren. Leek het er enkele jaren geleden nog op dat vooral grondgebonden systemen de toekomst hebben. Nu veroveren juist de luchtgebonden systemen de markt. Ondertussen maakt een brede coalitie zich sterk voor de hybride warmtepomp. Vanaf 2024 moeten er elk jaar minstens 100.000 hybride warmtepompen worden geïnstalleerd om Nederland sneller gasvrij te maken. Kortom, het vakgebied is nog steeds volop in beweging. Laten we hopen dat we straks de noviteiten ook weer kunnen zien én aanraken.