Slimme kranen

Slimme kranen zijn al aardig ingeburgerd. Sanitairfabrikanten merken dat vooral sinds de pandemie de belangstelling fors is toegenomen. Waar staan we nu en welke ontwikkelingen mogen we de komende tijd verwachten? IZ sprak erover met Eric Hofmeijer, accountmanager bij Hansa.

Wat is precies een ‘slimme kraan’? “Een kraan die inzicht geeft in het watergebruik en eventuele besparingsmogelijkheden én beschikt over een beveiliging tegen verbranding en bacteriegroei”, vertelt Hofmeijer. Consumenten kunnen bijvoorbeeld jaarlijks tot wel 50 % op hun watergebruik besparen door over te stappen op slimme kranen. Ze kunnen daarnaast op warm water besparen. Met name ouders van kleine kinderen zijn geïnteresseerd in het veiligheidsaspect van slimme kranen. Met een slimme kraan kunnen ze de temperatuur van het water op het juiste niveau instellen en zo voorkomen dat kinderen het water per ongeluk te warm zetten.

Functionaliteiten
Branchebreed zie je dus eigenlijk altijd drie dezelfde functionaliteiten terugkomen. “Ten eerste zijn slimme kranen Touch Free, dankzij een elektronische bediening. Daarnaast gebruiken ze geen onnodig water en hebben ze een automatische spoeling. Nu kan het per fabrikant nogal verschillen waar de accenten precies worden gelegd. Misschien heeft fabrikant x bij de ontwikkeling van zijn slimme kranen assortiment vooral gekeken naar besparingsmogelijkheden, terwijl fabrikant y bijvoorbeeld liever wil dat zijn slimme kranen eenvoudig te integreren zijn in een GB-systeem, om onder andere het legionellabeheer te vergemakkelijken.”

Opgang
De vraag naar slimme kranen neemt dus toe, maar het verschilt nogal per segment. Je zal ze eerder tegenkomen in de utiliteit dan de woningbouw. “En, in de woningbouw is de belangstelling vrij sterk afgebakend. De klanten bevinden zich met name in de particuliere sector en zijn vooral op zoek naar slimme kranen voor het toilet. Dat is niet verwonderlijk, omdat dit meestal een gemeenschappelijke ruimte is, waar zowel bewoners als gasten hun handen kunnen reinigen. En nogmaals sinds de pandemie zijn we zowel bij onszelf als bij anderen meer alert op de hygiëne.”

Installatie
De installatie van slimme kranen gebeurt grotendeels op dezelfde wijze als traditionele kranen. Denk aan het aansluiten van leidingwerk en de plaatsing op bijvoorbeeld wastafels. Maar er zijn ook verschillen. Zo heeft een slimme kraan stroom nodig, waar haal je die vandaan? Het reguliere net, een batterij of een eigen generator met batterij? Daarnaast komt er natuurlijk meer kijken bij het inregelen. Belangrijke aandachtpunten zijn onder andere de intervallen van spoelingen en de exacte spoeltijd. Deze verschillen hebben ook invloed op het onderhoud. Wellicht moet na verloop van tijd een batterij vervangen worden, houd daar rekening mee. En, zorg ervoor dat de sensor schoon blijft, zodat de kraan niet ongewenst water gaat gebruiken of niet reageert als de eindgebruiker zijn handen wil wassen.

Toekomst
Slimme kranten zijn nog niet uitontwikkeld. Hofmeijer verwacht dat in ze in de utiliteit steeds verder geïntegreerd worden met GB-systemen, uit veiligheidsoverwegingen en om Predictive Maintenance mogelijk te maken. Daarnaast zijn er andere materialen in opkomst en wordt er nagedacht over andere, meer circulaire opties. “We zien al steeds vaker dat er gerecycled messing, RVS en speciale coatings tegen slijtage worden gebruikt. Op het gebied van hoogwaardig hergebruik, dus een-op-een oude kranen uit een donorgebouw weer toepassen in een nieuw gebouw, zijn nog fikse stappen te zetten. Je moet de oude kranen dan weer refurbishen, dat is een markt met een geweldige potentie, maar het ontbreekt nog aan een infrastructuur om dat soepel te laten verlopen.”

Beperkingen
Tegelijkertijd signaleert Hofmeijer - en hij is niet de enige sanitairexpert – dat hoogwaardig hergebruik ook onderhevig is aan trends. “In Nederland kan de smaak snel veranderen. Wie zit er dan nog te wachten op een kraan van 30 jaar terug?” Neem bijvoorbeeld de vormgeving. Kortgeleden was het minimalisme dat de toon aangaf, nu zijn organische vormen weer in opkomst. Hetzelfde geldt voor kleuren. Uit de leisurewereld komen nu ook geborsteld brons- en metaalkleurige kranen overwaaien.

Potentie
Maar de accountmanager wil geen donkere bril opzetten. “Ik verwacht dat de industrialisering, in de vorm van prefab badkamers en dergelijke, zal doorzetten. En er is wel degelijk een doelgroep die kant-en-klaar opgeleverde woningen wil afnemen. In zo’n geval zou je makkelijker duurzaam hergebruik kunnen faciliteren. Op die manier behouden bewoners ook nog de vrijheid om t.z.t. nog iets te veranderen aan hun interieur en daarmee sanitair.” 