Projecten

De installatiebranche dendert door met interessante projecten, ook in 2023. Een greep hieruit laat zien hoe veelzijdig de branche opereert. Geen project is hetzelfde. Maatwerk levert het mooiste resultaat op.

Midden in Maasdijk stond basisschool ‘De Schakel’. Het oude schoolgebouw is gesloopt en op de locatie zijn 20 sociale huurappartementen gerealiseerd, 10 kleine en 10 grotere. De woningen zijn geschikt voor jongeren, alleenstaanden en ouderen. De appartementen zijn alle voorzien van een warmtepompinstallatie gebaseerd op de ATAG Energion M Compact 40. Daarmee kunnen de bewoners gasloos hun woningen verwarmen en van tapwater voorzien.Het betreft een monobloc lucht/water-warmtepomp met een geïntegreerde boiler van180 liter. Doordat de boiler in de behuizing van de binnenunit is opgenomen, hoeft deze niet meer te worden aangesloten, wat een kortere installatietijd oplevert. De buitenunit is op het platte dak geplaatst, zodat de buitenunits nauwelijks te horen en zichtbaar zijn

Doorstroomtoestellen in cascade
Bij Foppen Seafood in Harderwijk is een oude VR warmwaterbereider (Lochinvar) vervangen door 12 stuks Rinnai condenserende doorstroomtoestellen. Dit leverde een besparing op van 25% op het gasverbruik.
De 12 toestellen staan ruggelings opgesteld om een zo klein mogelijke opstelling te creëren. De maximale volumestroom is 179 l/min bij ∆T van 55°C. De gehele fabriek wordt door deze configuratie van warm tapwater voorzien. Diverse spuitlansen kunnen gelijktijdig worden gebruikt. De opstelling heeft geen voorraadvat. De doorstroomtoestellen moduleren al naar gelang de behoefte. Productie bij Foppen Seafood kan tijdens onderhoud gewoon doorgaan.
De Rinnai condenserende doorstroomtoestellen zijn er in 46 kW en 57 kW nominaal vermogen. Zowel de primaire als de secundaire wisselaar is van RVS. De vernieuwde ventilator maakt het mogelijk lange collectieve rookgasafvoeren te realiseren

Getransformeerd kantoorgebouw
In Hoogeveen wordt een compleet aardgasloze woonzorglocatie voor 26 bewoners gerealiseerd in een voormalig kantoorpand. Gekozen is voor zeventien Bosch Compress 3400i luchtwarmtepompen.

Het systeem zorgt voor de all-electric verwarming en koeling van alle woningen en gemeenschappelijke ruimten.
Accountmanager Roelof Vallinga van Nefit Bosch vertelt: “Voor de duurzame verwarming en koeling zijn door het gebouw heen in totaal zestien Bosch Compress 3400i all-electric luchtwarmtepompen geplaatst met een vermogen van 6 kW. Daarnaast zorgt één warmtepomp van hetzelfde type met een vermogen van 14 kW voor de verwarming en koeling van de algemene leefruimte. De binnenunits zijn allemaal all-electric Tower-modellen met elk een geïntegreerde 190 liter rvs-boiler voor optimaal tapwatercomfort. De split-buitenunits staan op het dak. Als afgiftesysteem is op alle verdiepingen lagetemperatuur vloerverwarming aangebracht.”
“Met deze Bosch Compress 3400i all-electric luchtwarmtepompen konden we in compact bemeten kasten op de gangen prima uit de voeten”, vertelt Klaas Donker van Installatiebedrijf Donker Veenstra. “Op het dak was ruimte genoeg voor de buitenunits, die zijn echt fluisterstil. Daar komen ook nog honderd PV-panelen bij om op duurzame wijze alle benodigde elektriciteit op te wekken. Bestemd voor het dagelijkse huishoudelijke gebruik én om de warmtepompen te laten draaien.”
De inbedrijfstelling door de servicemonteurs van Nefit Bosch was een bewuste keuze. Installateur Veenstra hierover: “Het is altijd prettig om te beschikken over een scherpe blik van buitenaf en extra kennis en ervaring. Wij zien het in dit geval als een soort extra garantie. Bovendien wisselen de monteurs van Nefit Bosch en onze eigen monteurs op een dag als deze onderling hun kennis en ervaring uit. Ook dat is voor beide partijen waardevol.” 

Zorgeloze toekomst
Living-Inn is een woonzorgconcept waar senioren en starters een zorgeloze toekomst tegemoet gaan. Ontmoeten en samen genieten staan centraal. Robot Vloerverwarming heeft hier maatwerk geleverd door o.a. de vloerverwarmingstekeningen en berekeningen te maken voor de 372 woonruimtes. Deze woonruimtes zijn tevens voorzien van verdelers die geschikt zijn gemaakt voor verwarmen en koelen en dat terwijl Living-Inn is aangesloten op stadsverwarming. Het bedrijf verantwoordelijk voor de stadswarmte leverde bij dit project niet de koeling. Robot realiseerde daarom een pompgroep die aan alle eisen van stadswarmte voldoet en ook kan worden ingezet voor koelen. Samen met de betrokken partners is ook de inregeling daarvan verzorgd. Voor het totale project heeft Robot Vloerverwarming 200.000 meter in Nederland zelf geproduceerde PE-RT buis geleverd. Het project is gerealiseerd in samenwerking met Installatiebedrijf ITBB uit Heerenveen en Montagebedrijf HBM uit Genemuiden 

Elektrische verwarming
Voor de splinternieuwe units op Roompot vakantiepark te Gulpen werd gezocht naar een elektrische verwarmingsoplossing voor de slaapkamers die middels ICY via een stopcontact kunnen worden aangestuurd. Tevens was er in de badkamer behoefte aan een eenvoudig te bedienen badkamerradiator met een tijdsschakelaar.
Met installateur Barli is gekeken naar een passende oplossing voor deze warmtevraag. Voor de uitwerking is gekozen voor een Robuust elektrische convector voor in de slaapkamers en een Calor Select voor de in de badkamer 

Plaatsing via open dak
In Zorgorganisatie Norschoten te Barneveld is een verticale luchtbehandelingskast (LBK) vervangen, die zich bevond in een technische ruimte van twee verdiepingen, gelegen in het midden van de vleugel van het zorgcomplex. Bij dit project is kritisch gekeken naar de meest efficiënte positie van alle benodigde componenten in de nieuwe LBK van NedAir, om deze zo compact mogelijk te maken, zodat deze zou passen in de bestaande binnenruimte.
Het oude model van 5 meter hoog is vervangen door een compactere variant van 3,5 meter hoog. Dankzij de nieuwe LBK kan de organisatie 13.000 kuub aan gas en 83.000 kg per jaar aan CO2 besparen. Vanwege de plaatsing in het gebouw is extra zorg besteed aan de hoge eisen aan geluidsoverlast en efficiëntie. Om de bewoners van het gebouw zo min mogelijk tot last te zijn, is ervoor gekozen om het dak open te maken tijdens de werkzaamheden. Op die manier kon de oude kast eruit worden getild en de nieuwe kast erin worden gezet

Razendsnel inregelen
“Dus we hoeven per appartement pas in het werk te besluiten of we de WTW-unit links- of rechtszijdig willen aansluiten?” Met die vraag startte het eerste contact tussen Van Haren Installaties (VHI) en Soler & Palau. Frank Wolters, projectmanager bij VHI, kijkt tevreden om zich heen in de nog volop in aanbouw zijnde 68 appartementen van het project Weijerstaete fase 4&5 in Boxmeer. “Een belangrijk voordeel van de WTW-units van S&P is dat we pas in het werk hoeven te bepalen of deze links- of rechtszijdig geconfigureerd moet worden. Ideaal, omdat we met aansluitingen toch altijd voor onverwachte situaties komen te staan. Tel daarbij de forse tijdwinst die monteurs maken bij het eenvoudig inregelen van alle WTW-units en je snapt waarom de keuze op de Sabik 350 van S&P viel.”
Voor Frank Wolters is de samenwerking met S&P uitstekend bevallen. “Een goede samenwerking gaat niet alleen over een snelle en betrouwbare levertijd. Makkelijk bereikbaar zijn en snel in contact komen met mensen die inhoudelijk verstand van zaken hebben is minstens zo belangrijk.”

Weggewerkte ventilatie
In de bosrijke omgeving van Blaricum staat een volledig houten huis, gemaakt zonder toevoeging van lijm of andere materialen. Alle houten bouwmaterialen die in het huis zijn toegepast, hebben een hoge traagheid. Hierdoor duurt het, bij warm weer, langer voordat de warmte in het huis trekt. Daarnaast wordt in de winter de warmte beter binnen gehouden.
Ondanks dat de houten constructie ‘zelf de ventilatie regelt’ en de toevoer van frisse lucht niet nodig zou zijn, kozen de huiseigenaren het zekere voor het onzekere. Na overleg met het bouwteam, gingen zij zelf op zoek naar een ventilatiesysteem dat zonder opzichtige roosters geïntegreerd kon worden. “De bewoners zochten een alternatief voor de traditionele systemen”, vertelt Jeroen Wolters, Area Sales Manager Aero bij Siegenia Benelux. “Niet alleen omdat het kanaalwerk hiervoor lastig in te passen was in de houten woning, maar ook omdat vervuilde kanalen en warmteverlies hierbij op de loer liggen. Ook centrale warmteterugwinning was geen optie, omdat dit nóg meer kanaalwerk zou betekenen. Het assortiment van Siegenia bood een oplossing, omdat de ventilatie in de gevel of langs de ramen gerealiseerd kan worden.”
Op basis van de bewonerswensen, zoals een geïntegreerde ventilatie, CO2-meting en verse luchttoevoer in elke ruimte, werd het decentrale Aeromat VT systeem geselecteerd. Met deze raamventilator worden warmteterugwinning, optimale luchtprestaties en een uitstekende geluidswering in één compacte unit gecombineerd. “In totaal hebben wij 19 vergelijkbare units geleverd, waarmee alle ruimtes in het huis volledig vraag gestuurd en kostenefficiënt van een perfect binnenklimaat worden voorzien”, aldus Wolters.
De naar klantwens zwartgekleurde roosters van het systeem zijn in samenwerking met de architect uit het zicht weggewerkt achter de binnenwandbekleding. Slechts een strakke, zwarte streep is minimaal zichtbaar. Wolters: “In de slaapkamer is het systeem onzichtbaar achter de gordijnen weggewerkt. Het systeem wordt door middel van een schuifsysteem handmatig bediend.”

Energieneutrale villa
Thoonen Totaal Installaties (TTK) in Barendrecht heeft onlangs een ClimaLevel klimaatbeheersingssysteem geïnstalleerd om van een grote nieuwbouw villa in Rhoon een nul-op-de-meter woning te maken. Deze installatie bestaat uit een aardwarmtepomp met een buffervat en boiler, waarmee alle ruimten afzonderlijk te koelen of te verwarmen zijn. “Het door ons geïnstalleerde klimaatbeheersingssysteem is een lagetemperatuurinstallatie, waarmee de bewoners per ruimte een continu comfortabele temperatuur kunnen instellen”, vertelt Michiel Mussche, directeur van TTK. “Met als voordeel een bijzonder laag energiegebruik, maar natuurlijk ook het mogelijke risico op meer lucht en corrosievorming in het systeemwater, in vergelijking met traditionele klimaatinstallaties.”
“Wij hebben de klimaatinstallatie in Rhoon uitgebreid met twee Spirovent Superior S250 vacuümontgassers, SpiroExpand expansievaten, SpiroTop ontluchters en een SpiroTrap MB3 vuilafscheider”, aldus Mussche. “Deze oplossingen van Spirotech voorkomen automatisch lucht- en corrosievorming in de gehele installatie. Ze beschermen vooral ook installaties met warmtepompen, waardoor deze optimaal blijven functioneren bij lagere exploitatiekosten, terwijl de technische levensduur toeneemt.”
Voorwaarde van de opdrachtgever was dat ze niet meer afhankelijk zouden zijn van aardgas. Ampt van Nijkerk benaderde Klimaplan Klimaattechniek voor een elegante oplossing. Die werd in overleg met Stulz gevonden in een luchtbehandelingskast (LBK) inclusief warmtepompen. Een plug-and-play oplossing voor koelen, verwarmen en ventileren.
Veltman: “We hebben hier de ClimaPac Compact-range ingezet. Deze bestaat uit een unit die op een zelfdragend frame is gemonteerd. Er zijn twaalf modellen LBK’s met luchthoeveelheden van 1.500 m3 tot 14.100 m3. Dus voor ieder project kunnen we maatwerk leveren.”

Warmtepompschoorsteen
Warmtepompfabrikant Vaillant en Breman Installatiefabriek hebben samen een dakkap ontwikkeld voor de Vaillant lucht/water-warmtepomp aroTHERM plus, een monobloc model dat het milieuvriendelijke R290 koudemiddel gebruikt. Tijdens het ontwikkelingsproces lag de focus op de toegankelijkheid en servicebaarheid van het apparaat binnen de dakkap. Hierdoor is het inspectieluik strategisch geplaatst, waardoor zowel de zijkant als de achterkant gemakkelijk bereikbaar zijn. Bovendien is er een luik aan de bovenzijde geïntegreerd, waardoor het toestel niet alleen van bovenaf toegankelijk is, maar ook eenvoudig uit de dakkap kan worden verwijderd.
De praktische bruikbaarheid is in samenwerking met G.G.B. Installaties in Zuidbroek getest. Zij hebben de primeur gehad om de eerste dakkappen te plaatsen en hebben waardevolle input geleverd over hoe deze dakkappen in de praktijk het best geïnstalleerd kunnen worden. Deze samenwerking heeft geresulteerd in een dakkap die niet alleen efficiënt is voor installateurs maar ook gebruiksvriendelijk voor onderhoud en service.

Geprefabriceerde leidingsupports
Diverse leidingsupports voor het nieuwe pand van DPG Media zijn door Walraven ontworpen, geproduceerd en geprefabriceerd. Begin 2023 werd begonnen met het uitwerken van de diverse producten aan de hand van berekeningen, waarna de supports zijn gemoduleerd in Revit. Ze werden gerealiseerd met eigen producten – zoals rail en beugels – en in elkaar gezet tot een geprefabriceerde oplossing. Daarna werden deze geprefabriceerde oplossingen geleverd op de bouwplaats. Doordat de supports in de fabriek in elkaar zijn gezet, konden deze snel gemonteerd worden. In dit project zijn diverse Walraven beugels zoals Bifix® G2 en verschillende Bisofix® gebruikt. Ook is onder andere Walraven Strutrail® en Walraven RapidStrut® Hammerfix G2 (BUP1000) gebruikt.

Van gas, naar hybride, naar all electric
In Noord-Holland wordt aan de bestaande gasinstallatie van een villa een lucht/water-warmtepomp van Wolf toegevoegd. Het comfort in de bestaande situatie was hoog, de uitdaging is dan ook om dit te behouden. Zo heeft de woning een binnenzwembad en meerdere badkamers. Het binnenklimaat is aangenaam door de vloerverwarming die aanwezig is in de hele woning en de luchtbehandelingskast die zorgt voor een gebalanceerde ventilatie voor het zwembad.
Aan installateurs Ron Burger en Van Duin Installatietechniek was het de taak om een passend systeem te installeren. De bewoner had als eis dat de buitenunit van de warmtepomp erg stil moest zijn. De CHA-16/20 monoblock lucht/water-warmtepomp voldeed hieraan. Met een SCOP van 5.46 is de CHA-16/20 ook energie-efficiënt. De warmtepomp is uitgerust met het milieuvriendelijke koudemiddel R290. Dankzij het 1000-liter buffervat BSP inclusief verswaterstation kan tot 40 liter per minuut worden getapt, met een temperatuur van 45℃.
Samen met Maarten Ouwehand, engineer van Wolf, is het systeem op voorhand uitgedacht. Wanneer deze woning in de toekomst van het gas af gaat, kan de CHA-16/20 met uitbreiding in cascade de volledige warmtevraag op zich nemen.
