De airco

Eigenlijk begon de opmars al eerder. Door klimaatverandering en verduurzaming van de gebouwde omgeving krijgen woningen en utiliteitsgebouwen steeds vaker te maken met ongewenste opwarming. En dus begon het vorige decennium al de vraag naar koelingsoplossingen te groeien in de zakelijke en consumentenmarkt.

Keerpunt
Maar waar pak ‘m beet 5 jaar geleden vooral de vraag toenam tijdens de warme maanden, blijkt nu het hele jaar door de airco gretig aftrek te vinden. Dat begon al eerder, maar nam een vlucht tijdens de winter van 2022 toen de energieprijzen sterk stegen, vertelt Joeri Kapsenberg, Productmanager Airconditioning bij Daikin.
“Op een gegeven moment zat je met
gasprijzen van ruim 3 euro per m3.”

Goedkoper en flexibeler
“Daarnaast was het al duidelijk dat verwarmen met een airco in bepaalde situaties een meer geschikte oplossing is dan overstappen op een warmtepomp. Toen kwam de airco steeds meer in beeld als een goedkoper alternatief dat bovendien in menig geval flexibeler is in te passen dan een warmtepomp.”

Single- vs multi-split
Dat kan, heel kort door de bocht, op twee manieren. Als single-split oplossing; dus per ruimte een binnen- en buitenunit of in een multi-split variant. In dat geval is er sprake van één buitenunit waaraan meerdere binnenunits zijn gekoppeld. Hoeveel, dat is volgens diverse bronnen op internet afhankelijk van het merk en het model. Het maximale aantal dat IZ vooralsnog tijdens een kleine steekproef kon vinden was negen. Hoe dan ook, er is een grens. Je kunt niet een onbeperkt aantal binnenunits koppelen aan een buitenunit.

Installatieconcepten
Met name de multi-split variant is erg populair, vertelt Kapsenberg. Vaak komt er een binnenunit in de woon- en slaapkamer te hangen. Eventueel wordt dat uitgebreid met extra slaapkamers en een kantoorruimte aan huis. En daarmee is meestal de kous wel af. Je hoort bijvoorbeeld nooit dat de consument een binnenunit wil hebben in verkeersruimtes, zoals gangen. “Het heeft overigens geen zin om in de badkamer een airco te hangen, vanwege de hoge rv, die heeft een negatieve invloed op het rendement.” De vermogens waarmee gewerkt wordt in de woningbouw vallen grofweg in de range van 2,5 kW voor bijvoorbeeld een slaapkamer tot 5 kW voor een woonkamer.

Voordelen
De aanschaf van een airco valt goedkoper uit dan een warmtepomp. “Voor een woning moet je al snel denken aan een investering van 10.000 euro, als je een warmtepomp wil laten plaatsen. Met een single-split airconditioningsysteem ben je minimaal 2000 euro kwijt en met een multi-split 4000, afhankelijke uiteraard van het aantal binnendelen.” Maar er zijn nog meer voordelen. Verwarm je met de airco, dan heb je alleen nog gas nodig voor de warmtapwaterproductie. “Daarmee kan je wel tot 70 % op je gasgebruik besparen”, rekent Kapsenberg voor.

Installatiegemak
Bovendien is het mogelijk om heel lokaal en gericht te verwarmen. En, dat gaat snel, in tegenstelling tot de bekende warmtepomp-vloerverwarmingsinstallatieconcepten. Daarnaast vereist het minder hak- en breekwerk om een airconditioningsysteem te installeren dan een warmtepomp met vloerverwarming. “Maar vergeet niet dat je uiteraard wel koelleidingen moet trekken.”

Inbedrijfstelling
Tot slot is de inbedrijfstelling van een airconditioningsysteem een stuk eenvoudiger dan van een warmtepomp. Wel zo prettig in een tijd waarin we duizenden monteurs tekort komen om aan de werkelijke marktvraag te voldoen.

Beperkingen
Uiteraard heeft verwarmen met airconditioning ook zijn beperkingen. Met name de convectiestroom wordt niet door iedereen als prettig ervaren. Denk bijvoorbeeld aan mensen met allergieën. Mocht de klant overigens bang zijn dat afwisselend koelen en verwarmen negatieve gevolgen gaat hebben voor de levensduur van zijn systeem, dan kan je hem geruststellen. Volgens Kapsenberg maakt het niets uit.

Trias Energetica
Let bij de overstap op een aircosysteem voor de hoofdverwarming altijd op de Trias Energetica en de BENG-regels. “Dus, eerst kijken naar de isolatie en ventilatie.” Het is verstandig om de warmtevraag eerst zoveel mogelijk terug te brengen, voordat je een verwarmingsoplossing installeert.

Onderhoud
Een airconditioningsysteem is in principe onderhoudsarm. “Wij adviseren wel een jaarlijkse controle. Daarbij kijkt de installateur onder andere naar de koudemiddelinhoud en de compressorfrequentie. Ook is het aan te raden om de filter eens in de twee maanden te reinigen met een stofzuiger, maar dat kan de eindgebruiker zelf doen.”

Aanvullende adviezen
Het gebeurt regelmatig dat een bewoner eerst slechts één kamer wil voorzien van airco en als dat bevalt vraagt om ook in andere vertrekken units op te hangen. Dat brengt de overstap van een single-split op een multi-split systeem met zich mee. Erg onhandig. “Probeer direct een beeld te krijgen van de daadwerkelijke behoefte, dan kan je eventueel al direct een multi-split systeem verkopen”, zegt Kapsenberg. Daarnaast wil de klant nog wel eens de binnenunit op een esthetisch aantrekkelijke plek hangen, die verwarmingstechnisch echter minder rendement oplevert. “Ga daar niet zomaar in mee, maar leg goed uit waarom het voor het comfort verstandiger is om op zoek te gaan naar een betere optie.”
Toekomst
Ook de komende jaren zal de opmars van airco als hoofdverwarmer doorzetten, verwacht Kapsenberg. Niet alleen omdat het concept steeds meer ingeburgerd raakt, maar ook omdat er nu een sterke lobby wordt gevoerd om deze gasloze verduurzamer op de subsidielijst te krijgen 