Auteur: Ruud

Waterbesparende kans

De bevolking groeit, het klimaat verandert en we zien lange periodes van droogte. De waarde van water neemt hierdoor toe. Minder energiegbruik en circulariteit worden steeds belangrijker, ook voor kraanwater. Met het oog op de toekomst maakt drinkwaterbedrijf Dunea de drinkwaterlevering toekomstbestendig met een multi-bronnenstrategie en zoekt zij samen met partners naar innovatieve manieren om water te besparen – ook in huis. Er zijn drie manieren om kraanwater te besparen: minder gebruik, hergebruik en inzet van alternatieve bronnen, zoals regenwater. Drinkwater is van zeer hoge kwaliteit, in de eerste plaats om bij te dragen aan volksgezondheid en hygië-ne. Die kwaliteit is niet voor alle toepassingen even noodzakelijk. Daarom richt Dunea zich naast uitbreiding van de productiecapaciteit – nodig vanwege bevolkingsgroei – en verdere optimalisatie van eigen processen, ook op manieren om lager gebruik te bevorderen. Het liefst zonder dat klanten daarbij hoeven na te denken. Je moet kunnen blijven genieten, maar zonder te verspillen. Hergebruik Hergebruik en besparen in en rond het huis zijn hier onderdeel van. Immers, drinkwater dat niet wordt gevraagd, hoeft niet te worden gemaakt. Omdat de komende jaren veel woningen bijgebouwd dienen te worden, richt Dunea zich voor hergebruik samen met partners met name op de nieuwbouwsector. Want als er niet direct een waterbesparende maatregel wordt meegenomen in nieuwbouwplannen, dan loop je zo een halve eeuw achter de feiten aan. En dat is een gemiste kans voor duurzaamheid. Nieuwbouw water-bespaar-klaar In de gemeente Katwijk wordt de komende jaren Valkenhorst ontwikkeld, een nieuwe wijk van 5.600 woningen,

Douche-wtw versterkt (hybride) warmtepomp

Badkamers worden luxer en zijn steeds vaker een ruimte voor ontspanning, met een grotere vraag naar warm tapwater als gevolg. Om aan een grotere warmtapwatervraag te voldoen, moet er bij voorraadsystemen voldoende warmwater beschikbaar zijn. Dit geldt voor zowel de bestaande bouw als in de nieuwbouw. In de nieuwbouw is de warmwaterproductie zelfs verantwoordelijk voor 20 tot 40% van de energievraag van woningen. Toch kan energiezuinigheid en een hoog tapwatercomfort eenvoudig samengaan. Hoe? Door het toepassen van een douche-wtw. Zo is veel minder energie van de opwekker nodig. Een warmtepomp hoeft hierdoor veel minder energie te leveren voor een hoger comfort. In de nieuwbouw is een kleine warmtepomp al snel toereikend voor de warmtevraag. Een douche-wtw is een welkome aanvulling om het tapcomfort te garanderen én te verhogen. Bovendien kan met een douche-wtw volstaan worden met een kleiner voorraadvat. In de bestaande bouw kunnen woningen stapsgewijs verbeterd worden. Met een hybride verwarmingssysteem smeer je de kosten over een periode uit. De eerste stap in ‘energiebesparing’ is isolatie, LTV en een douche-wtw. Daarna breidt je de cv uit met een warmtepomp. Zo ontstaat een hybride verwarmingssysteem. Als de warmtepomp ook wordt ingezet voor warmtapwaterbereiding, zijn een voorraadvat en een douche-wtw altijd interessant. De warmtepomp krijgt hierdoor een beter rendement (COP). Er zijn diverse soorten douchewisselaars. Voor appartementen en gelijkvloerse woningen zijn douchegoot-wtw’s beschikbaar. Nieuw voor deze markt zijn verticale douche-wtw’s, verkrijgbaar met opvoerpomp en vaak een geïntegreerde kleine boiler of naverwarmer. Voor conventionele woningen met de badkamer op de verdieping zijn

Open sluizen

Meddens & Van Ree is een bekend installatiebedrijf in Nijkerk en de directe omgeving. De vakspecialisten kunnen een breed scala aan werkzaamheden uitvoeren. Onlangs nog toverde de W-installateur en dakdekker een sluiswachterswoning om in een restaurant. Ryan van Ree kende Jos Meddens nog van Defensie. “Toen hij de burgermaatschappij instapte, werd hij installateur. Hij overtuigde me om dezelfde stap te maken”, vertelt de inmiddels 45-jarige. “Dankzij mijn ervaringen bij de Genie, had ik al de nodige technische know how, dus het ging me vrij makkelijk af. Ik kwam bij een leuk bedrijf terecht. Het werk was divers, er waren allerlei interessante technische ontwikkelingen, maar op een gegeven moment wilde ik en ook Jos toch onze eigen agenda gaan bepalen en klussen uitzoeken. In 2001 werden we helemaal zelfstandig met Meddens & van Ree.” Projecten Het werd een succes. Inmiddels telt het bedrijf 23 man. “Rond de 80% van de projecten is in de utiliteit en nieuwbouw, in 20% van de gevallen gaat het om bestaande woningen.” De werkzaamheden variëren; van sanitair plaatsen, tot ventilatiesystemen installeren en warmtepompen neerzetten. “Ooit monteerden we zelf ook nog PV-panelen, maar de concurrentie in die markt is moordend. We hebben er snel een punt achter gezet en leveren nu alleen in samenwerking met een PV-specialist. Het past ook niet bij ons profiel; we zijn een echte W-installateur.” Zinkwerk Een absolutie specialiteit is het zinkwerk. Je hoort het enthousiasme in Van Ree’s stem als hij erover begint. De liefde voor het ambachtelijke karakter, de karakteristieke kenmerken

Intelligent sanitair

Alles moet duurzaam en dat geldt ook voor ons watergebruik. Johan Bel, eigenaar van Mijn Waterfabriek, laat verderop in deze uitgave weten dat de watertransitie inmiddels al gaande is. “In de watersector zien we nu een groeiende belangstelling voor regenwater- en grijswatersystemen, infiltratieoplossingen voor het eigen perceel en waterbesparende technieken.” Er valt zeker nog een behoorlijke inhaalslag te maken, maar de gang zit er in. Dat uit zich in steeds meer waterbesparende, sanitaire producten, variërend van regenwatersystemen tot en met bijvoorbeeld een slimme mengkraan voor de badkamer, voorzien van spraakbesturing. De dag kan voortaan beginnen met het commando: “Hey Google, zet mijn douche aan”. Maar het zal nog wel enige tijd duren voordat dit soort intelligente toepassingen gemeengoed gaan worden. Zoals altijd bij innovaties zijn eerst de voorlopers aan de beurt: consumenten die het milieu hoog in hun vaandel dragen en hiervoor geld (kunnen) vrijmaken, en de gadgetfreaks, die graag het allernieuwste ‘speeltje’ omarmen. Voor de meesten van ons zullen, zoals gebruikelijk, vooral regelgeving en subsidie het werk moeten doen.

Is het binnenklimaat wel gezond?

Al jaren is er veel te doen over het binnenklimaat in Nederland. Gebouwen worden steeds beter geïsoleerd en inmiddels bijna energie neutraal gebouwd. Maar er ontstaan ook steeds meer allergieklachten en we zijn vatbaarder voor virussen en andere ziektes. Hoe weten we nu of een gebouw wel of niet gezond is? Lucht, licht, klimaat en geluid hebben invloed op het binnenklimaat en daarmee de gezondheid van mensen. Daarom is Binnenklimaat Nederland jaren geleden begonnen met het opstellen van richtlijnen met als resultaat het Programma van Eisen Gezonde Kantoren. Hiermee wordt duidelijk welke impact een maatregel heeft op de productiviteit en het ziekteverzuim van de gebruikers van een gebouw. Maar ook op uw gezondheid. Dit is echter allemaal aan de voorkant. Hoe kunnen we meten of en hoe gezond een gebouw nu daadwerkelijk is? Hiervoor heeft Binnenklimaat Nederland na jaren voorbereiding in februari 2021 het Binnenklimaat Label voor gezonde gebouwen geïntroduceerd. Of een kantoor voldoet aan de normen van het Binnenklimaat Label, wordt getoetst aan de hand van vier onderdelen uit het Programma van Eisen Gezonde Kantoren: lucht, licht, klimaat en geluid. Het PvE Gezonde Kantoren is een handreiking voor het (her)ontwikkelen van kantoren die niet alleen energiezuinig moeten worden, maar ook gezond en comfortabel moeten zijn. Voor de vier onderdelen zijn drie ambitieniveaus geformuleerd. Klasse C geeft een ‘voldoende’ aan, klasse B betekent ‘goed’ en de beste beoordeling is klasse A, met een ‘zeer goed’. Hiermee kan een opdrachtgever bij wijze van spreken zeggen: ‘Ik wil een kantoor in klasse

Betreed de digitale wereld! Maak kennis met Grohe X

Ervaar een nieuwe manier van interactie met GROHE X. GROHE presenteert een revolutionair digitaal platform met informatieve en inspirerende content op basis van jouw interesses. GROHE X geeft on demand een kijkje in onze expertise en passie. Wordt binnenkort gelanceerd. Dit is jouw kans om kennis te maken, interactie te hebben en een voorsprong te nemen in de wedstrijd.

Warmteservice opent 68e vestiging in Goes

Het Zeeuwse Goes wordt verrijkt met een nieuwe vestiging van Warmteservice. Het is voor de landelijke keten de tweede vestiging in deze provincie. Veel klanten in de regio hebben de weg naar Warmteservice Vlissingen al gevonden. Door in Goes een nieuwe locatie te betrekken verwacht het bedrijf beter op de regionale behoeftes te kunnen inspelen. In vergelijking met de vestiging in Vlissingen wordt het pand nog groter, met meer voorraad en voldoende parkeergelegenheid voor de deur. U kunt bij Warmteservice terecht voor meer dan 150.000 artikelen op het gebied van verwarming, sanitair, dakbedekking én de benodigde installatiematerialen. Naast de traditionele cv ketel heeft Warmteservice ook hybride en elektrische systemen in het assortiment. Zij vinden het belangrijk om de huidige markt goed te kunnen bedienen, maar ook om aan de vraag naar duurzamere alternatieven te kunnen voldoen. Inmiddels zijn er 69 Warmteservice vestigingen in Nederland. Jurren Woortmeijer zal in Goes de zaak gaan leiden. Hij is al ruim 15 jaar werkzaam bij Warmteservice waarvan 10 jaar als franchisenemer in Vlissingen. Wesley Czajka is in Vlissingen al geruime tijd de rechterhand van Jurren en krijgt nu een mooie kans om hier bedrijfsleider te worden. Jurren zal in Goes vanaf de start ondersteuning krijgen van Jur van den Berg en Giovanni van Gennep. Jurren vertelt: “Ik vind het spannend en leuk om in Goes bedrijfsleider te worden. Naast het ruime productaanbod staat Warmteservice voor deskundig advies. Wij denken niet alleen mee over de producten, maar ook over de juiste installatie en de benodigde

Raam open…

Ieder jaar staat bij IZ het februarinummer in het teken van ventilatie. Dat is niet voor niets, want er is veel belangstelling voor dit onderdeel van de installatietechniek. Maar dit jaar is er nog meer reden voor zo’n themanummer. De coronacrisis heeft de noodzaak van goede ventilatie nog eens extra benadrukt. Dat geldt voor ieder gebouw, maar in het bijzonder voor scholen. Die bleken vaak al niet aan het gewenste (noodzakelijke) binnenmilieu te voldoen om een optimale leerprestatie van de leerlingen te kunnen garanderen. Maar nu blijkt ventilatie ook nog eens belangrijk te zijn bij het coronaveilig in bedrijf houden van een (school)gebouw. In Madrid en omstreken werd men onlangs nog met de neus op de feiten gedrukt. Een ongekende sneeuwstorm zorgde voor veel overlast, waaronder extreme kou. Maar vanwege Corona mochten de ramen in de klaslokalen niet gesloten blijven, want een goede mechanische luchtbehandeling ontbrak. Gevolg, weer enkele dagen gesloten scholen. En die zouden juist weer open gaan na een ‘kerstlockdown’ vanwege een nieuwe, inmiddels derde, coronagolf. Iedereen wil dat kinderen weer veilig naar school kunnen gaan. Tijd dus om alle schoolgebouwen nu eens echt deskundig van ventilatie te voorzien. Een raam open zetten, is niet altijd de oplossing.

Gezond binnenmilieu

Vanwege de huidige corona-crisis ligt de focus bij scholen veelal op CO2 gestuurde regelingen. Ook de overheid stelt dit als een vereiste, om in aanmerking te komen voor subsidie. Maar enkel aansturen op CO2 is niet voldoende voor een gezond binnenklimaat. Binnenmilieu omvat meer dan alleen CO2: temperatuur, luchtvochtigheid, geluid, VOC’s, (ultra)fijnstof, etc. Al deze factoren zorgen ervoor dat de gebruiker zich prettig, comfortabel en veilig voelt, en dragen bij aan de gezondheid van de gebruiker. Nieuwbouw Een optimaal binnenmilieu was het uitgangspunt voor het ontwerp van de luchtbehandeling voor de nieuwbouw van het Esdal College in Zwolle. Luchtbehandelingskasten (LBK) zorgen voor de verse lucht en een VRV-installatie voor de temperatuur. Beide installaties worden centraal aangestuurd vanuit de Daikin mini GBS iTouchManager (iTM). Deze regelt o.a. op basis van CO2 en temperatuur in iedere ruimte het binnenmilieu. Speciale coating Voor dit project zijn twee Daikin Professional LBK’s geleverd met een luchthoeveelheid van 18.000 m3/uur en 8.000 m3/uur. Eén verzorgt de verse lucht toevoer voor de keuken en heeft een kruisstroomwisselaar om de retour en toevoerlucht te scheiden. Dit ter voorkoming van geuroverdracht. De tweede LBK is gekoppeld aan de klaslokalen en overige ruimten. Deze unit heeft een sorptiewarmtewiel voor het behalen van een optimaal comfortniveau. Er is een speciale coating aangebracht voor het behalen van een nog hoger vocht rendement. Ook is de unit voorzien van een spoelzone om kortsluiting van de retourlucht naar de toevoerlucht te beperken tot ca. 1%. Sensoren Beide LBK’s zijn voorzien van sensoren die zorgen

Mobiele luchtreiniger

Hoe zorg je ervoor dat gebruiksruimtes zo besmettingsvrij mogelijk blijven? De VitalAir Luchtreiniger kan wellicht een waardevolle bijdrage leveren. Verschillende adviseurs en installateurs vertelden al de afgelopen maanden aan IZ dat ze meer vragen krijgen over ventilatiesystemen. Daar vloeien in een aantal gevallen ontwerpopdrachten uit voort en concrete werkzaamheden. In de praktijk komt het veelal neer op onderhoud en de upgrading of vervanging van installatiesystemen. Stap verder Maar wat nu als je nog een stap verder wil gaan? Ook voor deze vraag ontwikkelen fabrikanten nu interessante producten. Mobiele unit Zo brengt BUVA homecare systemen de VitalAir Luchtreiniger op de markt. Deze mobiele unit verlaagt de aerosolendruk met minimaal 98%, aldus de fabrikant. De VAL is vooral bestemd voor de utiliteitssector, vertelt Steven van den Bergh, productmanager bij BUVA. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan sportscholen, kantoren en onderwijsinstellingen. Plaatsing De unit meet 34 x 34 x 170 cm en weegt ongeveer 40 kg. In theorie kan de VAL overal worden neergezet, maar het meest verstandige is natuurlijk om de unit in de nabijheid van locaties te plaatsen waar veel aerosolen vrijkomen. Werking De mobiele luchtreiniger zuigt onderin lucht aan en geeft vervolgens de gereinigde lucht bovenaan weer af. In de mobiele unit zitten zowel een HEPA- als plasmafilter. HEPA is van origine ontwikkeld voor de ruimtevaart maar wordt nu ook gebruikt in de gebouwde omgeving. HEPA betekent letterlijk: High Efficiency Particulate Air. HEPA zijn luchtfilters die tussen minimaal 85% en maximaal 99,999995% van alle stofdeeltjes (most penetrating particle size) van