“We verwarmen minder”
RADIATOR MOET NU OOK KUNNEN KOELEN EN VENTILEREN
Volgend jaar staat hij 30 jaar aan het roer bij Jaga Konvektco. Chris Heerius heeft de klimatiseringsmarkt flink zien veranderen. “Door de goede woningisolatie zijn koelen en ventileren steeds belangrijker geworden. We hebben al de tools voor een duurzaam 2050, maar de branche is te behoudend.”
Jaga Konvektco is de Nederlandse importeur van Jaga-oplossingen. In het assortiment bevinden zich onder andere de bekende Oxygen2, Briza en sinds kort ook de Strada Hybrid (zie kadertekst). Als radiatorexpert levert het bedrijf zowel oplossingen aan de woningbouw – van sociale huurwoningen tot luxe villa’s – als utiliteit, bijvoorbeeld kantoren en zorgcomplexen.
Betere isolatie
“Geleidelijk aan is het aandeel verwarming wat aan het afnemen”, vertelt Heerius. De verklaring ligt voor de hand; door de steeds betere isolatie van nieuwbouwwoningen en nieuwe utiliteitsgebouwen neemt de warmtevraag af. Tegelijkertijd ziet Heerius dat ook in renovatietrajecten vaak ingestoken wordt op een betere gebouwschil.
Koeling wordt belangrijker
Deze verandering heeft verregaande gevolgen, vertelt de directeur van Jaga Konvektco. “Het belang van koeling en ventilatie neemt toe, bovendien wordt het steeds belangrijker om de verschillende klimatiseringssystemen nauwkeurig af te stemmen op de bouwkundige situatie.”
Radiatorspecialist Jaga speelt in op deze ontwikkeling door niet alleen oplossingen aan te bieden die verwarmen, maar ook eventueel ventileren, koelen en/of beschikken over warmteterugwinning. Zo kan bijvoorbeeld de Strada Hybrid verwarmen en koelen, de Jaga Oxygen verwarmen en ventileren en de Jaga Fresh bovendien nog warmte terugwinnen.
LT-radiatoren
Waar vroeger al vaak standaard werd gekozen voor vloerverwarming op de begane grond en de eerste verdieping om een behaaglijk binnenklimaat te creëren, lijkt er nu een kentering plaats te vinden. “Vloerverwarming is een traag regelbaar systeem. In een goed geïsoleerde woning komen LT-radiatoren in een aantal gevallen als veel beter uit de bus. Zo willen kinderen overdag studeren of spelen op hun kamer, dan moet de temperatuur omhoog, maar slapen ze er ’s avonds en dan moet de temperatuur weer omlaag. Dat vraagt om een systeem met een snelle reactietijd, waarbij tegelijkertijd de uiteindelijke warmtevraag beperkt blijft vanwege de hoge isolatie. Een LT-radiator is dan de aangewezen oplossing.” Volgens Heerius begint het daarom steeds normaler te worden om LT-radiatoren op de eerste verdieping en daarnaast ook in de woonkamer en keuken te installeren.
Behoudende sector
Jaga Konvektco is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een internationale speler, die ook betrokken is bij projecten in bijvoorbeeld de VS, Canada en China. Dat levert interessant vergelijkingsmateriaal op voor Heerius. “De installatiebranche in Nederland loopt achter. Een nieuwe trend als circulair denken wordt nog nauwelijks opgepakt. Wij zetten er zelf al vol op in. Zo gebruiken wij aluminium, staal, koper en ook houten omkastingen. Deze materialen zijn allemaal goed herbruikbaar.” Daarnaast ontbeert het installateurs vaak aan commerciële vaardigheden, zegt Heerius. “Zonde, want als ze de consument goed voorlichten over wat er allemaal mogelijk is, wil die best zijn portemonnee trekken.”
Hoog tempo
Anderzijds begrijpt Heerius ook wel dat de installateur soms moeite heeft om het tempo bij te benen. De veranderingen gaan snel. “Een moderne installateur moet weet hebben van verschillende vakgebieden; van verwarming, tot koeling, ventilatie en warmterugwinning. Bovendien komt er steeds meer regeltechniek in de toestellen.”
gaslos
Al met al verwacht Heerius wel dat we onze duurzaamheidsdoelstellingen gaan halen, maar of Nederland in 2050 al van het gas af zal zijn, daar zet hij zijn vraagtekens bij. “We formuleren vaak hele ambitieuze doelstellingen, maar ons tempo ligt beduidend lager. Zo verkocht ik 30 jaar geleden al warmtepompen, ze zijn nu pas echt aan het doorbreken.” En dan nog. “Het lijkt er soms op of de overheid een dubbele agenda heeft; aan de ene kant inzetten op verduurzaming, aan de andere kant toch een rol willen spelen als internationale gasrotonde. Werkt dat wel?” Voor Jaga zelf ziet de toekomst er in ieder geval rooskleurig uit. “Wij hebben al de producten om de markt te bedienen en zullen blijven doorgroeien. Zeker internationaal.”
“Markt is misschien gebaat bij schaarste”
Door zijn betrokkenheid bij de meest uiteenlopende projecten, heeft Heerius door de jaren heen een groot netwerk opgebouwd in de installatiebranche. De laatste tijd hoort hij keer op keer dezelfde geluiden: ‘We willen Nederland in rap tempo verduurzamen, maar waar halen we de vakmensen vandaan?’.
“Je hoort het van alle kanten; er is een schreeuwend gebrek aan goed opgeleid personeel. Ouders zijn terughoudend om hun kinderen naar het technisch onderwijs te sturen. Ik denk dat er meer grootscheepse campagnes nodig zijn om te laten zien dat er volop mogelijkheden zijn in de installatiebranche. Daarnaast moet het beroep beter gewaardeerd worden. Er zijn al initiatieven opgestart om de instroom weer op peil te krijgen, zoals het opleiden van vluchtelingen, prima idee, maar er is meer nodig.”
En dan het bouwvolume, “misschien is de markt ook wel gebaat bij een zekere schaarste, want dan gaan de prijzen omhoog. Ik ben ervan overtuigd dat als we het echt willen, we het bouwvolume wel kunnen opschroeven. Bijvoorbeeld door meer te gaan prefabben, Plug & Play oplossingen te leveren en uiteraard door robotisering.” Jaga zelf probeert in ieder geval al haar steentje bij te dragen aan het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen en het opvangen van het tekort aan vakmensen. Onder andere door duurzame systemen op de markt te brengen en continu aandacht te besteden aan installatiegemak. “We zetten vol in op Plug & Play oplossingen om de montagetijd te verkorten. Daarnaast laten we altijd een eigen specialist meegaan als een installateur voor de eerste keer een Jaga-systeem installeert. Zo voorkom je fouten en kostbaar tijdsverlies.”
Verwarmen, koelen en ventileren
Jaga brengt een nieuwe radiator op de markt: de Strada Hybrid. Naast de LOW-H2O technologie voor energiezuinig verwarmen, heeft dit systeem óók het vermogen om de ruimte snel te koelen. Het toestel kan bovendien aangesloten worden met een zeer lage watertemperatuur op een warmtepomp. Speciaal voor deze radiator met meerdere functies is een volledig nieuwe thermostaatkop ontwikkeld die het toelaat om te verwarmen en te koelen. De Strada Hybrid kan overigens eenvoudig uitgebreid worden naar een toestel dat niet alleen kan koelen en verwarmen maar óók kan ventileren. Naast de warmtewisselaar kan namelijk een Jaga Oxygen2 als kant-en-klare ventilatie-unit onzichtbaar ingebouwd worden. Oxygen2 is een decentraal vraaggestuurd ventilatiesysteem. Het heeft een intelligente sturing en is energiebesparend.