Warmtepomptrends
WAAR GAAT HET NAARTOE?
Vorige jaar maakte Nefit Bosch bekend 100 miljoen euro te gaan investeren in de verdere ontwikkeling van warmtepompsystemen. De technologiegigant is al sinds 1975 actief op de markt en heeft ruim 900.000 warmtepompen geplaatst. Welke trends signaleren zij? IZ sprak met drie deskundigen.
Bodemgebonden systemen, lucht-water warmtepompen, monoblocks, hybride oplossingen… Er zijn zoveel verschillende warmtepompsystemen dat je als installateur in de woningbouw soms door de bomen het bos niet meer kan zien.
Bodemgebonden systemen
De markt verandert, blijkt wel uit het gesprek met Nefit Bosch. Zo signaleert de fabrikant een groeiende interesse in bodemgebonden systemen. Met name in de nieuwbouw. De verklaring ligt voor de hand. “Bodemgebonden systemen hebben een aantrekkelijk rendement en ze produceren buiten geen geluid.” Nefit Bosch betrad onlangs zelf deze markt in Nederland met de introductie van de nieuwe Compress 7001i LWMF.
Specificaties
Deze modulerende bodemwarmtepomp heeft een gesloten, verticale aardcollector als bron. De Compress 7001i is ‘’BENG-ready’’ en leverbaar in drie vermogens: 8, 12 en 16 kW. De intelligente warmwaterbereiding met geïntegreerde voorraadboiler zorgt voor een royale hoeveelheid warm water. De Compress 7001i LWMF is de eerste van een serie bodemwarmtepompen die Nefit Bosch dit jaar introduceert, bestaande uit in totaal 15 verschillende types met een vermogensrange van 2 tot 80 kW.
Obstakels
Ondanks de groeiende populariteit van bodemgebonden systemen, zijn er nog obstakels te overwinnen. Zo opereert er maar een beperkt aantal grondboorbedrijven op de Nederlandse markt. Bovendien dient een installateur te beschikken over de juiste BRL-certificeringen om een grondgebonden systeem te installeren en eventueel te beheren. Zo is voor de aanleg en het beheer van het bovengrondse deel een BRL 6000-21-certificaat nodig. En is de BRL 11000 voor het ondergrondse deel ontwikkeld. Nefit Bosch anticipeert hier slim op door de installateur waar mogelijk te ondersteunen in het traject. Bijvoorbeeld door vaste samenwerkingsverbanden aan te gaan met grondboorbedrijven en de installateur van het ontwerp tot de daadwerkelijke realisatie te begeleiden. Denk bijvoorbeeld aan trainingen en een onlineprogramma dat helpt om de juiste warmtepomp te selecteren.
Prijs
Ook de prijs van grondgebonden systemen blijft een issue. Die ligt namelijk aanmerkelijk hoger dan bij een luchtgebonden oplossing. Nefit Bosch wil eindklanten overtuigen toch de keuze te maken door wat ze beschrijven als “meer warmtepomp aan te bieden voor hun geld”. Oftewel, blijven hameren op de goede rendementen, betrouwbaarheid en levensduur. Daarnaast steken ze ook in op installatie- en onderhoudsgemak om de installateur aan boord te krijgen. “Bodemwarmtepompen zijn doorgaans grote en zware apparaten, onder andere door de geïntegreerde warmwatertank. De nieuwe bodemwarmtepomp van Nefit Bosch lost dit probleem op, omdat de warmtepomp in twee delen kan worden getransporteerd. Een buffervat is voor deze warmtepomp niet nodig, wat tijd, ruimte en kosten bespaart. De intuïtieve opstartprocedure zorgt voor snelle en eenvoudige inbedrijfstelling. Service en onderhoud worden vergemakkelijkt door de uitneembare koudemiddelcircuitbox. De compressor, de warmtewisselaars en het elektronisch expansieventiel zijn zo eenvoudig toegankelijk.”
Luchtgebonden systemen
Niet alleen bodemgebonden systemen winnen aan populariteit, ook luchtgebonden oplossingen vinden gretig aftrek, merkt Nefit Bosch. “We hebben net een periode achter de rug waarin we de afzet van monoblock-systemen fors zagen groeien. Daar is nu een zekere stabilisatie in te zien. Split-systemen daarentegen mogen zich wel verheugen op een groeiende belangstelling. Zowel als stand-alone oplossing als onderdeel van een hybride installatie. Wij denken dat het met prijsverschillen te maken heeft”. Daarnaast blijkt de vraag naar kleinere vermogens sneller te groeien dan de behoefte aan grote vermogens. “Dat heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat onze woningen steeds beter worden geïsoleerd, waardoor de warmtevraag is gedaald.”
Geluid
Ook in dit segment zijn nog obstakels te overwinnen. Die zijn voor een deel, helaas, eerder geworteld in de perceptie van de eindklant dan in de realiteit. Neem nu het geluidsprobleem waar volop aandacht voor is in de Mainstream media. Er zijn inmiddels de nodige oplossingen op de markt om het geluid te dempen (bijvoorbeeld omkastingen). Daarnaast doen fabrikanten ook alle mogelijke moeite om zelf het geluidsniveau omlaag te brengen, door bijvoorbeeld extra stille buitenunits te maken. In 2021 komt er een nieuwe geluidsnormering voor warmtepompen. “Voor een aantal buitenunits zal het toch kritisch worden”, voorspelt Nefit Bosch. De fabrikant blijft dan ook wijzen op het belang van de juiste dimensionering van de warmtepomp en de keuze van een goede opstelplaats.
Toekomst
Ook voor de verschillende varianten van luchtgebonden systemen is een gouden toekomst weggelegd, denkt Nefit Bosch. “De all electric-systemen vinden steeds beter hun weg in de nieuwbouw, mede vanwege het gasverbod. Zowel in monoblock- als split- uitvoering. In de bestaande bouw ligt er een groot potentieel voor hybride installaties, bestaande uit een warmtepomp en cv-ketel. Gezien de strengere geluidsnormering die op komst is, verwacht ik dat de afzet van monoblock-systemen weer zal aantrekken.”
Prijs
We kampen met een schreeuwend gebrek aan warmtepompmonteurs. En dat zal voorlopig nog wel zo blijven. Door steeds meer te gaan prefabben en kant-en-klare warmtepompunits te leveren, helpt de fabrikant de installateur om tijd te besparen. Wat ongetwijfeld ook zijn uitwerking zal hebben op de prijs. “Eigenlijk zijn er drie variabelen in het verhaal die de prijs bepalen”, zegt Nefit Bosch. “Warmtepomp, installatietijd en afgiftesysteem.” De fabrikant voorspelt dat de installatietijd korter zal worden, onder andere door plug & play oplossingen. Ook de kosten van warmtepompen en afgiftesystemen zullen dalen, maar niet enorm omlaag gaan.
Connectiviteit
Connectiviteit is een ander sleutelwoord voor de toekomst. Zowel digitaal als fysiek worden verschillende installaties meer en meer met elkaar geïntegreerd. Via internetmodules in de warmtepompen zelf en de aansluiting op gb-systemen en apps wordt het steeds eenvoudiger om beheer op afstand uit te voeren en de verschillende installaties op een zo efficiënt mogelijke wijze te laten samenwerken.
Concurrentie
Met zo’n stevige marktpositie is het de vraag hoeveel ruimte er nog is voor concurrerende systemen. Nefit Bosch denkt vooral dat warmtenetten en waterstof hoge ogen gooien. Warmtenetten omdat ze goed toepasbaar zijn in dichtbebouwde wijken, en waterstofketels omdat de installateur al grotendeels bekend is met de techniek. “Maar dat gaat pas lopen als ze een goedkope manier hebben gevonden om grote hoeveelheden groene waterstof te produceren.” Nog even geduld dus
