Warmtepompen

ISH TOONT TRENDS VOOR KOMENDE JAREN

De markt trekt aan en ondertussen zetten fabrikanten volop in op innovatie. Tijdens de afgelopen ISH was duidelijk te zien waar dit toe leidt. Meer R290, meer systeemintegratie, meer digitalisatie en meer monoblocks.

Natuurlijk waren er nog meer trends te bespeuren. Zoals nieuwe oplossingen voor woningen met een beperkte technische ruimte of de groeiende populariteit van lucht-lucht warmtepompen.
IZ zette het allemaal op een rijtje.

R 290
Bij het eerste bezoek aan de stand van Mitsubishi Electric kregen we eigenlijk al direct vrijwel alle trends op een presenteerblaadje aangereikt.
De fabrikant vertelde onder andere over de impact die de herziening van de F-gassenregeling in 2024 heeft op de markt. Men stapt en masse over op het koudemiddel R290 oftewel propaan. Zelf liet de fabrikant bijvoorbeeld de Ecodan lucht/water-warmtepomp uit de PUZ-WZ serie zien, waarvan de nieuwste monoblock-versie gebruik maakt van R290. Deze Ecodan familie is al enige tijd verkrijgbaar met verwarmingsvermogens van 5 en 6 kW en wordt nu uitgebreid met versies van 8,5, 10 en 12 kW. Overigens was het opmerkelijk hoeveel fabrikanten nu monoblock-versies van warmtepompen in de markt zetten. Zoals bijvoorbeeld Renson en alpha innotec. De redenen liggen voor de hand. Je bespaart er ruimte mee en de monteur heeft geen F-gassen certificering nodig om ze te plaatsen.

Airco

Als het gaat om lucht/lucht-warmtepompsystemen kon men op de stand van Mitsubishi Electric de modellen MSZ-RZ en MUZ-RZ met het koelmiddel R290 zien. Om de veiligheid extra te verhogen, zijn de apparaten niet alleen met leksensoren uitgerust maar is ook een geurstof aan het koudemiddel – die op zichzelf geurloos is – toegevoegd. Deze nieuwe splitwarmtepomp zal in eerste instantie verkrijgbaar zijn in de vermogens 2,5, 3,5 en 5 kW. Ook deze lancering is indicatief voor een trend, die nu opgang maakt in warmtepompland: de airco wordt steeds vaker gebruikt om te koelen én te verwarmen. Dit heeft alles te maken met de fluctuerende energieprijzen en het feit dat je op deze manier eenvoudig met één, relatief goedkope, oplossing een ruimte kan koelen en verwarmen.

Connectivity

Ondertussen worden warmtepompen steeds slimmer. Iedere standhouder liet ons wel modules zien waarmee inregeling, monitoring, predictive maintenance en beheer op afstand mogelijk zijn. Zoals Renson, die zowel de Arean warmtepompen, warmtepompboilers (Cygna), warmwatertank (Taura) als hydraulische componenten van de installatie slim en geautomatiseerd aanstuurt via een Brain-module in combinatie met een HVAC-module. De Brain-module connecteert elke installatie bovendien via een ethernetpoort met de cloud. Die connectie maakt niet alleen een eventuele wisselwerking met andere technieken mogelijk, maar stelt je in de eerste plaats als installateur in staat om je installatie snel en eenvoudig op te starten en in te regelen met de ‘Renson Installer-app’. Meldingen opvolgen, monitoren en servicen doe je dan weer via de ‘Renson Installer-portal’.

Systeemintegratie
Daarnaast raken steeds meer technische installaties en andere systemen binnen- en buitenshuis verder met elkaar verweven. Bij Ecoforest viel te horen dat hun warmtepompen steeds vaker worden opgenomen in totaalconcepten, waarin ook ventilatie, PV en autolaadpalen zijn geïntegreerd.
Financieel plaatje
Waar enkele jaren geleden nog vol bravoure werd ingezet op algehele energetische renovaties van bestaande woningen volgens de Trias Energetica, lijkt de sector dit nu wel enigszins los te laten. Eerst isoleren, dan een duurzame oplossing (bijvoorbeeld een warmtepomp of balansventilatiesysteem) installeren en eventuele verdere aanpassingen doorvoeren, zoals het afgiftesysteem aanpassen, blijkt in de praktijk vaak niet financieel haalbaar te zijn voor de klant. Renson pleit in dat kader voor een meerjarenplan, waarin niet noodzakelijkerwijze de volgorde van de Trias Energetica hoeft te worden aangehouden, maar eerder wordt gekeken naar wat er haalbaar is. Ook andere fabrikanten lieten een soortgelijk geluid horen. Dat kan er in de praktijk dus op neerkomen, dat de warmtepomp al wordt geïnstalleerd voordat de woning maximaal geïsoleerd is. Een andere optie is om vaker warmtepompen te gaan leasen aan klanten.

Circulariteit
Met die laatste oplossing wordt het theoretisch gezien ook makkelijker om circulair te gaan werken. Als warmte en koeling een service wordt, kan ieder moment een warmtepomp worden vervangen. Refurbish het oude exemplaar en je kan het systeem weer elders plaatsen, aldus Renson. Zo blijkt er wel te worden nagedacht over circulariteit, maar moeten er nog forse stappen worden gezet om het handen en voeten te geven. Er zitten ook beperkingen aan. Bijvoorbeeld als je minder materiaal wil gebruiken. Volgens alpha innotec loop je dan tegen grenzen aan, als je kijkt naar de gewenste grootte van een ventilator in een warmtepomp en de geluidsproductie. Waar wel grote kansen liggen volgens de fabrikant is om meer omkastingen te gaan maken van gerecycled materiaal.

Conclusie
Al met al gaven de warmtepomphallen een goed overzicht van de ontwikkelingen in de internationale warmtepompmarkt. Volgens brancheorganisatie EHPA zullen deze trends ook de komende jaren de toon aangeven. Het accent zou daarbij zo maar nog meer op de verdere ontwikkeling van Plug & Play oplossingen en circulariteit kunnen komen te liggen. In het laatste geval is wel eerst een verdere groei van de warmtepompmarkt nodig, aldus de EHPA, voordat het loont om een algehele infrastructuur op te zetten die het mogelijk maakt om gebruikte warmtepompen in te zamelen, op te knappen en weer hoogwaardig te hergebruiken 

Slimme warmtepomp

Vaillant liet tijdens de ISH de nieuwe luchtgebonden aroTHERM Split plus warmtepomp zien. Deze splittechnologie kan worden gebruikt voor verwarming, koeling en warmwaterbereiding in nieuwbouw en renovatieprojecten. En is ideaal als all-electric toepassing, maar kan ook als hybride verwarming worden ingezet. De warmtepomp is beschikbaar in verschillende vermogens van 3 kW tot 7 kW. De warmtepomp heeft een A+++ energielabel voor verwarmen en scoort met A+ uitstekend voor warmtapwater bereiding. Tegelijkertijd warmt de tank tot 35 % sneller op dan zijn voorganger. Bij de aroTHERM Split zijn de geluidsemissies teruggebracht tot het niveau van een moderne koelkast. Dit maakt de aroTHERM Split plus ideaal voor gebruik in dichtbebouwde rijwoningen. ‘s Nachts is deze warmtepomp zelfs nóg stiller. In de superstille nachtmodus wordt het geluidsniveau teruggebracht tot 28 dB(A) - op een afstand van 4 meter van de warmtepomp. De buitenunit van de warmtepomp wordt op een huismuur, in de tuin of op een plat dak geïnstalleerd. De binnen- en buitenunits kunnen in meestal in één dag door een installatiebedrijf worden geïnstalleerd. De all-electric toepassing met de binnenunit uniTOWER Split plus is zo compact als een koelkast en handig te plaatsen. De binnenunit heeft een geïntegreerde warmwatervoorziening voor tot 4 personen en past in een standaard installatiekast. Ook een hybride toepassing is mogelijk met een bestaande cv-ketel, de warmtepomp en een binnenunit (ongeveer zo groot als een cv-ketel). De aroTHERM Split plus wordt geleverd met een internetmodule voor bediening via de myVaillant app.

Uitbreiding serie

De Hybrox-serie van alpha innotec heeft twee nieuwe leden: de Hybrox 11 en 16. Deze modulerende lucht/water-warmtepompen maken gebruik van het natuurlijke koudemiddel R290. De warmtepompen hebben respectievelijk een vermogen van 10 en 13 kW. De Hybrox 11 en 16 bieden een maximale aanvoertemperatuur van 78 °C en leveren energie voor zowel verwarming als de productie van warmtapwater. Met cascadewerking kunnen tot vier warmtepompen gekoppeld worden voor nog meer vermogen, tot zelfs 52 kW. Daarnaast heeft de Hybrox verschillende combinatiemogelijkheden, zoals hydraulische towers van 180 liter of 280 liter met cv-buffer en tapwater buffervat of een regelunit in combinatie met een buffervat voor warm tapwater. Tijdens de ISH presenteerde alpha innotec tevens de Hybrox 18 en 21; met deze laatste toevoegingen aan de Hybrox familie kan nu ook de vraag om nog grotere vermogens bediend worden. De volledige Hybrox-serie is Smart Grid Ready, wat betekent dat het systeem optimaal gebruik maakt van duurzame energiebronnen en het energiegebruik geoptimaliseerd wordt, aldus de fabrikant.

Nieuw productgamma

Renson lanceerde tijdens de ISH een compleet nieuw productgamma voor duurzame verwarming/koeling. De lucht-waterwarmtepomp Arean van Renson is een efficiënte én stijlvolle Monoblock buitenunit die gebruik maakt van het koudemiddel R290. Ook zonder koeltechnisch certificaat voeg je daarmee een verwarmingssysteem op duurzame energie toe aan je project. Er zijn 3 uitvoeringen met uiteenlopende vermogens van 8 kW, 15 kW en 22 kW op maat van diverse projecten. Mét A+++ ecodesignlabel en slimme aansturing. De werking op hoge temperaturen – tot 70 °C – maakt het toestel geschikt voor zowel renovatie als nieuwbouw. De Renson Taura warmwatertank is de perfecte sidekick van de Renson-warmtepomp voor sanitair warm water in individuele woningen. De tank kan tot 250 liter water met een temperatuur tot 65 °C opslaan. Het grotere contactoppervlak van de geribbelde en spiraalvormige warmtewisselaar zorgt ervoor dat het sanitair water in de tank snel opwarmt. Die beperkte opwarmtijd maakt een energieverslindende weerstand overbodig. Vervaardigd uit hoogwaardig duplexstaal is deze tank bovendien heel licht en extreem goed bestand tegen corrosie. In collectieve woonprojecten voorziet een Renson Cygna warmtepompboiler elke wooneenheid apart van sanitair warm water. De water-waterwarmtepomp boost de restwarmte uit het cv-circuit tot 65 °C en buffert dat warme water in een ingebouwde tank van 200 liter. De Renson Cygna verbruikt tot vijf keer minder dan een klassieke elektrische boiler en bespaart zo tot 80 % energie, goed voor een A+ energielabel. Door in de zomer het water van het circuit – dat afkoelt bij de aanmaak van sanitair warm water – door de vloerverwarming te sturen, kan je bovendien ‘gratis’ koelen.