Warmteafgifte
Doen?
Op de VSK bezochten wij ook een aantal experts op het gebied van warmte-afgiftesystemen. Ze signaleerden allemaal een toenemende populariteit van stralingsverwarming. Zowel in de vorm van vloerverwarming, infaroodpanelen als elektrische radiatoren. Verslag van een rondje langs Rehau, Stelrad, Warp en Etherna.
EPC, BENG, Breeam, WELL, NOM…. wat hebben ze met elkaar gemeen? Ze lijken allemaal de populariteit van straalverwarming in de hand te werken. Waar aanvankelijk flink gepionierd werd, met alle mislukkingen of halve oplossingen die ermee gepaard gaan, lijkt nu een stevig fundament te rusten onder nieuwe maatregelen, concepten en keurmerken. BENG en NOM om maar twee voorbeelden te noemen, grijpen grotendeels terug op de Trias Energetica. Volgens deze routebeschrijving naar een duurzame gebouwde omgeving moet eerst de (thermische) energievraag tot een minimum worden teruggebracht. Bijvoorbeeld door de gebouwschil goed te isoleren. Vervolgens is het zaak om de resterende energiebehoefte zo duurzaam mogelijk in te vullen. Blijft er daarna nog een vraag over, dan wordt geadviseerd om te zoeken naar energie-efficiënte oplossingen met fossiele brandstoffen.
Elektrische stralingspanelen
De Trias Energetica is in een rap tempo aan het inburgeren in de bouwkolom. Op de VSK werd er dan ook veelvuldig aan gerefereerd. Bijvoorbeeld tijdens verschillende presentaties in het VSK-theater, onderonsjes tussen bezoekers en op de stands van fabrikanten. Zo signaleerde Etherma een groeiende belangstelling voor verwarmingsoplossingen met elektrische infaroodpanelen.
De oorzaak: “verduurzaming. De kwaliteit van de gebouwschil wordt aangepakt, #vangaslos is een trend en de maatschappij lijkt all-electric oplossingen te gaan omarmen.” Allemaal ontwikkelingen die nauw aansluiten op het gedachtegoed van de Trias Energetica.
Hoofdverwarming
Met een hoge RC-waarde voor de gebouwschil en de inzet van duurzame energie-opwekkers, zoals pv-panelen, wordt het plotseling ook interessant om elektrische stralingspanelen te gaan gebruiken als hoofdverwarming. Het argument dat deze warmteafgifte systemen namelijk energievreters zijn, vervalt grotendeels, aldus Martijn Aalders, Sales manager van Etherma. Zo is Etherma op dit moment betrokken bij een all-electric project in Emmen, waar 47 woningen voorzien worden van duurzame oplossingen. Iedere woning krijgt een balansventilatiesysteem met wtw-unit, zonneboiler, pv-panelen én elektrische verwarming met infaroodpanelen.
Met ledverlichting
Maar terug naar de VSK. Op haar stand toonde Etherma onder andere haar nieuwe Lava-LED infaroodstralingspaneel. In deze verwarmingsoplossing is ledverlichting opgenomen. Etherma mikt met de Lava-LED met name op de renovatiemarkt. Het paneel kan op een bestaande centraaldoos gemonteerd worden. Verwarming en verlichting zijn onafhankelijk van elkaar via een draadloze bediening te regelen. Het is een geschikt systeem voor onder andere kantooromgevingen, balies en recepties. De infaroodverwarming wordt in dit geval dus in feite ingezet als zoneverwarming.
Comforteisen
Etherma stippelde tijdens ons standbezoek nog een andere ontwikkeling aan die stralingsverwarming in de kaart speelt: de hedendaagse comforteisen. Kijk maar naar de opkomst van de Well Building Standard. Waar oudgedienden als GPR, Breeam en Leed het accent leggen op energiegebruik, streeft het nieuwere keurmerk WELL primair naar gezonde gebouwen. WELL is in Amerika al een begrip en maakt sinds enige jaren ook opgang in Nederland. Op haar website toont het bedrijf achter WELL (The international WELL Building Institute) zich een uitgesproken voorstander van stralingsverwarming. Als voordelen worden onder andere genoemd: “minder stoftransport, thermisch comfort en de mogelijkheid om de temperatuur gemiddeld op een lager niveau te houden dan bij convectiesystemen.”
Kliksysteem
Fabrikanten van lt-vloerverwarming, elektrische radiatoren en flexibele systemen die werken op basis van stralingsverwarming profiteren ook van al deze ontwikkelingen. WARP Systems liet op haar stand het SpeeTile 12 vloerverwarmingssysteem zien. Het systeem bestaat uit eenvoudig aan elkaar te klikken montagematten van 120x80 cm. Deze zijn modulair opgebouwd uit SpeeTile tegels van 20x20 cm. Ze worden met pluggen of lijm vastgezet aan de vloer. Na montage kan er over de matten en slang worden gelopen zonder deze te beschadigen of te vertrappen. SpeeTile12 is ontwikkeld om met een standaardvloer, zoals zandcement of anhydriet te worden afgewerkt. Vloeren vanaf 3 cm zijn met dit systeem mogelijk. Overigens kunnen de matten ook in de wand worden gemonteerd, waarmee dus een wandverwarmingssysteem wordt gecreëerd. Hoewel deze handige flexibele oplossing al enige tijd op de markt is, lijkt de installateur pas de laatste tijd de voordelen te hebben ontdekt, zegt de fabrikant. De reden? Weer #vangaslos en verduurzaming.
Speed it up!
Rehau Duitsland toonde afgelopen ISH al haar nieuwe Rautherm Speed klittenband-verlegsysteem. De VSK had de primeur voor de Nederlandse markt. Het vloerverwarmingssysteem is met name interessant voor de renovatiemarkt. Product Manager Arjan Dorrestijn legde ons graag uit waarom. “Door de perforatie in de klittenbandmat ontstaat er een directe verbinding tussen de dekvloer en de ondervloer, wat een minimale totale opbouwhoogte van 18 mm mogelijk maakt. Er kunnen hier verschillende egalisatievloeren voor worden ingezet, zowel van Knauf als van Ardex”, aldus Dorrestijn. De vloerverwarming is eenvoudig te leggen door één persoon. “In feite komt het neer op ‘afrollen, kleven, gieten en klaar’.” Rehau ontwikkelde het systeem na aanhoudende vragen vanuit de markt. “Eigenlijk gaat het om een combi van factoren: een groeiende populariteit van ltv-systemen gebaseerd op stralingsverwarming, de zoektocht naar passende systemen voor de renovatiemarkt en een groot tekort aan vakmensen, waardoor de branche zoekt naar oplossingen met installatiegemak.”
Lt-radiator
Stelrad speelt met haar nieuwe reeks radiatoren in op de vraag naar duurzame verwarmingsoplossingen op basis van stralingsverwarming en installatiegemak, vertelt Product Manager Joris Legrand. De ‘Stelrad 8 Connections Range’ heeft maar liefst 8 aansluitingsmogelijkheden. Ze zijn zowel interessant voor de nieuwbouw als renovatiesector. De Novello 8, Planar 8 en Planar Style 8 hebben 4 onder-, 2 midden- en 2 laterale aansluitingen. Daardoor kan in een renovatieproject eenvoudig de oude radiator worden vervangen met behoud van het bestaande leidingwerk. Over een groeiende concurrentiestrijd met stralingspanelen is Legrand kort. “Deze systemen hebben als nadeel dat ze alleen een object aanstralen. Zo kan het gebeuren dat iemand met zijn benen onder tafel zit en daar last heeft van kou. Radiatoren verwarmen de ruimte in zijn geheel dankzij de combinatie van straling en convectie.”
Trend
Convectiewarmte blijft een belangrijke rol spelen in klimatiseringsconcepten. Zo maakt de lt-radiator van Stelrad gebruik van straling en convectie. Bovendien toonde toonden exposanten als MasterWatt en Zehnder dat de convector als verwarmingsoplossing ‘an sich’ nog springlevend is. We hebben in dit artikel alleen een trend willen aanstippen, die naar verwachting de komende jaren zal doorzetten. Alles wijst erop dat lt-stralingsverwarming een groeiend marktaandeel zal verwerven