Verduurzaming

De sector staat voor grote uitdagingen op het gebied van verduurzaming, arbeidsmarkt en digitalisering. Om de continuïteit van bedrijven te waarborgen, moeten we de komende jaren een aantal transities doorlopen. NVKL, de vereniging van koeltechnische bedrijven, is één van de kennispartners in de branche die hierbij betrokken is.

De Europese Unie heeft de ambitie om de CO2-uitstoot in 2030 met 55% te verlagen ten opzichte van het niveau in 1990. Deze verduurzaming is sinds februari 2022 ook om economische redenen in een stroomversnelling gekomen door de drastische stijging van de energieprijzen vanwege de oorlog in Oekraïne.

Energiebesparing
Het kabinet heeft ingezet op energiebesparing, waarbij voor de sector de focus ligt op isoleren, het toepassen van energie-efficiënte apparaten en het zoveel mogelijk gebruiken van hernieuwbare energiebronnen. Er zijn daarvoor verschillende Europese en Nationale wetten ingevoerd in het kader van de Europese ‘Green Deal’. In de Nederlandse wetgeving zien we de implementatie van deze wetten onder andere terug in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving. Brancheverenigingen, zoals NVKL, en de Nederlandse overheid hebben de belangrijke taak om in samenwerking met elkaar de markt te voorzien van de juiste informatie.

Van gasketel naar warmtepomp
Het kabinet heeft in mei 2023 aangekondigd dat vanaf 2026 de (hybride) warmtepomp de standaard wordt voor het verwarmen van woningen. Huishoudens zullen, behoudens enkele uitzonderingssituaties, bij vervanging van een cv-installatie moeten overstappen op een duurzamer alternatief. Voordat een cv-ketel 1 op 1 vervangen kan worden door een (hybride) warmtepomp, moet eerst gecontroleerd worden of een woning hiervoor geschikt is. Een (hybride) warmtepomp werkt namelijk alleen optimaal in een goed geïsoleerde woning, anders zal het oncomfortabel aanvoelen in huis en kost het veel elektriciteit en daarmee geld om de woning te verwarmen.

Koudemiddelentransitie
De transitie van koudemiddelen van een hoog naar een laag GWP vraagt om een andere manier van denken van de installateur. Waar de focus voorheen lag op het voorkomen van emissie, verschuift deze nu naar een focus op veiligheid. Een aantal van deze koudemiddelen geven namelijk een hogere kans op verstikking, vergiftiging, brand- en explosiegevaar voor de directe omgeving. Daarnaast krijgen installatiebedrijven die voorheen gespecialiseerd waren in het installeren van verwarmingsketels nu te maken met alle aspecten van het veilig werken met koudemiddelen. Bedrijven zullen zich moeten aanpassen en hun medewerkers moeten opleiden, trainen en certificeren om hiermee te mogen werken.

Recycling en hergebruik materialen
Bij het winnen, produceren, transporteren, toepassen en slopen/vernietigen van materialen waaruit alle koel- en klimaatinstallaties zijn opgebouwd, komt veel CO2 vrij. Door deze materialen te recyclen, kan een groot deel van deze CO2-emissie voorkomen worden. Om zoveel mogelijk materialen te kunnen hergebruiken is een andere benadering van fabrikanten nodig, maar ook van installatiebedrijven en opdrachtgevers. De keten zal een hernieuwde focus moeten omarmen op de levenscyclus van installaties om aan de klimaatambities te kunnen voldoen.

Arbeidsmarkt
Door te beperkte instroom, vergrijzing en uitstroom naar andere sectoren raken we meer mensen kwijt in onze sector dan we werven. Bovendien hebben we te maken met een enorme groeimarkt in warmtepompen en airconditioning en veranderende wetgeving en ontwikkelingen waar nieuw en huidig personeel aan moet voldoen. Oplossingen zijn het beperken van de uitstroom, het vergroten van de instroom, het beperken van de installatietijd door productinnovatie, het verplaatsen van installatiewerkzaamheden van de bouwplaats naar de fabriekshal en het digitaliseren van installaties en werkprocessen. Daarnaast kunnen we verleturen voor het volgen van opleidingen/trainingen/examens beperken door andere, creatievere manieren van onderwijs te ontwikkelen en aan te bieden.

Digitalisering
Het toenemende tekort aan koeltechnici door de transitie van gasketels naar warmtepompen en de uitstroom van mensen vormt een enorme uitdaging. Om dit tekort te beperken en de beschikbare capaciteit slimmer in te zetten, ligt een belangrijke taak bij de fabrikanten weggelegd. Door productinnovatie kan veel tijd worden bespaard op de bouwplaats, zoals de toepassing van monobloc warmtepompen. Naast productinnovatie kunnen digitale hulpmiddelen en voorspelbaar onderhoud ook tijd en kosten terugbrengen. Door gestructureerd data van koelinstallaties te verzamelen, kan nauwkeuriger worden bepaald na hoeveel draaiuren de installatie onderhoud nodig heeft of bepaalde slijtage gevoelige componenten moeten worden vervangen. Ook dit voorkomt het inefficiënt inzetten van servicemonteurs 