Veilig werken

WERKEN AAN BEWUSTWORDING IS ECHT VAN BELANG

Al ruim 100 jaar goed voor elkaar. Het is een motto van Totaalinstallateur Lomans, gevestigd in zowel Amersfoort als Capelle, dat op verschillende manieren kan worden gelezen, maar het geldt zeker voor het veilig en gezond werken binnen het bedrijf. En wie kan dat beter weten dan Albert Bouwman, coördinator KAM?

Alle specialismen onder één dak: elektrotechniek, werktuigbouwkunde, smart buildings en safety & security, gericht op alle soorten gebouwen. De focus ligt op de lange en dus duurzame termijn, en het bedrijf is werkzaam in alle fasen van het installatieproces: van de ontwerptafel tot en met het beheer & onderhoud. Alles is gericht op het ontwikkelen en uitvoeren van duurzame, innovatieve en creatieve oplossingen. Een belangrijke voorwaarde daarbij is veilig werken. Albert Bouwman is daar dagelijks mee bezig.

Altijd en voor iedereen
Albert Bouwman (64 jaar) heeft een gevarieerde loopbaan achter de rug, op het moment dat hij enkele jaren geleden de overstap maakte naar de techniek. “Soms loopt het zo. Na onder andere een lange periode in de ICT trok de sector me, maar ook het werk. Ik heb altijd veel interesse gehad in veiligheid, en juist daarmee bezig zijn vind ik mooi werk! De jaren voordat het pensioen zich aandient, wil ik het afsluiten met iets dat echt mijn interesse heeft. En dat is me gelukt. Ik ben actief in het hele bedrijf, mag overal meekijken. Veiligheid geldt voor iedereen: op de werkplek, zowel op kantoor als op bouwlocaties, en op onze eigen Academy. En daarover mee mogen denken, mensen zelf aan het denken zetten en samen zorgen dat iedereen weer veilig thuis komt. Dat is mooi.”

Wijzend vingertje?
Albert ziet zichzelf niet als politieagent. “Dat werkt niet. Het gaat om het gesprek. Het gaat om samen zien wat er anders en beter kan, wat veiliger kan. En dat vraagt om openheid en eerlijkheid. Dat is de kern.” Albert houdt zich ook bezig met de procesoptimalisatie binnen het bedrijf. Door middel van het houden van interne audits met de collega’s wordt samen gekeken of de processen op een correcte manier worden nageleefd. Interne audits zijn voor Albert een belangrijk instrument om dit te meten. “De kern is het gesprek met elkaar. En dat vraagt om een goede voorbereiding aan mijn kant, want alleen zo kan er een open gesprek plaatsvinden. Ik moet weten wat er speelt. Maar ook het verslag hiervan vraagt om aandacht. Het moet transparant en begrijpelijk zijn, volledig en een goede vertaling van wat besproken is. Want dat verslag is de basis om met elkaar en de andere collega’s aan de slag te gaan.”

Het echte gesprek
Albert gaat ook op pad om werkplekinspecties uit te voeren. Met een standaardtool op zijn mobiele telefoon loopt hij met medewerkers rond. “Ik kijk met medewerkers op de bouwlocaties samen naar wat ik zie: welke gevaren liggen op de loer, maar ook, wat zijn de positieve zaken. Je hoort me dan ook vaak zeggen: ‘Wat goed dat jullie dit zo hebben gedaan...’. Ik maak foto’s van de situaties en een verslag. Wederom niet om te wijzen, maar om het met elkaar goed te doen.” Albert neemt de tijd, gaat oprecht in gesprek, heeft wat lekkers bij zich, en kiest voor rust. “Het gaat om echte interesse, waardering en respect. Dat zijn echt de kernwoorden. Veilig werken is geen afvinklijstje.”

Bewust
Albert gaf in het verleden regelmatig toolboxes. Eerst als KAM-vertegenwoordiger, nu als coördinator alleen nog op verzoek. Hij ontwikkelde ze ook zelf. “Leuk om te doen. En dat hoor ik ook terug van de KAM-vertegenwoordigers. Werken aan bewustwording is echt van belang. Overal liggen gevaren op de loer. Daar moet je het met elkaar over hebben, maar je moet er elkaar ook op durven aanspreken.” De Bewust Veilig Dag is ook een groot evenement voor Lomans. Zo werd er vorig jaar een veiligheidsmarkt georganiseerd. “Er was in voorgaande jaren aandacht voor het werken op hoogte. Maar we hadden het ook over valbeveiliging en leeflijnen, of er stond een simulator die de monteur de mogelijkheid bood om te ervaren wat er gebeurt als je wordt afgeleid door bijvoorbeeld een telefoontje of een appje in de auto tijdens het rijden. Het exoskelet werd gedemonstreerd en er was aandacht voor stofvrij werken en het omgaan met trillingen.” Dit jaar is er gekozen voor een heel andere opzet.

Veiligheidsladder
Veiligheidsbewustzijn in alle lagen van de organisatie is van groot belang. Het draait om de juiste houding, het juiste gedrag en de juiste cultuur. De veiligheidsladder biedt vakmensen en bedrijven kaders voor veilig werken in diverse sectoren. Hierbij maakt men geen onderscheid tussen opdrachtgevers, opdrachtnemers of leveranciers. De veiligheidsladder verdeelt veiligheidsbewustzijn en -gedrag over vijf treden. Hoe meer verantwoordelijkheid, zelfreflectie en investeringen in veiligheid, hoe hoger de score. “We willen graag op trede 3 komen te staan. En dat betekent dat we iedereen vragen om zich bewust te zijn als het gaat om veilig en gezond werken. En dat is niet alleen maar erover praten. We vragen mensen ook om bijna-ongevallen en ongevallen te melden. Niet om te klikken, maar om te leren van elkaar. Als we weten wat er speelt, dan kunnen we er ook iets mee.”

Jong en oud
Iedereen heeft een rol, jong en oud. “We hebben 57 leerlingen op onze academie. Daar moet het beginnen. Dus daar staat veiligheid op de agenda. En vooral ook dat iedereen elkaar mag en moet aanspreken, ongeacht hoeveel ervaring je hebt. Dus ben je 17 jaar en je ziet iets gebeuren waar je ervaren collega van 60 jaar bij betrokken is, dan moet je de vrijheid voelen om dat te benoemen. En daar nemen we deze jonge mensen ook in mee.”
Albert is op zijn plek. Dat is duidelijk. “Ik werk in een mooie sector, bij een prachtig bedrijf. Het is gevarieerd werk. Ik ben met veel mensen in contact en ik mag aan de slag met een onderwerp dat me aantrekt. Mooiste plek dus!” 

Veiligheidsladder

De Veiligheidsladder of Safety Culture Ladder (SCL) is een instrument om veiligheidsbewustzijn, houding en gedrag in bedrijven te meten. De nadruk ligt daarbij op de veiligheidscultuur. De Veiligheidsladder bestaat uit vijf verschillende treden. Iedere trede vertegenwoordigt een ander niveau van volwassenheid van de veiligheidscultuur binnen de organisatie. Om de mate van volwassenheid vast te stellen, zijn een aantal eisen opgesteld waar een organisatie aan moet voldoen om zich te certificeren voor een bepaalde trede.

Samen sterk voor veilig werk

De Bewust Veilig-dag is een jaarlijks initiatief van Bouwend Nederland, Techniek Nederland, OnderhoudNL en Aannemersfederatie Nederland. Op deze dag besteden honderden bedrijven in de bouw-, techniek-, infra- en onderhoudssector extra aandacht aan veilig en gezond werken. Op woensdag 26 maart 2025 gebeurt dit onder het motto ‘Samen sterk voor veilig werk’. Doe mee? Ga naar www.bewustveilig.com