Van het gas los
Installerend Nederland trok dit jaar weer en masse naar Hardenberg. Niet alleen om de geneugten van het ‘full-service’ concept te mogen ervaren - lees gratis eten en drinken - , maar ook om te netwerken. Daarnaast was er deze editie volop aandacht voor kennisdeling. IZ praat u bij over de trends, met extra aandacht voor ontwikkelingen op het gebied van duurzame verwarmingsoplossingen.
Met ruim 12.877 bezoekers scoorde de Installatievakbeurs een voltreffer. Dat aantal lag namelijk hoger dan het langjaarlijkse gemiddelde van circa 12.000 bezoekers. Helaas waren er wel minder exposanten dan gewoonlijk. Bij de vorige editie zat het aantal standhouders nog rond de 300. Deze editie gaven 260 exposanten gaven acte de présence om precies te zijn. Ze waren afkomstig uit verschillende disciplines. Van klimaatbeheersing, sanitair en ventilatie tot gebouwbeheer, onderwijs en de energiewereld.
Verbreding
De organisatie zoekt de laatste edities naar verbreding. De bedoeling is om niet alleen bezoekers te trekken met aantrekkelijke productpresentaties, maar ze ook de gelegenheid te geven meer kennis op te doen over trends en innovaties. Naast de vertrouwde stands waren er, mede vanwege die reden, een Sanitair- en Meet & Regeltechniekplein ingericht. Bovendien vond op donderdag een congres plaats onder auspiciën van TNO, Uneto-VNI en Panteia. Daarnaast had InstallateursZaken een innovatieroute samengesteld, die de bezoekers voerde langs stands met nieuwe en interessante producten. Volgens beursmanager Mariska Egberts een succes, want “de route werd drukbezocht”.
Arbeidstekort
De Installatievakbeurs probeert op haar manier ook een steentje bij te dragen aan de oplossing voor het arbeidsvraagstuk. Zo konden MBO-studenten via de College Tour van Otib kennismaken met een aantal fabrikanten en leveranciers. Een succesrecept, volgens Egberts, en dat is niet verwonderlijk, “want alle activiteiten waren geslaagd. De Installatie Vakbeurs heeft bewezen meer dan alleen een beurs te zijn. Ook het sociale en maatschappelijke aspect kreeg de aandacht die het verdient.”
Beursvloer
IZ reisde op dinsdag 12 september naar Hardenberg af. De beurs kende een rustige start, waardoor er volop gelegenheid was om bij te praten met de exposanten. Bij de stand van Bepacom stond Marcel Brandwacht. De meet- en regelspecialist is al jarenlang op de vakbeurs te vinden. “Een groot deel van de bezoekers komt uit Noordoost Nederland, dat is de regio waarin wij het meest actief zijn. Ik ontmoet hier professionals uit alle gelederen; van monteurs tot directieleden. Dat levert altijd veel leads op. En het gaat snel. Ik zou een half jaar door het land moeten rijden om het aantal mensen te spreken dat ik hier in drie dagen tegen kom.”
Veranderende bouwkolom
Brandwacht’s bevindingen kwamen deels overeen met die van Marcel Klink. De Rayonmanager van klimatiseringsspecialist Ferroli draait al 26 jaar mee in het wereldje en heeft de Installatievakbeurs zien veranderen. “De laatste jaren kom ik hier minder servicemonteurs van corporaties tegen.” Volgens Klink zijn veel technische afdelingen van verhuurders in de sociale woningbouw ingekrompen of helemaal opgedoekt en de servicewerkzaamheden uitbesteed aan derden. Ook het aantal directieleden dat de stand aandoet lijkt te zijn gedaald. Klink: “Ik haal hier minder echte leads weg dan vroeger.” De beurs weerspiegelt als het ware de veranderingen in de bouwkolom, zegt Klink. Hij wijst op tendensen zoals flexibilisering en vergrijzing, waardoor Hardenberg een fors aantal ZZP’ers en gepensioneerden onder haar bezoekers telt.
Technische trends
Slimme technieken, installatiegemak, systeemintegratie, duurzaamheid; Hardenberg toonde in een notendop alle trends die nu de toon aangeven in de branche. Gesprekken met exposanten maakten duidelijk dat fabrikanten nog volop aan het uittesten zijn welke systeemoplossingen echt gaan aanslaan. Iedereen lijkt daar zo zijn eigen mening over op na te houden.
Verwarming
Zo liet Ferroli verschillende verwarmingsoplossingen zien, waarmee de gebruiker ‘van het gas los’ kan komen. Rayonmanager Marcel Klink: “De marges in de traditionele markt voor gasgestookte toestellen staan onder druk. All-electric oplossingen die werken op basis van wind- en zonne-energie worden steeds interessanter.” De grootste eyecatcher was zonder meer de elektrische cv-ketel, waarover meer verderop in deze editie. Op de stand viel ook een pelletkachel te bewonderen, die geschikt is om mee te verwarmen en warmtapwater te bereiden. Een wat onderschat systeem wellicht, “maar wel met een rendement van 92%. Zeker een interessant alternatief voor oliegestookte systemen in buitengebieden. Een extra pluspunt is dat er veel subsidies beschikbaar zijn voor dergelijke oplossingen.”
Concurrentiestrijd
Opvallend blijft de felle concurrentiestrijd die er woedt tussen grondgebonden en lucht warmtepompen. TEC-directeur Wout Coenrades vertelde het afgelopen jaar 30% meer aanvragen te hebben ontvangen om boringen en certificeringstrajcten van grondgebonden systemen te begeleiden. “In de woningbouw en het luxe villasegment is volop belangstelling voor grondgebonden systemen, vanwege de hogere rendementen bij lagere temperaturen. Luchtsystemen zijn vooral in opmars in de utiliteit, omdat daar goedkoop energie kan worden ingekocht.” Ook de locatie speelt een rol. “In binnensteden valt moelijker te boren en zal men eerder kiezen voor luchtsystemen, zeker in de renovatiemarkt.” Het zal dan ook niet verbazen dat grondgebonden systemen op hun beurt weer grote populariteit genieten in het noorden van het land.
R32
Bij Techneco vielen soortgelijke geluiden te beluisteren, alhoewel het enthousiasme voor lucht warmtepompen daar beduidend hoger lag. Adviseur Duurzame Energie Ron Machielsen: “ja, het rendement is slechter, maar wij signaleren toch een stijgend animo voor lucht-water systemen.” De prijs lijkt een doorslaggevende rol te spelen. “Het scheelt al snel zo’n 10.000 euro vergeleken met een grondgebonden oplossing.” De komende jaren zal de concurrentiestrijd tussen de twee systemen nog feller worden waarschijnlijk. Machielsen: “Ik verwacht dat het rendement van lucht warmtepompen gaat verbeteren als R32 definitief doorbreekt. Dat koudemiddel is milieuvriendelijker dan R410A, heeft een hogere COP als het buiten echt koud is en kan makkelijker verwarmen tot hoge temperaturen.”
Zonneboilers
Waar de warmtepomp bezig is met een onstuitbare opmars, blijft het een beetje sukkelen voor pelletkachels en zonneboilersystemen. TechniQ-Energy timmert al 4 jaar aan de weg als specialist op het gebied van zonneboilers. Het bedrijf zet vooral systemen weg bij particulieren en spelers in de recreatiesector. Volgens Adviseur Duurzame Producten Martin Spithoff winnen zonneboilers gestaag aan populariteit, maar laat de echte doorbraak nog even op zich wachten. “Installateurs zijn relatief onbekend met het systeem.” Bovendien zal de enorme keuzevrijheid waarmee ze te maken krijgen, ze wel eens duizelen. Zo is het systeem te koppelen aan warmtepompen, maar ook aan pelletkachels. Bovendien, blijkt uit de woorden van Spithoff, vallen de prestaties niet zo eenvoudig inzichtelijk te maken als bijvoorbeeld bij PV-systemen het geval is.
Al met al een leerzame beurs. In de woorden van een bezoeker: “Fabrikanten zullen niet zo snel hun innovaties opsparen voor deze beurs, maar je krijgt wel een goed overzicht van wat er leeft in de sector.”
De volgende Installatie Vakbeurs wordt in 2018 gehouden op 11, 12 en 13 september in Evenementenhal Hardenberg. Meer beursinformatie is te vinden op www.installatie-vakbeurs.nl.