Tag: artikel editie december 2024

2050: Jij maakt het verschil

2050: Jij maakt het verschil

In 2050 moet onze gebouwde omgeving klimaatneutraal, circulair en bestand zijn tegen klimaatveranderingen. We gaan naar een toekomst waarin alles met elkaar verbonden is in één slim systeem. Dat is geen fantasie of doel, maar noodzaak. En het belangrijkste? Data! De uitdagingen op weg naar 2050 zijn groot, maar dat betekent juist dat er kansen zijn. Samen kunnen we werken aan een omgeving waarin welzijn, natuur en technologie in balans zijn en elkaar versterken. Dat begint bij de bedrijven zelf en de mensen die er werken. Deels omdat we dat willen maar ook omdat er nieuwe regels (bijvoorbeeld de Corporate Sustainability Reporting Directive, CSRD) zijn die bedrijven verplichten om duurzamer te werken. Dit betekent dat bedrijven zich nu echt moeten inzetten voor duurzaamheid om hun toekomst veilig te stellen. En de bedrijven die dit al doen zijn er. Maar er is meer. Het start steeds meer met de inzet van data. Het slim kunnen spelen met data om gebouwen duurzamer en slimmer te maken is de basis. Dit betekent bijvoorbeeld dat we met weersvoorspellingen, energiebeheer en gebouwgebruik steeds efficiënter werken. Slimme gebouwen zijn de sleutel tot echte verduurzaming, want daarmee kunnen we verspilling van materialen en energie voorkomen. En wie data goed kan lezen, duiden en verwerken heeft het stuur in handen. En er zijn natuurlijk onze jonge vakmensen. Gedreven en onderdeel van een toekomst die niet meer vanzelfsprekend is. Ik zie jonge vakmensen inzetten op slimme keuzes voor een duurzame, leefbare wereld in 2050. De vakmensen van nu maken

Gasloos

Gasloos

Robbie Heeren haalde uit nieuwsgierigheid op de kleuterschool al contactdozen uit elkaar. Het zal de lezer dan ook niet verbazen dat de 52-jarige een carrière opbouwde in de techniek. Aanvankelijk vooral als elektrotechnicus, maar sinds enige jaren ook als warmtepompspecialist. Na zijn MTS werkte Heeren jarenlang bij Panasonic, als specialist op het gebied van CCTV. “Toen we werden overgenomen was ik meer bezig Excel-sheets in te vullen dan met de techniek, terwijl daar juist mijn hart ligt. Ik had inmiddels al zo’n groot netwerk opgebouwd dat ik in 2018 de sprong in het diepe heb gewaagd en voor mezelf ben begonnen.” Koeltechniek Tot de pandemie concentreerde hij zich met name op het installeren van CCTV-, domotica- en PV-systemen. Zijn agenda zat bomvol, tijd om zich verder te verdiepen had hij niet. “Maar toen de coronacrisis uitbrak, had ik plotseling ruimte. Ik heb me aangemeld bij Opleidingscentrum GO en mijn papieren gehaald als koeltechnicus. Omdat ik het leuk vond, ik heb altijd interesse gehad in koeltechniek, maar ook omdat ik een missie voor mezelf zag: ik wilde de warmtepomp ‘slim’ maken”, vertelt hij enthousiast. Out of the box “Het is hard nodig dat installateurs leren om meer out of the box te denken. Door fluctuerende energietarieven, netcongestie en de afschaffing van de salderingsregeling, neemt de vraag naar slimme systemen die inspelen op dynamische energietarieven toe. Jongere installateurs hebben dat door. Die denken al veel meer als totaalinstallateurs en ontwikkelen integrale concepten. Je levert dan niet alleen een warmtepomp, maar ook een

Hybride route naar duurzaam verwarmen

Hybride route naar duurzaam verwarmen

In de zoektocht naar duurzame oplossingen voor verwarming biedt de hybride warmtepomp een veelbelovende route. Deze technologie combineert een warmtepomp met een traditionele cv-ketel, wat resulteert in aanzienlijke gasbesparingen en een lagere CO2-uitstoot. Maar wat maakt de hybride route zo aantrekkelijk? Een hybride warmtepomp werkt voornamelijk op elektriciteit en de cv-ketel springt bij tijdens koude periodes en zorgt voor warm water. Dit systeem bespaart gemiddeld direct 75% gas, wat niet alleen goed is voor het milieu, maar ook voor de portemonnee. Bovendien werkt de hybride warmtepomp samen met zowel nieuwe als bestaande cv-ketels en werkt het met verschillende afgiftesystemen zoals vloerverwarming en radiatoren. De voordelen van de hybride route zijn duidelijk. Het biedt een betaalbare en realistische manier om de CO2-uitstoot te verminderen en draagt bij aan de klimaatdoelstellingen van de Europese Unie. Tegen 2030 moet Nederland 55% minder broeikasgassen uitstoten ten opzichte van 1990. De hybride warmtepomp kan hier een grote bijdrage aan leveren. Daarnaast is de hybride warmtepomp een toekomstbestendige oplossing. Na de initiële gasbesparing kan de resterende gasvraag worden verduurzaamd met groen gas, waterstof of batterijtechnologieën. Dit maakt de hybride warmtepomp niet alleen een tussenstap, maar ook een eindoplossing voor duurzame verwarming. Een bijkomend voordeel van de hybride warmtepomp is dat het stroomnet minder wordt belast. Door de combinatie van elektriciteit en gas wordt de piekbelasting op het stroomnet verminderd, wat gunstig is voor de stabiliteit van het net. Kortom, de hybride route biedt een haalbare en effectieve manier om onze verwarmingssystemen te verduurzamen. Het is een

Uitdaging

Uitdaging

De markt vraagt al enige tijd om totaalconcepten en die gaan – aangezwengeld door o.a. het streven naar duurzaamheid en gebruikersgemak – steeds een stukje verder. In het recente verleden ging het vooral nog om een beetje W op elkaar afstemmen, maar gaandeweg zijn volwaardige meet- en regeltechniek en domotica daar bijgekomen. Tegelijkertijd moet de huidige W-installateur eigenlijk ook wel iets afweten van isolatie, omdat het bijvoorbeeld geen zin heeft om een warmtepomp in een lek huis te installeren. En ga zo maar door. De W-installateur van vandaag is dus eigenlijk steeds meer de bekende duizendpoot, die weliswaar niet tot in detail overal van af moet weten maar toch op zijn minst op de hoogte moet zijn van de verschillende technieken die met de ‘traditionele’ W-technieken samengaan. Voor de grote installatiebedrijven is dit allemaal wat makkelijker te behappen. Die lijven E-gerelateerde bedrijven in en beschikken daarmee in één klap over de nodige kennis en ervaring. Voor kleine bedrijven en de vele zzp’ers in de branche daarentegen, is er werk aan de winkel.

Gevaarlijke stoffen

Gevaarlijke stoffen

Werknemers kunnen ernstig ziek worden van werken met gevaarlijke stoffen. Maar werken met gevaarlijke stoffen is soms niet te vermijden. De blootstelling aan schadelijke stoffen op de werkvloer vormt dan ook een groeiend probleem, met jaarlijks duizenden (ook dodelijke) slachtoffers als gevolg. Dat vraagt om kennis, om bewustwording. En vooral op een makkelijke en toegankelijke manier! De Schadelijke Stoffen Assistent zorgt ervoor dat medewerkers op de hoogte zijn. Veel bedrijven, met name kleine en middelgrote ondernemingen, worstelen met het naleven van de ingewikkelde Arbowet als het gaat om schadelijke stoffen. Vaak ontbreekt het aan de kennis en middelen om een goede veiligheidsstrategie op te zetten. En toch is dat juist van belang. In een sector waar dagelijks met potentieel gevaarlijke producten wordt gewerkt, is een hulpmiddel als de Schadelijke Stoffen Assistent van groot belang om de duurzame inzetbaarheid en gezondheid van werknemers te kunnen borgen. Niet zichtbaar Schadelijke stoffen zie je niet, maar het effect is er wel. Op welke manier, hoe vaak en hoe lang iemand met een stof in contact komt, of hoeveel iemand er van binnen krijgt, noemen we blootstelling. Deze stoffen kunnen zitten in verpakte producten, zoals schoonmaakmiddelen, kitten, verven en smeermiddelen. De blootstelling verschilt per situatie. Eén ding staat vast: de werkgever heeft een rol maar ook de werknemer. Alles draait om kennis, inzicht en gedrag. De Schadelijke Stoffen Assistent helpt. Vier stappen De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) heeft al eerder het 4-stappenplan van de Zelfinspectie Gevaarlijke Stoffen gelanceerd. Maar dit is een omvangrijk stappenplan wat

Hybride verwarmen

Hybride verwarmen

Eigenaren willen hun bestaande woningen best wel verduurzamen, als dat kan. Maar wel met als doel een betaalbaar binnenklimaat en een goede gebruikswaarde. Daarvoor is een integrale aanpak onontbeerlijk, betoogt Wouter Jansen van Samenondernemen.nl. Hij is al jarenlang betrokken bij grootschalige initiatieven om de bestaande woningvoorraad te verduurzamen. Op dit moment is de hybride warmtepomp hot. Maar die kan niet zomaar in iedere woning worden geplaatst. Dat bleek onlangs nog bijvoorbeeld bij een grootschalig demoproject, waarin onder de regie van RVO.nl gemeten werd aan 200 grondgebonden woningen die een energetische upgrade hadden gekregen. Warmteafgiftesysteem De hybride warmtepompen konden pas goed functioneren in de bestaande woningen als die adequaat waren geïsoleerd. Daarnaast moest in de meeste gevallen het warmteafgiftesysteem aangepast worden om de warmtepomp effectief te kunnen laten werken bij de lagere watertemperaturen. Plaatsing van ventilatoren op de radiatoren werd als een eerste verbetering met succes uitgevoerd. Natte zijde Het belangrijkste is echter dat de gehele natte zijde meer aandacht verdient om tot een optimaal functionerend verwarmingssysteem te kunnen komen. Het plaatsen van lage temperatuur radiatoren en convectoren is technisch gezien noodzakelijk om tot het meest aantrekkelijke en rendabele systeem te komen. Zo verdient de woningeigenaar ook snel zijn geld weer terug. Samenvoegen Een hybride verwarmingssysteem vraagt ook in een bestaande woning om een doordachte aanpak om het vereiste rendement te realiseren. Op basis van een praktisch technisch ontwerp kunnen de verschillende apparaten conform de gebruikerswensen samengevoegd worden tot een effectief verwarmingssysteem. Het is dus slim dat de installateur of technisch

Personeelstekort

Personeelstekort

Thomas Bieren werkt al sinds 2012 als personeelsbemiddelaar bij Actief Werkt!. Hoewel er met man en macht getrokken wordt aan jongeren en werkenden om ze te enthousiasmeren voor de techniek, leiden wervingscampagnes niet tot de gewenste resultaten. “We merken er niets van, het tekort blijft structureel.” Op het moment van schrijven staan er 209 vacatures open voor de installatiebranche op hun website. Dat is een ‘normaal’ aantal voor personeelsbemiddelaar Actief Werkt!. “We zien weliswaar dat de economie wat afvlakt en de behoefte aan tijdelijke krachten ook afneemt, maar in zijn totaliteit overtreft de vraag nog altijd ruimschoots het aanbod. Zeker als het gaat om vacatures voor loodgieters en elektrotechnici in vaste dienst en werkvoorbereiders.” Zij-instromers Aangezien het aanbod van reguliere opleidingen en het bestaande reservoir aan werkenden achterblijft, leidt Actief Werkt! zelf al jarenlang zij-instromers op via maatwerktrajecten. Dat gebeurt onder andere via de eigen vakschool in Emmen. De kandidaten worden vervolgens geplaatst bij een werkgever die dan bijvoorbeeld via een BBL-traject het verdere scholingstraject voor zijn rekening neemt. Fraai salaris De zij-instromers komen uit alle hoeken en gaten. “We zien nu vooral een aanwas van mensen met een horeca- en retailachtergrond. Het zijn harde werkers die er niet voor schuwen om vroeg op te staan. Installateurs beginnen immers vaak al rond een uur of 7 ’s ochtends.” Zijn ze eenmaal binnen bij een bedrijf, dan kunnen ze meestal rekenen op een fraai salaris en riante secundaire arbeidsvoorwaarden. Daar hebben onder andere de loonstijgingen van de afgelopen jaren hebben aan

Borrelborrelgorgelgorgel

Borrelborrelgorgelgorgel

Installatiegeluid speelt vandaag de dag een steeds grotere rol en wordt ook steeds kritischer bekeken. Denk bijvoorbeeld aan toe- en afvoerroosters voor luchtbehandeling of aan meerdere lucht/water-warmtepompen die buiten in woonwijken opgesteld staan en overlast veroorzaken; een recenter probleem. Logischerwijs ontstaan er dan ook steeds meer eisen en regels betreffende installatiegeluid. Er lijkt er echter ééntje doorheen te slippen, waar ik mij regelmatig toch over verbaas. Door de jaren heen heb ik regelmatig de aansluitpunten van keukenleveranciers ontvangen en recent kwam het ook voor toen ik bij mijzelf een nieuwe keuken liet plaatsen. Bij deze keukens, die ook steeds vaker verbonden zijn met de woonkamer, wordt vaak gevraagd om één afvoer van 40 mm t.b.v. de gootsteen; door de klant gerealiseerd. Op deze afvoer eindigt de gootsteen en hierop wordt ook de vaatwasser (naast de gootsteen) aangesloten via de sifon. In renovatie kan je niet altijd anders, maar bij nieuwbouw is dit doodzonde. Het afpompen van de vaatwasser creëert vrijwel altijd een gorgelend geluid in de afvoer van de gootsteen, wat zeer makkelijk voorkomen kan worden door hier gewoon een losse aansluiting voor te creëren. Aanvullend is volgens de NTR3216 deze 40 mm afvoer ook nog eens te klein! Voor het staande deel is namelijk een gereduceerde middellijn van 44 mm van toepassing, ofwel 50 mm leiding. Dus bij de volgende keuken waarvan je de aansluitpunten ontvangt: denk eens verder dan het staatje van de keukenleverancier; deze loopt voor mijn gevoel namelijk vaak nog wat op achter op de rest.

Compact en fluisterstil

Compact en fluisterstil

“Dit is echt een win-win-winsituatie,” zegt Sander Vis, installateur bij Boer en van Veen Kampen, enthousiast over de innovatieve all-electric oplossing van Vaillant. Voor het renovatieproject in Het Want, Dronten, werd gekozen voor de aroTHERM plus warmtepomp. Deze warmtepomp voorkomt geluidsoverlast, is makkelijk te installeren en gebruikt nauwelijks energie. Het project werd begin oktober dit jaar succesvol opgeleverd. Uitdaging Gasloos wonen klinkt ideaal, maar in oudere en compacte woningen kan het een uitdaging zijn. Waar nieuwbouwwoningen vaak standaard ruimte hebben voor duurzame installaties, is dat bij oudere gebouwen niet altijd het geval. De beperkte ruimte maakt het lastig om grote duurzame systemen te plaatsen. Duurzame renovatie In Dronten stonden twaalf appartementen van slechts 63 m2 gereed voor duurzame renovatie. Samen met Vaillant, Flamco en woningcorporatie OFW (Oost Flevoland Woondiensten) zocht Boer en Van Veen Kampen naar een efficiënte, ruimtebesparende oplossing. Die werd gevonden in de Vaillant aroTHERM plus warmtepomp. Dit systeem maakt duurzaam verwarmen ook in de kleinste ruimtes eenvoudig. Efficiënt en stil Sander: “De warmtepompen van Vaillant zijn efficiënt en toekomstbestendig. De aroTHERM plus bleek voor dit project de ideale oplossing voor bestaande, compacte woningen. Het systeem levert hoge temperaturen tot 75 °C en werkt gewoon met bestaande radiatoren. Met een COP van 5,4 is de warmtepomp zuinig. Voor verwarming heeft hij het energielabel A+++. Maar nog belangrijker: hij is fluisterstil. Dit maakt de warmtepomp geschikt voor renovatieprojecten in dichtbebouwde woonwijken zoals Het Want.” Compact en compleet De installatie van de aroTHERM is in één dag voltooid en biedt

Hoog én laag

Hoog én laag

Het Friese Wolvega telt slechts 13.335 inwoners, maar heeft de grootste woonboulevard van Nederland. In Home Center laten 200 merken hun producten zien op een oppervlakte van maar liefst 76.000 m2. Klimaatgroep Holland mocht de afgelopen jaren het gigantische magazijn van een nieuwe klimaatinstallatie voorzien. Het resultaat mag er wezen. Home Center is een echt familiebedrijf. De familie Kapenga heeft in 1995 Home Center overgenomen en dit omgezet tot de grootste woonbelevenis van Nederland. Door de jaren heen is men het gigantische complex geleidelijk aan gaan verduurzamen. Verduurzaming Zo werd in 2017 het grootste zonnedak van Nederland officieel in gebruik genomen. De 15.000 panelen wekken bijna 4 megawatt aan duurzame energie op. De stroom wordt voor een deel door Home Center zelf gebruikt. Een ander deel wordt beschikbaar gesteld aan de bezoekers van Home Center die hun elektrische auto of E-bike geheel gratis kunnen opladen. Magazijn Behalve een grote showroom heeft het Home Center ook een indrukwekkend magazijn, dat de laatste jaren is uitgebreid. Dit magazijn is opgedeeld in drie zones, die respectievelijk 11.605 m2, 18.000 m2 en 40.656 m2 aan oppervlakte hebben. De hoogte varieert nogal, de hoogste zone is 16 m hoog, de andere 5 en 7 m. In het magazijn werken in het totaal 38 mensen. Constructie Het magazijn heeft een betonnen fundering. Voor de wanden en het dak is een staalskelet gebruikt, gevuld met PIR-isolatie. De RC-waarde van de gevel bedraagt 4 en van het dak 6. Dat hoeft geen verwondering te wekken. De meeste warmte