Slim meten
DIGITALISEREN EN MAKKELIJK MAKEN
Euro Index is in uiteenlopende sectoren actief, waaronder de industrie en installatiebranche. De technische handelsonderneming levert meetoplossingen op het gebied van verwarmings- en elektrotechniek, gas- en lekdetectie en binnenklimaat/koeltechniek. Daarnaast kan de vakman er terecht voor onderhoud en het kalibreren en justeren van instrumenten.
Breed palet
De technische handelsonderneming biedt een breed palet aan oplossingen voor de installateur. Die blijkt vooral op zoek te zijn naar meetinstrumenten die te maken hebben met rookgasanalyse en elektrische en persoonlijke veiligheid, vertelt Marco van Raavens, Marketing- en Communicatiemanager.
Gasketelwet
Dat valt eenvoudig te verklaren. Door de gasketelwet is de vraag naar rookgasanalysers toegenomen. En ook naar gasdetectiesystemen. Onder andere in de vorm van een draagbare variant die gaat piepen en trillen als de toegestane koolmonoxide-waarde in de omgevingslucht wordt overschreden. Daarnaast krijg je bij de aanleg van elektrische installaties te maken met de NEN 1010 en NEN 3140. Dan kan je niet om meetinstrumenten heen.
Protocollen
Over het algemeen gebruikt de installateur wel zijn meters op de juiste manier, is de indruk van Van Raavens. Maar soms wordt niet het juiste protocol gevolgd. Bijvoorbeeld omdat men al jarenlang gewend is om werkzaamheden op een bepaalde manier uit te voeren. “De regelgeving is ook niet altijd duidelijk, moet ik daarbij wel eerlijkheidshalve zeggen. Neem nu een rookgasanalyser. Die moet voldoen aan de EN-50379/2. Dan hebben we het over een heel pak aan papier, waarbij het niet eenvoudig is om zelf aan te tonen dat een instrument eraan voldoet. Als Euro Index helpen we de installateur een handje door de relevante meetinstrumenten door een onafhankelijke instantie te laten certificeren volgens de EN-50379/2, waarmee de geschiktheid direct kan worden aangetoond.”
Deskundig personeel
Daarnaast speelt soms het gebrek aan deskundig opgeleid personeel parten. “Als iemand niet de juiste achtergrond heeft, kan hij niet altijd de meetgegevens op de juiste manier interpreteren.” Ook komt het voor dat de installateur gebruik maakt van een verkeerde meetopstelling, waardoor de data minder betrouwbaar zijn.
Onderhoud
Niet alle meetinstrumenten worden evengoed onderhouden op de werkvloer. “Maar zeker 95 % van de installateurs stuurt braaf zijn meters op voor periodiek onderhoud als ze daarvoor een melding krijgen”, vertelt Van Raavens. Dat is een hoog percentage. “Er zit dan ook veel druk achter. Certificering van het bedrijf schrijft vaak het gebruik van gekalibreerde instrumenten voor. Daarnaast kan je bij een incident te maken krijgen met rechtelijke aansprakelijkheid. Dan wil je niet in de problemen komen, omdat je meetinstrumenten niet in orde zijn.”
Kalibreren
Periodiek onderhoud kan een breed scala aan werkzaamheden omvatten. Van het vervangen van onderdelen, zoals slangetjes, accu’s en filters tot het kalibreren en justeren van meetinstrumenten. Voor alle duidelijkheid: kalibreren is het vaststellen van een afwijking ten opzichte van de internationale standaard, justeren is het bijregelen zodat de opgegeven en gemeten specificaties kloppen of bijna kloppen. Voor laatstgenoemde werkzaamheden heeft Euro Index een kalibratielaboratorium ingericht in haar vestiging in Capelle aan den IJssel. De ruimte is geconditioneerd, waarbij rekening wordt gehouden met ESD, de juiste druk, luchtconditie en temperatuur voor het uitvoeren van de kalibratie- en justeringswerkzaamheden. Ieder jaar behandelen de medewerkers tienduizenden meetinstrumenten.
Slim
Euro Index verkoopt ook slimme meetinstrumenten. Maar, wanneer spreken we nu precies van ‘slim’? “Als het instrument kan communiceren, dus via Wifi, Bluetooth, kabel of een QR-code gegevens kan delen en als er een softwarecomponent is.” De technische handelsonderneming heeft in dat kader ook eigen software ontwikkeld, De EuroSoft connect software is gratis verkrijgbaar voor PC’s en laptops met Windows 10 en hoger en tevens als app voor Android en iOS smartphones en tablets. Via Bluetooth wordt draadloos contact gemaakt met een geschikt Blauwe Lijn meetinstrument, waarbij de actuele meetwaarden en berekende waarden live kunnen worden uitgelezen.
Gebruik data
Het is ook mogelijk om meetwaarden gedurende een periode te loggen. De meetwaarden kunnen als getallen, als een grafiek of in beide vormen worden weergegeven en opgenomen in een meetrapport. Beschik je niet over een laptop of pc met Bluetooth, dan is er optioneel een Bluetooth dongel verkrijgbaar. De vergaarde meetdata zijn onder andere te gebruiken voor onderhoudswerkzaamheden, rapportage, facturatie, werkplanning en instrumentbeheer.
Wet- en regelgeving
De data leveren dus een schat aan informatie op voor bedrijven, maar ook voor overheidsinstellingen die de toepassing van wet- en regelgeving controleren. Hoewel die wet- en regelgeving broodnodig is, schort het in de praktijk nogal eens aan duidelijkheid of worden er eisen gesteld waaraan nauwelijks voldaan kan worden. “Soms zijn de protocollen niet duidelijk genoeg omschreven. Wij proberen dit voor onze klanten te verduidelijken door het schrijven van whitepapers en aanvullende informatie op onze website”, vertelt Van Raavens.
Innovaties
De komende jaren zullen meetinstrumenten steeds ‘slimmer’ worden. Onder andere doordat het aantal communicatiemogelijkheden zal groeien en door de toepassing van AI. AI kan onder andere een sleutelfunctie gaan vervullen bij Predictive Maintenance, omdat je met behulp van artificiële intelligentie beter kan voorspellen wanneer bijvoorbeeld onderdelen moeten worden vervangen. Daarnaast verwacht Van Raavens dat modulaire meetinstrumenten aan populariteit gaan winnen en hun repertoire aan mogelijkheden zal toenemen. Een modulair meetinstrument bestaat de facto uit een handgreep waarin je verschillende soorten sensoren kan inklikken. Het levert ruimtewinst op in de gereedschapskoffer en pakt daarnaast ook financieel gunstiger uit.
Materialen
Op het gebied van materiaalgebruik daarentegen verwacht van Raavens niet direct nieuwe ontwikkelingen. “Uiteraard worden oude instrumenten op een verantwoorde wijze afgevoerd, maar circulariteit is nog niet echt een item.” In de praktijk blijken er nog de nodige hobbels te zijn, die eerst moeten worden genomen om echt handen en voeten te geven aan hoogwaardig duurzaam hergebruik. Denk bijvoorbeeld aan accu’s die slijten en niet zomaar een-op-een hergebruikt kunnen worden of printplaatjes die schadegevoelig zijn. En ook al kan je oude materialen of onderdelen hergebruiken of biobased materialen toepassen, voldoe je dan wel aan de actuele veiligheidseisen? Kortom, genoeg uitdagingen
Groeiende vraag
Evenals Euro Index is Testo een specialist in meetapparatuur. Vooral de rookgasanalysers, manifolds en ventilatiemeters vinden gretig aftrek, vertelt directeur Maarten van Dam aan de telefoon. Niet verwonderlijk. “Manifolds worden gebruikt voor onderhoud- en servicewerkzaamheden aan airconditionings- en warmtepompsystemen. De laatste jaren heeft de overheid fors ingezet op de overstap op warmtepompen. Daarnaast zien we steeds meer particulieren en kleine bedrijven die airconditioningssystemen aanschaffen. Met de invoer van de Gasketelwet is de vraag naar rookgasanalysers toegenomen. Regelgeving- en wetgeving op ventilatiegebied, zoals de BENG-regels, hebben tot slot ook de afzet van ventilatiemeters laten groeien. Evenals concullega’s ziet Testo de vraag naar slimme meetinstrumenten toenemen. “Deels vanwege de wens van de overheid en opdrachtgevers om steeds meer data te registeren.” Over het algemeen gaat de vakman zorgvuldig om met zijn instrumenten, maar af en toe laat hij wel eens een steekje vallen. Bijvoorbeeld als een meter in een ijskoude bus ligt en opstartproblemen heeft bij gebruik of als er sprake is van valschade. De komende jaren zullen meters meer slimme functionaliteiten krijgen, verwacht Van Dam. Dat zal resulteren in meer data, die gebruikt kan worden voor onderhoud, service en het meten van gebouwgebonden prestaties. Ook verwacht Van Dam dat het materiaalgebruik zal veranderen. “Ik denk dan onder andere aan nieuwe meetcellen die langer meegaan en meer aandacht voor circulariteit, door afvalstromen te scheiden, zodat duurzaam hergebruik van componenten en hergebruik van materialen zelf eenvoudiger wordt.”