Slim installeren

Tegenwoordig is Erwin opleidingsmanager bij Intergas en in die functie verantwoordelijk voor het trainingsaanbod van de fabrikant. Deze trainingen zijn bedoeld om installateurs te ondersteunen met kennis die direct toepasbaar is in de praktijk.

Is er veel veranderd de afgelopen 20 jaar?
“Absoluut. De installatiebranche is enorm in beweging. Intergas heeft sinds drie jaar een grote trainingslocatie in het midden van het land, en de vraag naar trainingen is flink toegenomen. Dat komt deels door de instroom van nieuwe vakmensen: zij-instromers zonder technische vooropleiding, die behoefte hebben aan praktische en toegankelijke scholing.
Jarenlang was het een vrij beroep, waardoor een generatie installateurs is ontstaan zonder formele technische basis. Dat vraagt om trainingen die niet alleen over het toestel gaan, maar juist over de installatie erachter. Fabrikanten, opleiders en brancheorganisaties spelen hierin een belangrijke rol. Steeds meer fabrikanten nemen hun verantwoordelijkheid door trainingen aan te bieden die gericht zijn op veiligheid, systeemdenken en vakmanschap.
Daarnaast is het vak zelf sterk veranderd. Installateurs werken steeds vaker met nieuwe technieken zoals hybride warmtepompen, lage temperatuurverwarming, slimme thermostaten en geavanceerde regeltechniek. Deze innovaties maken het mogelijk om woningen en gebouwen duurzaam te verwarmen. Maar techniek alleen is niet genoeg. Slim installeren betekent: veilig, zorgvuldig en met kennis van zaken.”

Wat betekent dat voor de trainingen?
“We hebben ons aanbod flink verbreed. Naast producttrainingen bieden we nu bijvoorbeeld ook cursussen aan over waterzijdig inregelen. Bovendien is Intergas door InstallQ geaccrediteerd om op alle zes Vakmanschap CO-profielen op te leiden én te examineren. Dat betekent dat installateurs bij ons terecht kunnen voor een volledig certificeringstraject, inclusief examen. InstallQ geeft uiteindelijk het certificaat af.
Vakmanschap is voor ons het fundament van de energietransitie. De techniek ontwikkelt zich razendsnel, en met de komst van toestellen die werken met brandbare koudemiddelen nemen ook de veiligheidsrisico’s toe. Goed opgeleid zijn in het omgaan met deze stoffen is essentieel, voor de installateur én de eindgebruiker.”

Hoeveel installateurs hebben jullie al met Vakmanschap CO mogen begeleiden?
“Met trots kunnen we zeggen dat we inmiddels zo’n 100 installateurs hebben begeleid naar hun CO-certificering. Sinds 1 april 2023 is het wettelijk verplicht om gecertificeerd te zijn voor werkzaamheden aan gasketelinstallaties. Toch merken we dat dit nog niet bij iedereen bekend is. Zelfs het verwijderen van de mantel van een cv-ketel valt al onder de certificeringsplicht. Op dat moment draagt de installateur directe verantwoordelijkheid voor de veiligheid van het verbrandingsproces. Kennis van koolmonoxide-risico’s is dus geen administratieve formaliteit, maar een essentieel onderdeel van vakmanschap.”

Hoe kijk je twee jaar na de invoering terug op de verplichting?
“Ik zie een groeiend bewustzijn rondom veiligheid en kwaliteitsborging. Tegelijkertijd brengt het ook extra regeldruk met zich mee. Zowel de overheid als de markt zijn nog zoekende. In de zomer verscheen de evaluatie van het CO-stelsel, waarin de minister concludeert dat de veiligheid van gasverbrandingsinstallaties is verbeterd. Die conclusie deel ik volledig.”

Wat zijn je verwachtingen voor de toekomst?
“De energietransitie brengt een stroom aan nieuwe technieken met zich mee: hybride warmtepompen, waterstof en opslagsystemen. Fabrikanten werken hard aan de warmtesystemen van de toekomst. Maar techniek alleen is niet genoeg. We zien dat vooral nieuwkomers in de markt het belang van juist installeren bij warmtepompen onderschatten.
Waar CO-certificering inmiddels verplicht is voor cv-ketels, ontbreekt een vergelijkbare verplichte erkenning voor het installeren van warmtepompen. Toch is die erkenning hard nodig. Daarom zetten wij ons in voor Vakmanschap Warmtepompen: een kader waarin kennis, veiligheid en vakbekwaamheid samenkomen. Hoewel het nog niet wettelijk verplicht is, biedt het installateurs wel een duidelijke standaard en kwaliteitsborging. Mijn verwachting is dat ook dit vakmanschap in de toekomst verplicht gaat worden en daar spelen wij nu al op in.”

Heb je nog een laatste tip voor installateurs?
“Zet veiligheid op nummer 1, 2 en 3. Blijf daarnaast nieuwsgierig naar de oplossingen van de toekomst, want de ontwikkelingen gaan razendsnel. Lage temperatuurverwarming heeft bijvoorbeeld een enorme impact op de gehele installatie, iets wat nog vaak wordt onderschat. Werk bovendien slim: gebruik montageframes om snel en veilig te installeren, vooral in bestaande bouw. Door te werken met gestandaardiseerde frames wordt improvisatie op locatie beperkt. Dat bespaart tijd, voorkomt fouten en verhoogt de betrouwbaarheid van het systeem. Daarnaast worden installateurs steeds vaker ondersteund met digitale wizards: slimme hulpprogramma’s die het inbedrijfstellen en monitoren van toestellen vereenvoudigen. Sensoren en software kunnen helpen bij het opsporen van storingen, maar vervangen geen vakkennis. De informatie die via deze systemen beschikbaar komt, moet nog steeds juist geïnterpreteerd worden. Daarvoor hebben we mensen nodig met kennis van zaken. Want uiteindelijk blijft vakmanschap het fundament van duurzame warmte.” 