Reiniging

Installateurs die alleen de MV-box afstoffen, woningbouwverenigingen zonder MOP’s voor ventilatiesystemen en particulieren die pas aan de bel trekken als het ventilatiesysteem rare geluiden begint te maken. Het is bijna niet te geloven, maar zelfs na de pandemie ligt het algemene ‘ventilatiebewustzijn’ nog schrikbarend laag. IZ sprak erover met een professionele reiniger: Dustin Jagersma van SYYO Ventilatie & Reinigingstechniek.

SYYO ventilatie & Reinigingstechniek bestaat al sinds 2013. Jagersma nam het bedrijf over toen de eigenaresse koos voor een ander carrièrepad. Hij heeft één man in dienst en werkt daarnaast regelmatig samen met twee ZZP’ers. Jagersma gebruikt een speciaal poeder, Apro-Air, voor de reiniging van kanalen. En bereikt daarmee, naar eigen zeggen, betere resultaten dan met menig andere gangbare methode.

Klanten
Als IZ Jagersma belt, is hij net bezig in een winkelcentrum. SYYO bedient zowel klanten in de utiliteit als woningbouw, vertelt de 33-jarige eigenaar. Hoewel de pandemie het belang van goede ventilatievoorzieningen meer op de kaart heeft gezet, ligt de algemene kennis over het belang van luchtverversing in de gebouwde omgeving op een bedroevend laag niveau, vertelt Jagersma. Zeker als het op onderhoud en reiniging aankomt.

Regelmaat
Zowel de woningbouw als utiliteit zou er verstandig aan doen om hun mechanische ventilatie units of WTW’s iedere 2 jaar te laten reinigen en tenminste iedere 5 jaar hun ventilatiesysteem inclusief de kanalen te laten schoonmaken.

Rol overheid
In de praktijk gebeurt dat meestal niet. “Vaak weet men niet welke voorschriften er gelden. Ik maak geregeld mee dat particulieren niet op de hoogte zijn van het feit dat een ventilatiesysteem regelmatig moet worden schoongemaakt. Waar het aan ligt? Toch wel grotendeels aan de overheid. Die zou het onderwerp meer onder de aandacht moeten brengen, via voorlichtingscampagnes en dergelijke.”

Onbalans
Jagersma wordt dagelijks geconfronteerd met de resultaten van een tekortschietende overheid. “In mijn klantenbestand zit maar één woningbouwvereniging die zich grotendeels houdt aan de voorschriften. De rest eigenlijk niet. Daarnaast krijg ik vaak te maken met particulieren die pas aan de bel trekken als het ventilatiesysteem rare geluiden begint te maken. Dan is het systeem al zwaar in onbalans door alle vervuiling.”

MV-boxen
MV-boxen worden vaak met een stofzuiger schoongemaakt, met een beetje geluk gaat er daarna nog een borstel en een vochtig doekje overheen. Maar is dat voldoende? “Nee”, zegt Jagersma beslist. “Wij halen de MV-boxen van de muur af en demonteren ze eerst. Vervolgens maken we de printplaat en ventilator schoon met een borstel, drukpistool en gaat er nog een doekje overheen. De omkasting reinigen we onder de douche.”

WTW-units
Bij WTW-units wordt grotendeels hetzelfde procedé gevolgd. De ventilator wordt met een borstel, drukpistool en doekje gereinigd. “De rest van de unit maken we schoon met een stofzuiger en doekje vanwege de elektronica.”

Ventilatieroosters
Idealiter neemt SYYO 1 keer per jaar bij haar klanten de ventilatieroosters boven in de ramen onder de loep. Ze worden gecontroleerd en schoongemaakt met een hogedrukpistool. “Tussendoor kunnen gebouwgebruikers, indien nodig, ze zelf reinigen met een stofzuiger en doekje”, zegt Jagersma.

Ventielen
Ventielen zijn een heel ander verhaal. “Wij vervangen ze 1 keer in de 5 jaar, omdat het goedkoper is voor de klant dan ze schoon te maken. Wij adviseren ze daarnaast om de ventielen ieder half jaar met een vochtig doekje te reinigen. Daarbij waarschuwen we onze klanten wel om de ventielen vervolgens weer op dezelfde manier terug te plaatsen, anders wordt de werking van het ventilatiesysteem verstoord.”

Filters
Klanten vergeten nogal eens om de filters in WTW-systemen schoon te maken en tijdig te vervangen. Dat heeft niet alleen funeste gevolgen voor de luchtkwaliteit, maar laat ook de energierekening fors oplopen. Vandaar dat SYYO adviseert om de filters zeker 1 keer in de 3 maanden eruit te halen en te reinigen met een stofzuiger. “Als ze iets verkleuren, maakt dat niet uit. Je hoeft ze pas 1 keer in de 6 maanden te vervangen.”

Kanalen
Iedere lezer kent de foto’s of heeft zelf wel eens vervuilde ventilatiekanalen gezien. Ook hier laten klanten vaak steken vallen als het op onderhoud aankomt. Worden ze dan een keer onder handen genomen, dan blijken ze vaak niet goed te zijn gereinigd, zegt Jagersma. “Conventionele reinigingsmethodes met borstels of perslucht schieten tekort. De bovenkant en zijkanten worden wel schoon, maar er blijft vuil liggen op de bodem van de kanalen.”

Poeder
“Met Apro-Air poeder krijgen we de kanalen wel goed schoon. En dan maakt het niet uit of ze rond, vierkant, van gegalvaniseerd staal of kunststof zijn. We spuiten het poeder met een wervelwindpatroon in de kanalen. Dat gaat met een druk van 8 bar. Het poeder snijdt het vuil los van de binnenkant. We volgen meestal een vaste route, waarbij we van de keuken naar het toilet, badkamer en dan naar de MV-box toe gaan. Bij de MV-box zuigen we het vuil af. Is dat niet mogelijk dan beginnen we bij de MV-box en zuigen we het vuil af aan het einde van de kanalen.”

Antistatisch
Apro-Air vernietigt dus de bacteriën, schimmels en voert de losgekomen elementen af. Daarnaast laat het speciale poeder – de samenstelling is geheim - op de ventilatiekanaalwanden een antistatische laag achter. “Zo krijgt het stof minder grip en ontstaat er niet snel opnieuw een voedingsbodem voor bacteriën en schimmels. De antistatische laag blijft zeker 5 jaar werkzaam.”

Tijd en kosten
“Voor een standaardwoning met MV-box en drie of vier afzuigpunten zijn we ongeveer 1,5 uur kwijt om het hele ventilatiesysteem te reinigen. Is er een WTW-unit dan duurt het een uur langer, onder andere omdat we van tevoren ook nog een capaciteitsberekening maken, zodat we na de reiniging het systeem weer goed kunnen inregelen. In verhouding tot conventionele reinigingsmethodes, zijn we iets duurder, maar het scheelt niet veel”, zegt Jagersma.

Toekomst
Hoe ziet de situatie eruit over 5 jaar? “Als ik heel eerlijk ben, verwacht ik weinig verbetering. Ik zie het er niet zo snel van komen dat landelijke of regionale overheden geld gaan steken in grote voorlichtingscampagnes. Alleen verzekeraars en de brandweer die direct baat hebben bij goed onderhoud van ventilatiesystemen, vanwege de brandgevoeligheid bij vervuilde kanalen, kunnen denk ik op korte termijn een kentering op gang brengen. De bal ligt dus bij hen.” 