Noordertogt
VAN ENERGIEVERLIES NAAR ENERGIEPOSITIEF
Het doel was om de Alkmaarse Noordertogtflat uit de jaren 60-70 om te toveren in een energieleverend gebouw. Een pittige klus, omdat het 36 meter hoge gebouw een fors energiegebruik had en in windgebied I stond.
Populaire modules
Inside Out voor alle duidelijkheid levert verschillende soorten prefabmodules. De markt toont op dit moment met name veel belangstelling voor de Solarmodule, klimaatmodule en datamodule. In het laatste geval gaat het om een meet- en regelsysteem dat aan de andere modules wordt gekoppeld en bijvoorbeeld in kan spelen op de fluctuerende energieprijzen.
Voordelen
Zoals bekend hebben prefabmodules vele voordelen. Joris van den Heiligenberg, technisch directeur van Inside Out soms ze nog maar eens op. “Ze worden onder fabrieksmatige omstandigheden vervaardigd, dus efficiënt en met een hoge kwaliteit. En er is relatief weinig tijd nodig om ze te installeren, wat zowel prettig is voor bewoners als installatiebedrijven die veelal kampen met een personeelsgebrek.”
Toekomst
Van den Heiligenberg verwacht dat er de komende jaren steeds meer prefabmodules op de markt zullen verschijnen. Zowel voor de woningbouw als utiliteit. Bij Inside Out kloppen tegenwoordig
vooral woningcorporaties aan en eigenaren van kantoorpanden, die hun bestaande vastgoed willen verduurzamen.
Meet- en regeltechniek
Wat betreft de prefabmodules zelf, zal het accent in de toekomst vooral komen te liggen bij de meet- en regeltechniek, denkt Van den Heiligenberg. “Kijk je bijvoorbeeld naar een klimaatmodule, dan is een technische installatie als de warmtepomp al behoorlijk uitontwikkeld. Maar we kunnen de techniek nog wel slimmer maken en daarmee bijvoorbeeld beter laten inspelen op de netcongestie.”
Isolatie
Terug naar Alkmaar. Als eerste stap werd het platte dak extra geïsoleerd en opnieuw bekleed met 100 % recyclebare PVB-dakbedekking van Leadax. “De PVB-folie wordt gemaakt uit een reststroom van gebroken veiligheidsglas “, licht Van den Heiligenberg toe. In een eerder stadium had de flat reeds HR++ glas gekregen om de RC-waardes op te vijzelen. Ook was de verlichting al verduurzaamd. In alle openbare ruimtes hangen LED-armaturen.
PV-panelen
De volgende stap was om het energiegebruik te compenseren met zonnepanelen. Daardoor wordt de flat een energiepositief gebouw. De solarmodule Alpha bestaat uit een prefab onderconstructie met plug-and-play zonnepanelenframes die binnen enkele weken gemonteerd kunnen worden. De constructie wordt over bestaande onderdelen op het dak heen gebouwd. Hierdoor vormen obstakels zoals een ketelhuis, warmtepompen of schoorstenen geen barrière meer voor het plaatsen van voldoende zonnepanelen op hoogbouw. In het totaal gaat het om 880 PV-panelen met een piekvermogen van 352 Kw. De solarmodule is uitgebreid met een elektrische batterij om piekbelastingen uit zonnestroom en netcongestie tegen te gaan. Deze batterij staat onderin het gebouw, in een brandwerende kast. Met dit installatieconcept volstond een 3 x 80 ampère aansluiting, dus verzwaring was onnodig.
Hybride warmtepomp
In het bestaande ketelhuis stonden 6 grote cv-ketels die de flat van warmte voorzagen. “Hier is een nieuw custom made installatieconcept voor bedacht, dus we hebben geen gebruik gemaakt van onze standaardmodules.” De installatie is verduurzaamd door een warmtepomp van Reduses te plaatsen. Deze heeft een vermogen van 150 kW. De ventilatiewarmtepomp levert water aan met een temperatuur van 60 °C voor de ruimteverwarming. Voor de warm tapwaterproductie worden de
cv-ketels gebruikt. Ze kunnen eventueel ook bijspringen voor de ruimteverwarming tijdens hele koude dagen. Dit systeem zorgt voor een efficiënter energiegebruik en vermindert het gasgebruik met meer dan 50 %, wat het gebouw nog duurzamer maakt. “Aan de warmtapwaterinstallatie met de buffervaten is overigens niks veranderd.”
Afgiftesysteem
Een ander, nog niet eerdergenoemd voordeel van prefabmodules is dat in veel gevallen de installateur de woning niet hoeft te betreden. Dat gold ook bij de Noordertogt. Het bestaande afgiftesysteem, in dit geval een radiator, kon bovendien blijven hangen. De warmtepomp is daarop toegesneden. “Onze prefabmodules hebben een modulaire opbouw. We kunnen dus onze warmtepomp aanpassen aan de afgiftesystemen en zowel LT- als HT-varianten in het installatieconcept opnemen.”
Resultaat
Voor de installatie van de Solarmodule had Inside Out ongeveer 3 weken nodig, de ombouw van de cv-ketels tot een hybride installatie kostte een maand. Dat was overigens inclusief het voorbereidende werk, zoals de aanleg van kanalen en de bouw van draagconstructie, waarbij rekening is gehouden met de krachtige wind in het gebied.
De duurzame renovatie pakt uitermate gunstig uit voor de energierekening. “Met dit installatieconcept bespaart de woningcorporatie Woonwaard fors op het energiegebruik. En als er overschotten zijn, kunnen die worden doorgeleverd aan de omgeving.”

Dakbedekking
PVB-folie wordt gemaakt uit een reststroom van veiligheidsglas dat gebruikt is voor gebouwen en auto’s. Het vormt de basis voor Leadax Roov. Net zoals de meeste platdakbedekkingen heeft Leadax Roov een levensduur van minimaal 30 jaar, maar aan het eind van de levensduur is het ook nog eens recyclebaar. Het draagt daardoor bij aan een betere Milieu Prestatie Gebouwen score. Leadax Roov kan eenvoudig zonder vuur of hitte worden aangebracht met de verwerkingsproducten die waar mogelijk met PVB als basisgrondstof worden geproduceerd. De dakbedekking is verwerkbaar via diverse installatiemethoden, zoals mechanisch bevestigd in de overlap van de dakbanen.
Datamodule
In de toekomst zal meet- en regeltechniek een steeds grotere rol krijgen om op een slimme en efficiënte manier energiestromen te reguleren en netcongestie te voorkomen. Daarvoor zijn al verschillende oplossingen op de markt. Zoals de io Foxtrot van Inside Out. Van den Heiligenberg: “De Foxtrot verzamelt data van alle energiestromen in het gebouw. Zo maken we gebouwen steeds slimmer en wordt de performance van de installatie en gebouw steeds beter. Met de datamodule kunnen we gebouwen klaar maken voor de toekomst waarin we anders met energie moeten omgaan. De Foxtrot stuurt alle klimaat- en energiesystemen in het gebouw aan en zorgt dat ze optimaal functioneren. Warmtepompen voor verwarming en warm tapwater, systemen voor zonnestroom en energieopslag en sensoren in woningen worden gekoppeld aan de Foxtrot zodat deze optimaal geregeld worden. Door constant data te verzamelen van de systemen en van de gebruikers van het gebouw wordt de Foxtrot steeds slimmer. Daarnaast is de Foxtrot gekoppeld aan informatie over de weersvoorspelling, energiemarkt en netcongestie data. Energie wordt zeer efficiënt gebruikt op de momenten dat het beschikbaar is. Door energie te bufferen zorgen we ervoor dat bewoners altijd kunnen vertrouwen op het energiesysteem. Gebouwen die voorheen niet in aanmerking kwamen voor verduurzaming kunnen zo toch worden voorzien van een duurzame gasloze warmtevoorziening.”