Nieuwe eisen apparatuur

VERANDERENDE WETGEVING VOOR AIRCO’S EN WARMTEPOMPEN

We lijken in Nederland afscheid te hebben genomen van de koude, donkere dagen. Zo zijn er voor deze tijd van het jaar al een aantal warmterecords gemeten in De Bilt. Om de warmte buitenshuis te houden, stappen steeds meer mensen over op de aanschaf van airconditioning en warmtepompen.

In het jaarlijkse rapport ‘European State of Climate’ wordt gesteld dat het klimaat in Europa twee keer sneller opwarmt dan de rest van de wereld. De behoefte aan airconditioning in ons land zal in de komende jaren alleen nog maar verder toenemen. Een duidelijk waarneembare trend is dat airconditioners steeds vaker gebruikt worden voor verwarming, aangezien ze zonder uitzondering ook een warmtepompfunctie hebben. Met name voor de thuiswerkplek is dit een veel gekozen oplossing. Op deze manier hoeven gebruikers niet de gehele woning te verwarmen gedurende de thuiswerkdag.

F-gassenverordening
Naast de toenemende vraag naar airconditioning is de koeltechnische markt volop in beweging. Zo zijn er grote veranderingen op komst die niet alleen een grote impact hebben op bedrijven die actief zijn in onze sector, maar ook op eindgebruikers. Op 11 maart 2024 is de tweede herziening van de F-gassenverordening van kracht geworden. Deze verordening is van grote invloed op diverse sectoren, waaronder de warmtepomptechnologie, die een cruciale rol speelt in de verduurzaming van de gebouwde omgeving en de energietransitie.
De verordening bestaat uit drie belangrijke onderdelen waar de sector op in moet spelen:
• Uitfasering koudemiddelen
In deze Europese wet wordt onder andere een uitspraak gedaan over de hoeveelheid koudemiddel met een hoge impact op de opwarming van de aarde (synthetisch) dat op de markt gebracht mag worden. In de komende jaren moet dit namelijk in hoog tempo worden teruggebracht en uiteindelijk zal dit in 2050 totaal verboden worden. Dit leidt tot een dusdanig tekort dat we de bestaande installaties zonder grootschalige terugwinning en recycling niet meer kunnen onderhouden. Dit betekent dat er ook in koudemiddelenland een grote transitie gaat plaatsvinden van F-gassen met een hoge impact op de opwarming van de aarde naar alternatieve koudemiddelen.
• Productverboden
Het tweede belangrijke onderdeel van de tweede herziening van de F-gassenverordening is het verbod op het op markt brengen van airconditioningsapparaten die koudemiddelen bevatten met een hoge impact op de opwarming van de aarde (broeikaseffect). Fabrikanten van warmtepompen en airconditioningsapparatuur zullen door deze maatregel de komende jaren in toenemende mate alternatieve koudemiddelen moeten toepassen in hun apparaten.
• Veranderingen certificering van bedrijven en personen
Het derde en laatste belangrijke onderdeel van de herziene F-gassenverordening betreft de certificering van bedrijven en personen die met koudemiddelen werken. Door de uitfasering van de synthetische koudemiddelen en de productverboden, zal de toepassing van alternatieve koudemiddelen in de komende jaren enorm gaan toenemen. De Europese Commissie heeft daarom een certificeringsplicht in de wet opgenomen voor bedrijven en personen die met deze middelen werken. De hoofdgroepen die we op dit moment onderscheiden, zijn brandbare koudemiddelen, ammoniak en kooldioxide. De laatste twee lijken, door de zeer specifieke eigenschappen en het gebruik van andere materialen en lasprocedures, voornamelijk bestemd voor de industriële koudetechniek.

Veiligheidsaspect
Echter, er is één groot verschil: door de brandbaarheid van propaan speelt de factor veiligheid een hoofdrol bij alle handelingen die met dit middel plaatsvinden. Niet alleen binnen installatiebedrijven, maar ook bij distributeurs, groothandels, transporteurs, inspecteurs en niet in de laatste plaats bij de klanten. Met de huidige marktomvang en technologie betekent dit dat er tienduizenden vakmensen, maar ook beginners moeten worden opgeleid en gecertificeerd voor het werken met deze nieuwe generatie koudemiddelen. Daarnaast zullen bedrijven in onze sector niet alleen moeten investeren in opleiding en certificering, maar ook bijvoorbeeld in apparatuur, gereedschap, transportvoorziening en opslag. Reden te meer voor eindgebruikers om zaken te doen met een erkende installateur voor advies, installeren en onderhouden van hun airconditioningsinstallatie.

Deskundig onderhoud
Het hebben van airconditioning of een warmtepomp biedt geen garantie voor een gekoeld huis. Zo zal er door de klant ook jaarlijks en correct onderhoud aan de installatie gepleegd moeten worden om het systeem in optimale conditie te houden. Bij het onjuist installeren, inregelen en onderhouden van een installatie, kunnen koudemiddelen ontsnappen en mogelijk schade aan mens en milieu aanrichten. Het is daarom van belang dat installateurs, met het oog op de veranderende wetgeving, over de juiste certificaten beschikken. Afhankelijk van het koudemiddel dat in de installatie zit (synthetisch of alternatief), mogen alleen handelingen aan de installatie verricht worden indien de monteur in het bezit is van een passend certificaat en in dienst is bij een gecertificeerd bedrijf. Tijdens het onderhoud controleert de monteur onder andere of de installatie lekdicht is en eventueel bijgevuld moet worden met een koudemiddel. Dit is van belang om de werking van de installatie te garanderen en zo minder stroom te verbruiken 