Integraler bouwen
van ventilatie tot verwarming in een kant-en-klare schacht
De eerste aanvragen zijn al binnen. ‘Start je huis’ gaat volgens mede-initiatiefnemer Carl-peter Goossen een enorm succes worden. Dit is te danken aan een slimme prefab schacht waarin het ventilatiesysteem, boilers, elektra-aansluitingen en nog veel meer installatieonderdelen zijn opgenomen. De directeur van adviseur BouwNext legt uit hoe het werkt.
Het idee dateert niet van gisteren, vertelt Goossen al direct bij aanvang van het interview. De geroutineerde adviseur en directeur van BouwNext is al jarenlang bezig om slimme oplossingen te bedenken voor de bouwsector, waarin zowel aandacht is voor de bouwkundige als installatietechnische kant.
Integraal bouwen
In de jaren ’90 werd het Goossen al duidelijk dat we veel integraler moeten gaan bouwen. Uiteindelijk is daar ‘Start je huis’ uit voortgevloeid.
“De woningen worden minimaal als casco opgeleverd zonder indeling, binnenwanden en (gedeeltelijk) verdiepingsvloeren. Door de opdrachtgevers kan de woning dan zelf vrij ingedeeld worden; van de binnenwanden tot het vergroten van de verdiepingsvloer. De woningen kunnen ook in de maximale versie inclusief een volledig inbouwpakket geleverd worden voor een gebruiksklare woning”, aldus de beknopte uitleg van het concept.
Levensduur
Het casco bestaat uit beton, steenstrips en een isolatiepakket. De kozijnen hebben triple glas en het dak keramische pannen. De verwachte levensduur bedraagt 50 - 100 jaar.
“Doordat er geen toekomstige wijzigingen van het casco noodzakelijk zijn, zal het publieke domein (buitenkant van de woningen) veel langer de beoogde kwaliteit vasthouden. Dat is goed voor de buurt, de uitstraling en de waarde van de woningen op langere termijn”, legt Goossen uit.
Vrije indeling
De binnenkant daarentegen is zoveel mogelijk vrijgelaten. “De verdiepingsvloeren zijn voor 1/3 van beton, het restant bestaat uit houten balken. Zo kan de bewoner naar eigen goeddunken in overleg met de bouwende partijen beslissen hoe hij de ruimtes wil indelen. Waar de trap komt bijvoorbeeld, de slaapkamer en het toilet.”
Verbouwing
Vanwaar deze scheiding tussen het ‘publieke’ en ‘private’ domein en welke invloed heeft dat op de installatietechniek? “Uit onderzoek blijkt dat interne verbouwingen van badruimten, keukens en ruimten gemiddeld eens in de 7 jaar plaats vinden. Aangezien dit in het private domein (binnen de woning) plaatsvindt, zijn wij er van overtuigd dat de bewoner hier op een eenvoudige manier alle mogelijkheden voor moet krijgen”, vertelt Goossen.
Installatieschacht
Met een vrijwel open interieur is het de vraag waar je de installaties plaatst. Ook hierover is goed nagedacht. Speciaal voor ‘Start je huis’ ontwierp BouwNext de installatieschacht. “De schacht is 210 cm breed en 60 cm dik en loopt van de begane grond tot de tweede verdieping. Zowel op de begane grond als de eerste verdieping is dwars door de prefab unit een opening gemaakt, waar een deur ingezet kan worden. In de ‘negge’ van deze deur is de schacht bereikbaar zowel links als rechts en naar boven toe. De omkasting is van rigipsvezel versterkt gipsplaat. In de schacht zijn een WTW-unit, 2 smalle boilers met zonnecollectoren, aansluiting voor PV-panelen,, zonnecollectoren en elektra, rioleringsleidingen en een elektrische naverwarmers opgenomen. De luchtkanalen voor de ventilatie die ook de verwarming voor hun rekening nemen, kunnen aan alle kanten uit de schacht komen, net zoals de riolering en waterleiding. Elektra wordt via een stekkersysteem aan alle kanten van de schacht aangeboden.”
WTW
“De zonnecollectoren leveren pak ‘m beet 60% van de benodigde warmte voor de boilers, de rest wordt elektrisch opgewekt.”
De keuze voor een WTW-installatie lag voor de hand, volgens Goossen. “Met natuurlijke ventilatie ben je gebonden aan roosters en tracés. Met deze gebalanceerde ventilatieoplossing kunnen we heel precies, via luchtverwarming, daar de warmte brengen waar het nodig is en dat op een energetisch verantwoorde manier.”
Uitgewisseld
De WTW-unit wordt na circa 15 jaar uitgewisseld voor een nieuw exemplaar, de boilers, riolering en kanalenstructuur in de schacht gaan veel langer mee. “Ik denk dat ja na ongeveer 50 jaar een schacht moet leeghalen en opnieuw inrichten”, zegt Goossen.
Rol in de keten
Alle prefab elementen worden door leveranciers in samenspraak met de adviseur samengesteld. BouwNext verkeert in een unieke positie. “Een architect koopt bij ons een totaaloplossing in. Er vindt geen aanbesteding plaats, dus het tijdstraject verloopt veel sneller. Als adviseur zijn wij als het ware bouwheer en totaalleverancier in één. We doen in feite alles: van werkvoorbereiding, tot bestellingen en toezicht houden tijdens de montagefase.”
Montage
De feitelijke montage van de casco-elementen neemt 3 tot 4 dagen in beslag. De prefab installatieschacht wordt gelijk meegenomen en in 1 hijsbeweging op zijn plaats gezet op de ruwe begane grondvloer. Het geheel kan vervolgens op zichzelf blijven staan en gebruikt worden om de balklaag van de zelf in te richten verdiepingsvloer te dragen. Daarna wordt het dak geplaatst en is de woning direct wind- en waterdicht. Vervolgens is er een week nodig om de Nuts-voorzieningen aan te sluiten. En dan kan de bewoner aan de slag met de bouwkundig aannemer om de binnenkant van zijn woning te gaan vormgeven.
Energiebesparing
Op moment van schrijven zijn er nog geen woningen gerealiseerd, maar liggen er wel aanvragen voor de bouw van 150 huizen. Een ROC heeft een testopstelling gemaakt met een prefab schacht, die nu wordt gemonitord. Als de resultaten naar wens zijn, zal de Van Delft Groep de prefab schachten in elkaar zetten voor elk nieuwbouwproject. Volgens berekeningen moet de combi van duurzame installatietechnische oplossingen en een goed geïsoleerde woning een fikse energiebesparing aan opleveren.
Goossen: “De gevel heeft een RC=6, het dak een RC=8,3 en de vloer een RC=6. Een reguliere woning heeft ongeveer 70 kWh per m2 nodig voor verwarming en 1000 kWh per persoon voor de productie van warm water. Met onze oplossing komen we respectievelijk op 15 kWh/m2 en 400 kW uit. Dat scheelt nogal wat!”
Formaten
Het ‘Start je huis’ concept is uit te voeren in drie formaten. BouwNext mikt zowel op woningcorporaties als kopers, die huizen willen laten bouwen met reguliere formaten of in ´Tiny´ formaat. De woningen zijn scherp geprijsd om belangstellenden sneller over de streep te trekken.
Prefab woningen
Goossen staat niet alleen met zijn prefab concept. BAM en Volkerwessels om maar een paar voorbeelden te noemen zijn al volop bezig met de (door)ontwikkeling van prefab woonconcepten voor de nieuwbouwsector. Ook een middelgrote speler als de Hegeman Bouwgroep brengt in samenwerking met Löwik Installatiegroep een prefab-formule op de markt. Het geeft maar aan hoe de bouw- en installatiebranche in een rap tempo aan het veranderen zijn.
