In gesprek blijven

De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Inspectie-SZW) heeft sinds dit jaar een nieuwe naam: De Nederlandse Arbeidsinspectie. Ron Maters (foto) is projectleider Bouw & Infra bij de Inspectie. Wat is volgens hem het belang van veilig en gezond werken? Wat komt hij samen met zijn collega’s tegen in de branche? Welke stappen kunnen nog gezet worden? En kan ArboTechniek hierbij ondersteunen?

De Nederlandse Arbeidsinspectie is de toezichthouder op het terrein veilig en gezond werken van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het toezicht is gericht op de naleving van de wet- en regelgeving over arbeidsomstandigheden, de arbeidsmarkt, arbeidsverhoudingen en het sociale zekerheidsstelsel. Een belangrijk instituut dat de techniek scherp houdt. De eerste vraag is simpel en het antwoord vanzelfsprekend. “Wat veilig en gezond werken voor mij betekent?” Venlonaar Ron Maters glimlacht. “Uiteindelijk wil je gewoon zorgeloos genieten met de mensen die je dierbaar zijn. Op de korte en lange termijn. Dáár draait veilig en gezond werken om.” Maters is actief als projectleider Bouw & Infra bij de Nederlandse Arbeidsinspectie en kent de techniek vanuit die rol goed. Hij stuurt een team van inspecteurs aan die regelmatig bij bedrijven op bezoek gaan.

Alle vakmensen in de keten
De Inspectie kiest een brede benadering bij haar handhaving op de Arbowet. “We kijken naar de gehele keten, van de ontwerpfase tot en met de sloopfase. En natuurlijk alles dat daar tussenin zit. Je zou het niet zeggen, maar zelfs de architect heeft al invloed op veiligheid. Als bijvoorbeeld op de tekentafel al rekening wordt gehouden met het veilig kunnen onderhouden van een pand, dan zet je al een goede stap. We hebben aandacht voor alle vakmensen die werkzaam zijn in deze keten, voor opdrachtgevers en opdrachtnemers. De focus ligt heel erg op het versterken van de veilige en gezonde werkcultuur. Zodat we onveilig gedrag bespreekbaar én aanspreekbaar kunnen maken.”

Veilig, of anders niet
De uitdagingen zijn groot, stelt Maters. “In de installatiebranche komen we helaas nog dagelijks overtredingen van regels tegen.” Kan hij de vinger op de zere plek leggen? “Als ik afga op hetgeen wij constateren, dan zit het ‘m vooral in het cultuuraspect. De aanspreekcultuur laat in deze wat ruigere wereld soms nog te wensen over. ‘Ik heb het altijd al zo gedaan’, is een kreet die wij vaak horen. Ik zeg: ‘Werk veilig, of doe het niet!’. Dat is de cultuuromslag waar wij ons iedere dag hard voor maken. We zien stappen; veel branches zijn echt bezig het gesprek op gang te brengen. Daar doen wij trouwens ook aan mee. We zijn dan weliswaar een handhavende instantie, maar we willen wel het gesprek blijven voeren met vakmensen en bedrijven.”

Maak gebruik van de info!
ArboTechniek zet zich dagelijks in voor veilig en gezond werken bij bedrijven in de installatiebranche. Honderden bedrijven maken gebruik van de informatie en ondersteuning. Merkt Maters iets van het werk van ArboTechniek? “Als Inspectie werken wij niet direct samen met ArboTechniek. Maar kundig en goed advies is hard nodig. Mijn boodschap is dus: ‘Maak er gebruik van!’ De dialoog blijven voeren en je daarin blijven ontwikkelen. Natuurlijk, arbowetgeving kan soms ingewikkeld zijn, waardoor het lastig is wat van jou als werkgever of werknemer wordt verwacht. Laat je dus ondersteunen waar dat kan en nodig is!”

Zetje in de juiste richting
Een voorbeeld van een onderwerp waar veel vragen over zijn, is het opstellen van de wettelijk verplichte risico-inventarisatie- en evaluatie (RI&E), het fundament van het arbobeleid binnen een bedrijf. “De RI&E is zó ontzettend belangrijk. Het maakt je echt bewust van het feit dat er bepaalde risico’s zijn. Ik zou er daarom voor pleiten de RI&E zeer regelmatig te bespreken, het liefst elke week. Dat daarmee het gesprek op gang komt, ook tussen medewerkers onderling. Als ArboTechniek bedrijven hierbij kan ondersteunen, dan is dat alleen maar goed. Uiteindelijk moet je het zelf doen, maar een zetje in de juiste richting kan goed helpen. En ieder bedrijf dat met de RI&E aan de slag gaat, is winst.”

Veiligheid en kwaliteit
Wat is Maters’ ideaalbeeld van de installatiebranche? “Veilig en gezond werken moet een wekelijks agendapunt worden. Benadruk het belang ervan. Hoe je dat doet, is voor ieder bedrijf anders. Ik maak me ook sterk voor verantwoord opdrachtgeverschap en ketenaansprakelijkheid. Dúrf elkaar aan te spreken en verricht geen werkzaamheden waar je je niet comfortabel bij voelt.” Volgens Maters hangt veiligheid daarnaast nauw samen met kwaliteit. “Het gaat echt hand in hand. Als we zien dat een werklocatie een puinhoop is, dan blijken vaak zowel de kwaliteit van het werk als de veiligheid niet op orde. Bouwplaatsen die er gelikt uitzien – en die zien we gelukkig steeds vaker – blinken veel vaker uit in kwaliteit, en ook veilig en gezond werken ligt op een veel hoger niveau. Het houdt allemaal verband met elkaar. Als de veiligheidssituatie en de kwaliteit goed is, dan levert het je geld op als bedrijf. Eigenlijk heel logisch!” 