GELDERLAND START ACTIEPLAN

Het gaat goed met de technische branches. Dit is op zich goed nieuws. Tegelijkertijd betekent dit ook dat er werk aan de winkel is: meer leerlingen moeten kiezen voor techniek, techniekdocenten moeten beschikken over up-to-date kennis en de zij-instroom moet krachtig worden bevorderd. Samen met de branches heeft de provincie Gelderland een actieplan ontwikkeld om deze gedeelde doelstellingen te realiseren. Gelderland gaat een leven lang leren.

Samen met de brancheorganisaties, de opleidings- en ontwikkelingsfondsen, de vakbonden en het onderwijsveld slaat de provincie Gelderland de handen ineen om het groeiende tekort aan technisch personeel in Gelderland aan te pakken. Met het actieplan Leve(n)lang Gelders Vakmanschap willen deze en andere partners de (om)scholing van vakmensen in de techniek stimuleren, kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt ondersteunen en het leven lang ontwikkelen van technische vakmensen bevorderen. OTIB-regiomanager Noord Nederland & Gelderland/Overijssel, Robert-Jan de Vries, is blij met het plan: “Net als in andere regio’s in Nederland hebben in Gelderland veel technische bedrijven moeite met het vinden van voldoende geschoolde vakmensen. Omdat alleen een gezamenlijk inspanning hier verandering in kan brengen, zetten we met alle relevante partijen in op de instroom van nieuwe vakmensen in de techniek.” Het actieplan is volgens De Vries een mooi voorbeeld van sterke regionale samenwerking. “Alle partners hebben de bevlogenheid om meer mensen te raken met de passie voor en de loopbaankansen in de techniek. Hierdoor is het actieplan voor de technische branches een werkbaar en vooral ook hoopvol plan.”

Investeren in kansen

Het actieplan creëert echte kansen voor mensen die een eerste of volgende stap in hun loopbaan in de techniek willen zetten. De Vries: “Met elkaar zetten we een infrastructuur op waarin mensen de weg naar de techniek weten te vinden, maar ook hun ervaring kunnen inzetten om anderen in de techniek te scholen.” Om deze doelstelling te realiseren biedt het actieplan aantrekkelijke scholingsvouchers voor zowel bestaande vakmensen en zzp’ers als voor (vooral kwetsbare) werkzoekenden in de provincie Gelderland. Met de vouchers kunnen ongeveer 300 mensen worden opgeleid voor een baan in de techniek en kunnen circa 500 vakmensen in de technische branches zich via (om)scholing verder blijven ontwikkelen. Om de verbinding tussen het bedrijfsleven en het onderwijs te versterken biedt het actieplan ook vouchers voor technische vakmensen die zich willen scholen tot assistent-docent of -instructeur in het technisch onderwijs in Gelderland.

Arbeidsmarktcoach als spil

Met 400 intakes, 200 begeleidingstrajecten en 300 plaatsingen moet de inzet van de regionale arbeidsmarktcoaches zorgen voor een betere ‘match’ tussen vraag en aanbod op de technische arbeidsmarkt. De Vries: “De arbeidsmarktcoaches in de technische installatiebranche zijn de spil in het actieplan. Zij kennen de bedrijven, de vraag en het passende aanbod. De inzet van het Steunpunt Arbeidsmarktmobiliteit bevestigt de belangrijke rol die de coaches ook in de afgelopen jaren al hebben gespeeld. Zij bieden maatwerk voor werkgevers en werknemers. In combinatie met bij- en omscholing is dit de succesformule van het actieplan.”

Kweekvijver

Een ander onderdeel van het actieplan is het versterken van het technisch vmbo in Gelderland. Als kweekvijver van technisch talent is het vmbo-onderwijs voor de branches immers van groot belang. Op 23 mei ondertekenden de vmbo- en mbo-scholen in Gelderland, samen met het Gelderse bedrijfsleven, een intentieverklaring voor een actieagenda om het vmbo te versterken. De Gelderse gedeputeerde Michiel Scheffer benadrukt het belang van het investeren in de basis: “De instroom van leerlingen in het technisch vmbo - en daarmee ook in het mbo - is op dit moment veel te gering om aan de vraag van de branches te voldoen. Zeker in een provincie met veel technische bedrijvigheid noopt dit tot stevige actie. Omdat scholen geen uitzendbureaus voor bedrijven zijn, moeten ook bedrijven nadrukkelijk aan de slag om jongeren voor techniek te interesseren. Dit betekent leerlingen al in een vroeg stadium techniek laten ervaren, bijvoorbeeld door middel van open dagen, het bieden van stagemogelijkheden en het actief investeren in het onderwijs. Het teweegbrengen van een cultuurverandering vergt de inzet van onderwijs en

bedrijfsleven.“

Merkbaar en zichtbaar

De installatiebedrijven verwachten veel van het actieplan. Berthold van Benthem, Uneto-VNI-regiomanager Gelderland, Overijssel en Limburg, is enthousiast: “De technische installatiebedrijven zien dat het regulier werven van vakmensen zijn grenzen heeft bereikt. Daarom is het prachtig dat arbeidsmarktcoaches bronnen aanboren die tot nu toe grotendeels buiten beschouwing zijn gebleven: vrouwen, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, statushouders etc. De coaches brengen actieve en inactieve partijen bij elkaar en kunnen met de instroom van nieuwe vakmensen ook voor de interne organisatie van bedrijven van betekenis zijn.” Ook de aandacht voor het ‘opscholen’ van bestaande vakmensen juicht Van Benthem graag toe: “Met de snelle ontwikkelingen in de techniek riskeren bedrijven al snel een kennisachterstand. Investeren in kennis is daarom altijd investeren in de toekomst.”

Hoge verwachtingen

Van Benthem is tevreden wanneer de branche in een jaar tijd zo’n 150 nieuwe medewerkers mag verwelkomen en zo’n 200 bestaande vakmensen in de branche een bij- of omscholingsprogramma hebben gevolgd. Daarnaast hoopt hij dat het pedagogisch-didactische programma ook het komende jaar tot nieuwe assistent-docenten en -instructeurs mag leiden. Ook gedeputeerde Scheffer heeft hoge verwachtingen van het actieplan: “Het werk is er. Tegenover 10.000 vacatures staan in Gelderland 70.000 mensen buiten het arbeidsproces. Dit betekent dat een groot reservoir aan onbenut talent met korte opleidingstrajecten en een andere inrichting van de werkorganisatie voor de branches kunnen worden klaargestoomd. Met het actieplan moet het mogelijk zijn de versteviging van de technische arbeidsmarkt op korte termijn zichtbaar te maken.”

Blauwdruk?

Gelderland heeft met het actieplan een belangrijke stap gezet. Is het plan daarmee een blauwdruk voor andere provincies? De Vries denkt van wel: “Als wij willen dat meer mensen een baan kiezen die de verduurzaming van de samenleving mogelijk maakt, is regionaal maatwerk noodzakelijk.” Ook Van Benthem is positief, maar acht een uitrol naar andere regio’s niet vanzelfsprekend. “In Gelderland weten de branches, de opleidings- en ontwikkelingsfondsen en de bestuurders elkaar goed te vinden. Dit maakt dat samenwerking eerder voor de hand ligt dan vreemd is. Het kunnen realiseren van ambities begint echter met het opbouwen van goede contacten.” Hoewel gedeputeerde Scheffer ‘blauwdruk’ een te zwaar woord vindt, gelooft ook hij in een uitrol van het nuchtere Gelderse actieplan. “Ik hoop dat ons plan ook andere provincies kan inspireren. Ik gun een werkloze in Emmen of Alkmaar tenslotte evenveel kansen in de techniek als een werkloze in Arnhem of Nijmegen.” 