Biomassa

In onderstaand artikel legt Ron Bosch, adviseur en HBO-hoofddocent Installatietechniek, uit wat biomassa nu precies behelst en wat volgens hem de mogelijkheden ervan zijn. Bosch klom in de pen nadat hij het artikel van de Nederlandse Vereniging van Bioketel Leveranciers had gelezen in de vorige uitgave van IZ.

Biomassa is in feite organisch materiaal dat afkomstig is van planten en dieren en gebruikt wordt voor brandstof in energieopwekkingsinstallaties. Biomassa is dus een verzamelnaam, denk aan groente- fruit- en tuinafval, gras, mest, plantaardig en dierlijk vet, vezels en hout.

Bio-Energie
Wat kan je met biomassa? Je kunt het door verbranding, vergisting en vergassing omzetten in thermische energie. Dit gebeurt dan in een biomassacentrale, die eigenlijk op dezelfde manier functioneert als een gewone elektriciteitscentrale. Zeg bijvoorbeeld dat je een project hebt waar 24.000 ton verdunnings- en snoeihout wordt gebruikt als brandstof. Die brandstof verhit in een verbrandingsoven een stoomketel, waarbij onder hogedruk stoom vrij komt en een schoepenrad wordt aangedreven. Het schoepenrad zet daarbij een dynamo in werking met een vermogen van maximaal 1.500 kW. De bovengenoemde centrale levert groene elektriciteit voor zo’n 3.000 huishoudens. De warmte die vrij komt bij de verbranding, wordt gebruikt voor stadsverwarming. In dit proces kan men natuurlijk ook in kleinere vorm voorzien door bio-verbrandingsinstallaties te gebruiken met een kleiner vermogen.

Biovergisting
Jaarlijks wordt in ons voorbeeldproject 235.000 ton groente fruit en tuinafval vergist. Dat gebeurt in zogenaamde zuurstofvrije tunnels, waarin bacteriën worden toegevoegd om het vergistingsproces te versnellen. Daarbij komt biogas vrij en dat wordt omgezet in warmte en elektriciteit. Deze voorbeeldcentrale is praktisch 100% duurzaam, wat de leverancier daar doet, is het verwerken van GFT uit huishoudens tot compost en biogas. Het afval wordt de reactoren in getransporteerd, waarbij het vergistingsproces wordt opgestart. Het biogas dat vrijkomt, verbranden we als brandstof in motoren. Zo wordt er elektriciteit opgewekt. We spreken hier van warmtekrachtkoppeling, ook wel bekend onder de afkorting WKK.

Emissies
Het is wel opletten geblazen bij vergistingsinstallaties, omdat er een risico is dat er verontreinigingen in de lucht terecht kunnen komen. Het is dus zaak om deze verontreinigingen preventief weg te filteren met cycloonfilters of zakfilters. De energieleverancier in ons voorbeeldproject haalt deze verontreinigingen uit het afval en zorgt dat hier briketten van worden gemaakt, als vervanger van kolen in een elektriciteitscentrale. De afgewerkte lucht kan door de filters worden geleid om zo aan de emissie uitstoot te kunnen voldoen.

CO2-kringloop
Hoe zit het nu precies met de CO2-kringloop, want vroeg of laat komt die altijd ter sprake als het over biomassa gaat? Onder invloed van zonlicht wordt tijdens de groei van planten CO2 opgenomen, dezelfde hoeveelheid CO2 komt bij de verbranding van diezelfde biomassa weer vrij. Daardoor is sprake van een gesloten CO2-kringloop tijdens de levensduur van een plant. Bij de continue aanplant van nieuwe planten en bomen is biomassa een duurzame energiebron.

En de installateur?
Er zijn veel leveranciers zoals je ook in het artikel in de vorige uitgave hebt kunnen lezen, maar wat kan de installateur daar nu mee?

• Kijk allereerst of biomassa wel een goed alternatief is.
• Vraag jezelf af welk systeem goed aansluit op de vraag en behoefte van de klant.
• Bij nat snipperhout: zorg voor ruimte om hout en dergelijke te laten drogen.
• Let op het ruimtebeslag voor de opslag van snoeihout, houtsnippers, pallets en dergelijke.
• Denk goed na over het transport, de aanlevering en de bereikbaarheid van de stortlocatie.
• Ga na wat de leveringskosten zijn.
• Is er een goede technische ruimte die voldoet aan de wettelijke eisen?
• Kan je voldoende warmte bufferen en heb je hier ook de ruimte voor?
• Is er een technische dienst bereikbaar in verband met de storingsgevoeligheid?
• Zijn onderhoud en beheer goed geregeld, hoe zit het met het legen van asafval?
• Houd er rekening mee dat de installatie moet afkoelen voordat er onderhoudswerkzaamheden kunnen plaatsvinden.

Ga dus niet over één nacht ijs, doe gedegen onderzoek. Anders kan je tegen een teleurstelling aanlopen. Zo was er een project in de buurt van Hoorn dat moest stoppen vanwege problemen met het onderhoud en beheer. Hier is nu een WKO-installatie aangelegd.

Subsidie
Tot slot: Reductie van broeikasgassen en verbetering van de ecologische voetprint staan bij steeds meer bedrijven bovenaan de agenda. Ook de verwerking van biomassareststromen past volledig in dit streven. Wenst jouw klant of opdrachtgever afval te gebruiken dat geschikt is om duurzame energie op te wekken? Laat je dan voorlichten door een adviseur die bekend is met de SDE-regeling, zodat je een goed beeld krijgt van het mogelijke financiële rendement. De subsidieregeling ter Stimulering van Duurzame Energie compenseert een duurzame ondernemer door additionele investeringen te vergoeden in lijn met marktconforme energieprijzen. Hierdoor zijn de financiële lasten minder zwaar voor een duurzame energieproducent 

Bronnen afbeeldingen:
Nederman, Tiab en Schouten techniek