Na een jaar lang proberen, onderzoeken en uitwerken in de praktijk, keert het tij voor wat betreft de uitvoering van het Klimaatakkoord in de Gebouwde Omgeving. Dit op basis van voortschrijdend inzicht en na diverse publicaties. 2050 het jaar waarin alle ambities uit het Klimaatakkoord gerealiseerd moeten zijn, blijkt te ver weg om daadwerkelijk aan de slag te gaan. Er wordt nog teveel afgewacht wat de (politieke) toekomst brengen zal. Met 2030 als realistische tussenstop kunnen nu de handen uit de mouwen. Want met duurzaam installeren kunnen we nu al beginnen. Voor nieuwbouw staan de regels duidelijk op papier, waardoor nieuwe gebouwen en woningen zo goed als energieneutraal worden opgeleverd. De grote winst valt te behalen in de bestaande woningvoorraad. Juist hiervoor geldt: wat je niet verbruikt hoef je ook niet op te wekken. Naast isoleren en het plaatsen van hybride verwarmingssystemen is met tal van energiebesparende maatregelen het energiegebruik fors terug te dringen door toepassing van bijvoorbeeld: thermostatische radiatorventielen, automatische ontluchter/ontgassing, een magneetfilter, douche-waterterugwinning en zelfregelende vloerverwarmingssets. En voor alle verwarmingsinstallaties (dus zowel cv-ketels als [hybride] warmtepompen) geldt dat goed installeren en inregelen van groot belang is voor kwaliteit, prestatie én wooncomfort. De kleine utiliteitsbouw blijft qua energiebesparing een nog wat onderbelicht thema. Fabriekshallen, bedrijfsunits, sporthallen en showrooms worden vaak nog verwarmd door niet-condenserende toestellen. Dit terwijl er met HR luchtverwarmers 20% besparing gerealiseerd kan worden. Om te voorkomen dat het Klimaatakkoord vooral een papieren realiteit blijft, een oproep aan installerend Nederland: ga aan de slag en pak die
Auteur: Ruud
Sinds de 6-weg-regelkogelkraan in 2009 op de markt is gebracht, werd dit innovatieve product continu geoptimaliseerd. Belimo biedt het breedste assortiment aan 6-weg-regelkogelkranen, zowel drukafhankelijk als drukonafhankelijk. Hierdoor ontstaan talrijke mogelijke combinaties om aan de meest gespecialiseerde eisen en toepassingen tegemoet te komen. De laatste combinatie van de 6-weg-regelkogelkraan met de CQ..-aandrijving is zelfs nog compacter en zuiniger dan de vorige modellen. Economische efficiëntie wordt echter door meer factoren bepaald dan de investering of afschrijving. De werking van het systeem en alle componenten is veel belangrijker. Belimo levert exact passende, optimaal gecoördineerde componenten die de manier waarop het systeem werkt, verbeteren – en dat gedurende de volledige levensduur van het product. De laatste combinatie van de 6-weg-regelkogelkraan R30.. met de communicatieve CQ..-aandrijving voor zonekleppen is ongeëvenaard wat betreft economische efficiëntie. De nieuwe compacte aandrijving verbruikt minder dan een kwart van het vermogen dat vergelijkbare producten op de markt nodig hebben. De 6-weg-regelkogelkraan heeft zich op de markt al bewezen. Deze extreem precieze regelkogelkraan is betrouwbaar, duurzaam in gebruik en zorgt voor een doeltreffende regeling. Dankzij de unieke Belimo regeltechniek is de regelkogelkraan bovendien ook zelfreinigend en sluit luchtdicht. Zo wordt vermeden dat het verwarmings- of koelregister ongewild wordt geactiveerd en het energieverbruik wordt aanzienlijk gereduceerd. In vergelijking met andere combinaties is met de QC..-aandrijving de 6-weg-zoneklep van de reeks R30.. compacter. Hierdoor heeft de klep minder plaats nodig in verlaagde plafonds of ruimtes. Het uiterst compacte design van de aandrijving en klep maakt ook de installatie eenvoudig en duidelijk. De nieuwe
De nieuwe Compress 7001i LWMF is het eerste model van een serie bodemwarmtepompen die Nefit Bosch op de Nederlandse markt introduceert. Het gaat om een nieuw type modulerende bodemwarmtepomp met een gesloten, verticale aardcollector als bron. De Compress 7001i is ‘’BENG-ready’’ en leverbaar in drie vermogens: 8, 12 en 16 kW. De intelligente warmwaterbereiding met geïntegreerde voorraadboiler zorgt voor een royale hoeveelheid warm water. Gepatenteerde Bosch-technologie zorgt voor een hoog rendement en een lange levensduur. De warmtepomp is eenvoudig te installeren en online te monitoren. Nefit Bosch biedt de mogelijkheid van vijf jaar garantie en BRL-gecertificeerde ondersteuning in alle projectfasen. Opvallende prestaties De Compress 7001i valt in de hoogste energieklasse voor verwarming: A+++ en onderscheid zich verder door het feit dat hoge aanvoertemperaturen mogelijk zijn, tot wel 68°C. Daarnaast is de SCOP bijzonder hoog, tot 5,55 B0/W35 volgens EN14825. De extra grote verwarmingsspiralen die ook bij lage temperaturen het water snel verwarmen, dragen bij aan het hoge rendement. De Compress 7001i LWMF kan twee verwarmingscircuits aansturen, bijvoorbeeld voor vloerverwarming en voor radiatoren. Naast uitstekende energieprestaties, kent de nieuwe warmtepomp een zeer stille werking, met een geluidsdrukniveau van 31 tot 37 dB(A) op 1 m afstand. Remote monitoring Dankzij de geïntegreerde IP-module kan de Compress 7001i LWMF ook op afstand worden gemonitord. Zo kan de installateur via de app de belangrijkste parameters instellen, zoals de stooklijnen. Een logfunctie komt later beschikbaar. Via het nieuwe HomeCom Pro portal van Nefit Bosch heeft de installateur bovendien 24/7 zicht op de aangesloten installaties. Hij ontvangt
Het stookseizoen is weer begonnen en dat brengt gebreken en storingen met zich mee. Daarom breidt Wasco in deze periode haar 24/7 storingsservice uit naar diverse vestigingen in Nederland. Zo zijn zij altijd bereikbaar voor spoedleveringen van onderdelen en helpen zij je nog sneller. Wil je de juiste voorraad altijd in je bus hebben liggen? Dat kan! Met Wasco RFID-voorraadbeheersysteem grijp je nooit meer mis. Met RFID voorraadbeheer weten zij exact welke onderdelen verbruikt worden en welke stof liggen te happen in de servicebus. Met deze informatie op zak, adviseert Wasco welke artikelen in de voorraad opgenomen moeten worden en welke geretourneerd kunnen worden naar Wasco, omdat ze niet nodig zijn. Hierdoor heb je altijd de juiste onderdelen bij je en hoef je minder vaak naar de groothandel te rijden. Zo kun je efficiënter werken. Je verlaagt niet alleen je busvoorraad met gemiddeld 30%, maar haalt ook een minimale servicegraad van maar liefst 95%. Daarnaast word je tijdig voor incourante artikelen gewaarschuwd. Kies voor zekerheid. Zet het nummer van de Wasco 24/7 storingsservice vast in je telefoon: 06 – 55 18 80 83. Wil je je busvoorraad up-to-date hebben? Neem dan contact op rfid@wasco.nl Meer weten wat Wasco voor jou kan betekenen in het stookseizoen? Ga snel naar wasco.nl/warmwonen. Zo hoeft jouw klant nooit in de kou te staan.
De coronacrisis gaat niet voorbij aan de techniek. Er wordt een volumedaling van 5% verwacht in 2021 en het zal tot 2023 duren voordat we op het niveau van 2019 zitten. HAldus recente cijfers van Techniek Nederland. De hardste klappen zijn voor de utiliteit. In de woningbouw zal de schade minder groot zijn en van korte duur. Maar er blijven onzekerheden: heeft de consument wel het vertrouwen om geld uit te geven? Wat doet een 2e coronagolf? Wat is de impact van de stikstofproblematiek? En welk beleid wordt ingezet door een nieuw kabinet na de verkiezingen? Onzekerheden managen is ondernemerschap. Het was een zin die ik afgelopen week hoorde. Durven denken in kansen. Tegen de stroom in zwemmen. Het zijn mooie woorden maar wel tegen de horizon van een pandemie met grote economische gevolgen. Dus laten we het niet te licht nemen. Toch denk ik deze dagen ook nog vaak aan die jongeren die vorig jaar massaal het Malieveld op gingen voor een beter klimaat. Ik schreef toen op deze plek dat ik daar graag ook had willen staan. We dragen tenslotte met elkaar de verantwoordelijkheid. Als we dan in kansen willen denken, laten we dan die jongeren in gedachten houden. Juist nu investeren in verduurzaming is een kans. Maar dat vraagt wel om regie vanuit politiek Den Haag, daar vlak bij datzelfde Malieveld. Bij de lancering van het Groeifonds miste ik bijvoorbeeld het sleutelwoord duurzaamheid. En ik miste de aandacht voor de kracht van het MKB. Techniek is een
Als brancheorganisatie lobbyt de VLA voor de ventilatiebranche en beschikt ze over een schat aan kennis over het vakgebied. Toch zie je bij een tv-discussie over ventilatie en corona eerder een outsider als Maurice de Hond aanschuiven, dan een VLA-bestuurslid. Wouter Wijma, de nieuwe voorzitter wil daar verandering in brengen en de branchevereniging meer op de kaart gaan zetten. De Vereniging Leveranciers voor Luchttechnische Apparaten heeft sinds juni een nieuwe voorzitter. Wouter Wijma neemt na 4 jaar het stokje over van Erik van Heuveln. Wijma is in het dagelijks leven Algemeen Directeur bij Ned Air. De 53-jarige was als bestuurslid betrokken bij het opstellen van de nieuwe strategische visie van de VLA voor de komende jaren en wil daar nu handen en voeten aan gaan geven. Ervaring De 53-jarige Wijma is een oudgediende in de installatiebranche. Zo was hij in het verleden onder andere werkzaam bij Stork, Refac, Nefit, Imtech en Wavin. Sinds 2014 leidt Wijma Ned Air, een specialist op het gebied van luchtbehandeling en ventilatie. Hij signaleert een aantal belangrijke trends in de installatiebranche, die ook hun impact hebben op de ventilatiesector. TOjuli-eis “Allereerst de stikstofproblematiek, die zet een rem op de nieuwbouw. Tegelijkertijd zien we ook een aanscherping van de regelgeving. Kijk bijvoorbeeld naar de nieuwe BENG-eisen. TOjuli-eis stelt paal en perk aan temperatuuroverschrijdingen in nieuwbouwwoningen, dat heeft natuurlijk gevolgen voor de ventilatie. Daarnaast staan we voor belangrijke keuzes, onder andere over het tempo waarin we onze energievoorziening gaan verduurzamen en het wel of niet verdichten van
Het klinkt futuristisch, maar is al mogelijk. De Enschedese start-up SoundEnergy ontwikkelde een systeem waarmee het mogelijk is om te koelen met geluid. Dat is duurzaam, onderhoudsvriendelijk en financieel aantrekkelijk. Hebben we er een nieuwe concurrent voor de warmtepomp bij? De koelingsbehoefte in de gebouwde omgeving neemt alsmaar toe. Voor een deel heeft dat te maken met klimaatverandering. Maar ook, ironisch genoeg, doordat we steeds betere woningen en utiliteitsgebouwen neerzetten. Hete zomers Iedereen zal zich nog wel de warme maanden van 2019 herinneren. Er waren drie extreem warme perioden: eind juni, eind juli en eind augustus. Tijdens de hitte in juli werd de hoogste temperatuur sinds het begin van de metingen in Nederland waargenomen: 40,7 °C in Gilze Rijen op 25 juli. En ook deze zomer schoot het kwik naar nieuwe hoogtes. In augustus hadden we een hittegolf die meer dan een week duurde en waarbij een temperatuur van 34,6 °C werd aangetikt. Het KNMI was niet verbaasd. Onderzoeker Sybren Drijfhout schreef in 2018 al in Nature Communications dat ons waarschijnlijk vier extra hete zomers stonden te wachten. Met de opwarming van de aarde zullen we daar vaker mee te maken krijgen. Meer isolatie Tegelijkertijd isoleren we steeds beter onze woningen en utiliteitsgebouwen. Dat past binnen de filosofie van de Trias Energetica om eerst de energievraag zoveel mogelijk te beperken, voordat we het restant gaan invullen met duurzame en fossiele energie. Door die hoge RC-waardes warmen woningen en utiliteitsgebouwen al snel op als het zonnetje zich laat zien en de
De rol van de gasgestookte cv-ketel is nog lang niet uitgespeeld. We stappen nu weliswaar van het aardgas af, maar voor waterstof en wellicht ook biogas zou zo maar eens een glorieuze toekomst in het verschiet kunnen liggen. Hoe zit het dan eigenlijk met de rookgasafvoer? Is die ook toekomstbestendig? IZ maakte een rondje langs ‘de grote drie’. Voor dit artikel spraken wij met Peter Laros van Ubbink, Vincent Clausen van de M&G Group en Guido van Oijen van Cox Geelen, alle drie experts op het vakgebied van rookgasafvoersystemen. Parallel en concentrisch Ooit was parallel de norm, totdat concentrische rookgasafvoersystemen op de markt verschenen. “Het voornaamste verschil tussen parallelle en concentrische afvoeren is dat laatstgenoemde een pijp-in-pijp-constructie is, die een veiligheidsvangnet kan vormen. Bij lekkage van de binnenbuis komen de rookgassen niet in de open lucht, maar direct in de luchttoevoer van de ketel. Deze springt hierdoor op storing waardoor de kans op koolmonoxidevergiftiging wordt verkleind”, legt Van Oijen nog maar eens uit. Installatiegemak “Concentrische systemen zijn bovendien eenvoudiger te beugelen”, vertelt Clausen. “Een concentrisch systeem heb je in 1 keer gebeugeld, bij een parallel systeem moet je daarentegen dubbel beugelen.” Daarmee is het ook in één klap duidelijk waarom Rogafa, de vereniging van rookgasafvoerfabrikanten, sinds 2015 concentrische rookgasafvoeren adviseert voor nieuwbouw én renovatie. Marktaandeel Dat heeft grote gevolgen gehad. Installateurs zijn massaal overgestapt op concentrische systemen. Zeker in de nieuwbouw, vertellen de drie deskundigen. Toch blijven parallelle systemen marktaandeel behouden. Met name in de renovatiesector. Dat is goed verklaarbaar.
Zelfs als we woningen voortreffelijk isoleren kunnen er tochtklachten optreden. Vaak heeft dat te maken met de installaties. Ron Bosch, HBO-docent installatietechniek en adviseur legt uit wat de oorzaak is van de problemen en reikt de installateur oplossingen aan. De luchtbalans in onze kierdichte, goed geïsoleerde nieuwbouwwoningen is niet statisch, maar fluctueert. Dat leidt vaak tot energieverspilling in ruimtes waar geen mensen verblijven en een ondermaatse luchtkwaliteit in zones waar de bewoners zich langer ophouden. Zelfs als een regeling, bijvoorbeeld op basis van CO2, aangeeft dat er extra ventilatie nodig is, blijft het maar de vraag of de beschikbare capaciteit in alle gevallen wel toereikend is voor een grote bezetting. Bovendien kan een verkeerd gekozen installatieconcept bij een kierdichte, goed geïsoleerde nieuwbouwwoning leiden tot tocht- en koudeklachten. Daarnaast zien we ook regelmatig dat het gedrag binnenshuis tot fluctuaties kan leiden in het CO2-niveau en het vochtgehalte van de lucht, met alle gevolgen vandien. Parameters Daarom ben ik als auteur blij dat het Bouwbesluit comforteisen bevat en er richtlijnen zijn voor een juiste modelering van installatieconcepten. Hierop kunnen we als sector teruggrijpen. Daarnaast is het van belang om de essentiële parameters vast te stellen, waarmee we kunnen toetsen of er geen verschillen zijn tussen het ontwerp en het gerealiseerde installatieconcept. Ik denk dan aan parameters zoals: • berekend energiegebruik; • minimale luchtverversing per persoon 7 l/s; • minimale luchtverversing per vertrek; • maximaal 1000-1200 PPM CO2; • goede filtering van de te verversen lucht; • samenhangend testsysteem om de kwaliteit te borgen; • de van toepassing zijnde normen,
Het is een levensles die ik heb meegekregen: wat ik beloof, moet ik waarmaken. Er zijn vele varianten op deze les, waarin het draait om het werkwoord beloven. In de marketing is dit vertaald naar het chique propositie. Maar wat betekent dit en waarom is een goede propositie belangrijk? Eerst de theorie. Het groot marketingwoordenboek legt propositie uit als: ‘Datgene wat een aanbieder op de markt aan afnemers aanbiedt, inclusief het beeld/imago dat door de aanbieder wordt nagestreefd, bestaande uit instrumentele en expressieve aspecten (inclusief merk en merkimago), alsmede de overige aspecten (prijs, distributie, communicatie en personele) van het aanbod.’ Schrik niet. In eenvoudige taal wordt bedoeld: ‘De kernbelofte van jouw bedrijf en product/dienst aan je potentiële klant’. Er zijn drie belangrijke redenen waarom je stil moet staan bij een juiste propositie. Reden 1: het duidt waarde. Stel: je propositie is ‘verzekerd van een doordachte oplossing’. De woorden ‘verzekerd;’ en ‘oplossing’ duiden een economische waarde. Het woord ‘doordachte’ zegt iets over de oplossing en geeft een gevoelswaarde. Het zijn waardevolle woorden in een belofte. Reden 2: het geeft focus. De propositie van zojuist geeft ook richting aan het bedrijf. Een doordachte oplossing zegt bijvoorbeeld iets over het kennisniveau dat nodig is. Het nemen van verantwoordelijkheid en verantwoording vindt borging in het woord ‘verzekerd’. Reden 3: het brengt onderscheiding. Elk bedrijf is op zoek naar onderscheidend vermogen. Een goede propositie helpt daarbij. Deze geeft nl. ook richting aan het gewenste imago en is een houvast in bouwen aan een gedegen reputatie.