Auteur: Ruud

Positief vooruitkijken

Op het moment dat ik dit schrijf zitten we aan de vooravond van memorabele kerstdagen en een jaarwisseling zonder vuurwerk. De Corona Lock-down is inmiddels een feit. Net als de vorige keer probeert iedereen er het beste van te maken. Toch worden nog vaak de regels overtreden en/of wordt aan die regels een eigen invulling gegeven. Maar laten we vooral positief blijven denken: de vaccinatie is gestart en laten we hopen dat dit de aanzet is voor Nederland en de rest van de wereld om weer een ‘normaal’ leven op te pakken. We gaan het beleven. Wat voor alle ondernemers aan het einde van het jaar ondertussen belangrijk blijft, is het financieel afronden ervan. Ik vrees dat er in menige boekhouding flink negatieve coronacijfers te zien zullen zijn. Dat geldt natuurlijk vooral voor de horeca, entertainment industrie, niet-essentiële winkels, verenigingen en clubs. De installatiesector mocht gelukkig wel doordraaien. Toch zal bij het afsluiten van het jaar blijken dat door alle extra organisatie, uitval van personeel en voorzieningen die moesten worden getroffen, heel veel extra kosten zijn ontstaan. Ik denk dat dit zo maar kan oplopen tot zo’n 10,000,- euro per werknemer; een bedrag dat het eindresultaat flink zal beïnvloeden. De cijfers zullen wellicht niet rood kleuren, maar de winsten zullen beduidend lager zijn en de invloed op premies en voorzieningen komen daar zeker nog achteraan. Iets om zeker even bij stil te staan aan het begin van het nieuwe jaar. Maar laat ik vooral positief afsluiten en vooruitkijken naar een

Rol van ventilatie onderschat

De Nederlandse overheid stelt 360 miljoen euro beschikbaar om schoolbesturen en gemeenten te helpen bij het aanpassen van de ventilatiesystemen op scholen. Op 1 januari 2021 trad de ‘Specifieke Uitkering Ventilatie in Scholen’ (SUVIS) in werking om het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen te verbeteren. Hoe lang speelt covid-19 nu al, wordt het niet eens tijd voor actie? Volgens de overheid staat de subsidie los van het feit dat het aantal corona-besmettingen op scholen vlak voor de lockdown fors toenam. Onbegrijpelijk! Mede omdat het RIVM op haar eigen site aangeeft dat goed ventileren juist wel helpt om de overdracht van luchtweginfecties zoals covid-19 te beperken. Neem nu de situatie op de middelbare scholen en het voortgezet onderwijs. Zelf heb ik drie zonen waarvan de oudste twee op het ROC. Beiden gaan slechts twee dagen per week een halve dag naar school en volgen de rest van de week een paar uur online les. De jongste zit op de middelbare school, waar twee weken voor de lockdown al overgeschakeld was naar online les vanwege ernstige corona-besmetting bij vele leerlingen en leraren. Al mijn kinderen missen de interactie, het sociale aspect en lopen leerachterstand op. In april vorig jaar was al bekend dat de ventilatie in het vooroorlogs schoolgebouw van mijn jongste zoon onvoldoende was. In de tussentijd is er helaas niks zichtbaars gedaan om dit voor de leerlingen en leraren te verbeteren. Ook hier geldt dat de rol van ventilatie wordt onderschat. Uit internationaal wetenschappelijk onderzoek blijkt dat corona-besmetting via aerosolen wel

Innoveren

In het laatste kwartaal van het vorige jaar kwam het nieuws naar buiten dat Stichting KIEN haar activiteiten ging beëindigen. STEM Industrial Marketing Centre (STEM Imc) uit Voorburg zal de werkzaamheden gedeeltelijk voortzetten. Initiatiefnemers Willem de Vries en Maarten van der Boon leggen uit wat STEM Imc precies doet. Willem de Vries en Maarten van der Boon zijn de drijvende krachten achter STEM Imc. Beiden zijn geen onbekenden in de installatiesector. De Vries heeft in het verleden binnen de toenmalige branchevereniging verschillende trainingen en cursussen rond het thema Marketing en Business Development opgezet en verzorgd. Maarten van der Boon is al verschillende decennia actief in de installatiesector. Als bestuurder, spreker en columnist. Kenniscentrum STEM Imc is een kenniscentrum op het gebied van Business Development van technische bedrijven, vanuit een marketingperspectief. Maar de organisatie heeft ook de nodige kennis in huis over het optimaliseren van innovatie- en Salesprocessen. Als het heel goed gaat in een organisatie denk je daar niet aan, maar als de druk vanuit de markt toeneemt moet je wel. De Vries en Van der Boon zien in veel technische B2B-bedrijven vooral technologie denken en veel minder marktgericht denken. Technische bedrijven vertellen vooral over wat ze doen, doorvertaald naar de installatietechniek komt dat neer op: ‘wij maken betrouwbare installaties’. KIEN De activiteiten van Stichting KIEN hadden een groot aantal raakvlakken met die van STEM Imc. KIEN concentreerde zich op business development en innovatie in de installatiesector. Precies wat STEM al deed voor de maakindustrie. Vanuit die gedachte bleek het

NEN-norm

Met de verduurzaming van onze energievoorziening lijkt het erop dat we ook afscheid gaan nemen van de traditionele meterkast of toch niet? Op dit moment buigt een NEN-commissie zich over een mogelijke aanpassing van de norm. Welke impact heeft ‘van aardgas los’ precies op de indeling? En, wordt het werk van de installateur er makkelijker of juist moeilijker op? Zoals we allemaal weten zijn meterruimtes in Nederland de plek waar aansluitingen op netwerken van nutsvoorzieningen (water, gas, warmte, elektra, telecom) in een woning bij elkaar komen. Naast een goede bereikbaarheid en toegankelijkheid zijn ook de betrouwbaarheid en de veiligheid van een meterruimte van belang. De Normcommissie Meterruimten van NEN ziet het als haar maatschappelijk taak om onveilige situaties en meterbranden te voorkomen. IZ sprak met consultant Saskia Schulten en normcommissievoorzitter Marcel Wennekes (ABB) over de marktconsultatie over de meterkast van de toekomst, die nu plaatsvindt. Concepten Wie van 9 november tot 11 december afreisde naar Nieuwegein kon 9 concepten van toekomstige meterkasten bewonderen. Ze stonden opgesteld in de Woonindustrie. Installateurs, architecten, adviseurs en andere partijen in de bouwkolom mochten er naar hartenlust op schieten. De bedoeling was om zoveel mogelijk input te vergaren voor de Normcommissie die zich nu buigt over NEN 2768 (Meterruimten en bijbehorende bouwkundige voorzieningen in woningen). Deze input wordt gebruikt om de conceptopstellingen te evalueren en de kansrijke uitvoeringen verder door te ontwikkelen. Veranderingen Wat is er aan de hand? Door de verduurzaming van onze energievoorziening verdwijnt zo zoetjes aan de aardgasgestookte cv-ketel uit de nieuwbouw.

Een leven lang samenwerken

Het jaar 2020 ligt achter ons. En ook voor u zal gelden dat u met gemengde gevoelens terugkijkt. Eén ding is zeker: niets is meer hetzelfde. Corona heeft het kompas van de branche misschien niet veranderd maar dat van het reguliere leven en werken wel. Het lijkt soms al zo lang geleden dat je als team even kan bijpraten, onbezorgd in een bus met elkaar naar een klus gaat. Het lijkt zo lang geleden dat trainingen, workshops en scholing gewoon verliepen; in één ruimte met elkaar in plaats van op afstand. Het belang van (actuele) kennis werd nog helderder. Als het gaat om bijvoorbeeld ventilatie in gebouwen. Maar denk ook aan de inzet op verduurzaming die een extra impuls kreeg. Alles vanuit het idee: het moet anders. En daar staan wij als branche voor aan de lat. Kennis en leven lang ontwikkelen horen bij die opgave. Maar er is meer! Het gaat ook om een leven lang samenwerken. Op de werkvloer. In de keten. In het opleiden. Mbo- en hbo-scholen zijn de natuurlijk samenwerkingspartners van bedrijven en vakmensen in de regio. Verder zien we ook dat steeds meer WO opgeleiden onze sector versterken. Een leven lang ontwikkelen is een leven lang samenwerken om praktijk en theorie samen te brengen met als doel het beste uit de vakman of vakvrouw te halen. Een voorbeeld is House of Skills, een publiek-private samenwerking in de Metropoolregio Amsterdam. Bedrijfsleven, brancheorganisaties, werknemers- en werkgeversorganisaties, kennisinstellingen, onderwijs en bestuurders uit de regio werken hier nauw samen

Bespaar energie, tijd en moeite met Walraven Isolatiebeugels

Wist je dat goede isolatie van HVAC-installaties economische voordelen biedt en de efficiëntie van gebouwen verhoogt? Het Walraven-portfolio omvat niet alleen de meest voorkomende isolatietoepassingen voor binnen en buiten, het biedt tevens flexibiliteit en de mogelijkheid van prefabricage en ontwerpondersteuning om jouw werk gemakkelijker, sneller en veiliger te maken. De behoefte aan hoge kwaliteit isolatie is toegenomen in de laatste jaren. De reden hiervoor is tweeledig. Enerzijds realiseren steeds meer mensen de economische, energiebesparende en andere voordelen zoals geluidsreductie die goede isolatie met zich mee brengt. Anderzijds worden er op lokaal en regionaal niveau ambitieuze doelen geplaatst met betrekking tot gebouw-efficiëntie. Bijdrage aan duurzaamheid Bijvoorbeeld de ’20-20-20′ doelstellingen (overeengekomen door alle EU landen) met het ambitieuze doel van 20% reductie in CO2 uitstoot, 20% groei in hernieuwbare energiebronnen en 20% groei in energie efficiëntie in 2020 in heel Europa. Het behalen van deze doelstelling is voor een groot deel afhankelijk van de prestaties en efficiëntie van nieuwe en bestaande gebouwen. Het is dan ook geen verrassing dat de bouw- en constructiesector ook is uitgedaagd om de manier van bouwen en het materiaalgebruik te herzien. Walraven biedt een uitgebreid assortiment aan isolatiebeugels voor toepassingen in warm en koud water, verwarming, ventilatie en airconditioning. Wij bieden een compatibel, flexibel en efficiënt assortiment dat een oplossing biedt voor allerlei soorten toepassingen. Daarnaast bieden wij een uitgebreid pakket aan service; van engineering tot ondersteuning op locatie. Wij helpen je graag! Meer weten over onze oplossingen? Kijk voor meer informatie op onze website: www.walraven.com/nl/isolatiebeugels of

Warmteservice optimaliseert logistieke service

Door de toenemende vraag naar bezorgingen heeft Warmteservice zijn logistieke service geoptimaliseerd en wordt er nu per regio gewerkt. Vestigingen zijn ondergebracht in clusters waarbij één vestiging per cluster de bezorgingen zal gaan doen. Met de nieuwe, grotere bussen per clustervestiging kunnen zij nog beter voldoen aan de vraag. Inmiddels rijden de eerste twaalf nieuwe Warmteservice bussen door het land. Een mooi moment om ook de lay-out van de bussen meteen te vernieuwen. De slogan van Warmteservice “Geen gedoe, wij bezorgen!” klopt als een bus. Kijk op https://www.warmteservice.nl/ voor meer van onze services

‘Slimme sensoren maken optimale regeling en besturing mogelijk’

Klimatisatie is bij Belimo een belangrijke kreet. Om installaties voor verwarming, ventilatie en airconditioning goed te kunnen regelen en besturen, heeft de Vaassense importeur en fabrikant de afgelopen jaren haar lucht- en waterzijdig corrigerende organen steeds verder ontwikkeld. Begin dit jaar produceerde Belimo zelfs haar 100 miljoenste servomotor en bereikte daarmee een nieuwe mijlpaal in de geschiedenis van het bedrijf. “De afgelopen 10 jaar zijn onze luchtkleppen en regelkogelkranen steeds meer gecombineerd met sensoren”, vertelt Danny de Laater, Manager Technical Support bij Belimo. “Zoals de hedendaagse VAV Compact regelaar, die is uitgevoerd met een D3 (chip) flow sensor. Maar ook de veel besproken Belimo Energy Valve™, die met maar liefst drie sensoren is uitgevoerd: een aanvoer en retour watertemperatuursensor (pt1000) en de ultrasone debietsensor. Met deze sensoren kan de Belimo Energy Valve™ niet alleen zelfstandig constateren dat er verzadiging in de installatie optreedt, maar grijpt ook de regelafsluiter zelf in. Bovendien wordt via de BACnet IP communicatie-bus automatisch een melding doorgestuurd naar het gebouwbeheersysteem.” Eenvoudig (later) instellen van meetdebieten In 2017 introduceerde Belimo zijn eerste sensoren. “Dit waren ‘standaardversies’ voor kanaal- en pijpleidingtoepassingen, die onder andere temperatuur-, CO2-, luchtdruk-, luchtvochtigheids- en  luchtkwaliteitsmetingen uitvoerden”, vertelt De Laater. “Standaard is ook onze 22DT-sensorserie, die zich uitstekend leent voor projecten waarin men tijdens de werkvoorbereiding nog niet de exacte meetbereiken van de luchtkanaaltemperatuur inzichtelijk heeft. Dankzij diverse dipswitches heeft de temperatuursensor acht selecteerbare meetbereiken (S0 t/m S7), waarmee het werkelijk gevraagde meetdebiet eenvoudig gefinetuned kan worden. Handmatig kalibreren is niet meer aan de

Bijzondere projecten

Installatietechniek is vaak maatwerk. Bijna geen project is hetzelfde. Een goed voorbeeld hiervan zijn de installatieprojecten in dit artikel. Stuk voor stuk bijzondere projecten. Veldverwarming Alle clubs in de Eredivisie moeten altijd beschikken over een goed bespeelbaar veld. Bij RKC Waalwijk houden negen Quinta Ace 160 toestellen van Remeha het veld op de juiste temperatuur. De toestellen voorzien het veldverwarmingssysteem op energiezuinige wijze van warmte op het moment dat de weersomstandigheden hierom vragen. De status van de ketels is op afstand in te zien. Als een of twee ketels tijdens een wedstrijddag niet goed functioneren, springen de overige toestellen bij om de benodigde warmte te leveren. Installateur: De Werkendamse Verwarmings Centrale Vetvrij winkelcentrum Tussen Leiden en Den Haag verrijst momenteel de Mall of the Netherlands. Op 117.000 vierkante meter vind je hier 230 winkels, 4000 parkeerplaatsen en een bioscoop met 1200 stoelen. Exploitant Unibail-Rodamco wil met het bouwproject Europa’s grootste viersterrenwinkelcentrum realiseren. De vele eetgelegenheden en restaurants zullen het vet dat bij het bereiden van eten wordt geproduceerd, af gaan voeren via ondergrondse, op maat gemaakte vetafscheiders. Kessel levert deze gigantische afscheiders. Het gaat om het type EasyClean met nominale grootte van NG25 en verschillende pompstations van het type Aqualift F XL Duo. Deze volautomatische vetafscheiders en pompstations blijven ook bij de grootste belasting werken. Installateur: Sanitair-Installatie Hoogendoorn Nauwelijks gasverbruik In een particuliere woning in Berkel en Rodenrijs is de verwarming- en warmtapwaterinstallatie grondig aangepakt en verbeterd. Er is hier nu zo goed als geen gasverbruik meer. Voorheen was de

Beng

Op 1 januari 2021 gaat het nieuwe ‘Stelsel Energieprestatie Gebouwen’ van start, met nieuwe eisen aan gebouwen en nieuwe rekenmethoden. Inmiddels is het duidelijk wat de gevolgen zijn. Die zijn relevant voor zowel installateurs als installatieadviseurs. In dit artikel bespreken we de hoofdlijnen, zodat u goed geïnformeerd het nieuwe jaar in kunt gaan. Eerst een korte opfrisser: BENG staat voor Bijna Energie-Neutrale Gebouwen en is de opvolger van de EPC, die sinds 1995 gebruikt wordt om stapsgewijs strengere eisen te stellen aan de energieprestatie van nieuwbouw. Er komen nu aparte eisen voor drie belangrijke aspecten van een (bijna) energieneutraal gebouw, berekend met een nieuw opgezette rekenmethode: de NTA 8800. Indicatoren De eerste indicator (BENG-1) stelt een maximum aan de energiebehoefte voor verwarming en koeling. Daarmee wordt een goed bouwkundig ontwerp gewaardeerd. BENG-2 stelt een grens aan het vooraf berekende gebruik van fossiele energie, en waardeert daarmee de toepassing van energiezuinige technieken. Die twee eisen worden uitgedrukt in kWh/m2.jaar, onafhankelijk van de energiedrager, dus ook als het niet gaat om een all-electric oplossing. Het gaat daarbij om zogenaamde ‘primaire energie’, die niet een-op-een vergelijkbaar is met kWh op de elektriciteitsmeter. De derde eis stelt toepassing van hernieuwbare energie in elk plan verplicht. Nog niet 100%, daarom is het ‘bijna’ energieneutraal. Voor woningen komt er daarnaast een eis die betrekking heeft op het risico op temperatuuroverschrijding in de zomer: de ‘TO-juli’. Uit de eerste ervaringen blijkt dat juist deze een grote invloed zal gaan hebben op het energieconcept en dus op de