Verantwoord besparen op drinkwater

boldootkar
Boldootkar-stadsreiniging-1928

Drinkwater: we hebben het gewoon nodig, elke dag. Niet alleen om onszelf te reinigen, maar ook om afvalstromen te realiseren. Het transport van fecaliën en zeepresten bijvoorbeeld, die in de afvalcentrale weer gezuiverd worden. In Nederland gebruiken we grondwater of oppervlaktewater volgens een gesloten cyclus: eerst winnen we water, vervolgens gebruiken we het (voor consumptie en reiniging), daarna wordt het via de waterzuivering weer teruggegeven wordt aan grond- of oppervlaktewater of direct ingezet om opnieuw te gebruiken. Juist omdat we niet zonder kunnen, moeten we water op een zo duurzaam mogelijke manier gebruiken en er spaarzaam mee om gaan. Wat zijn de mogelijkheden?

Begin 1900 waren waterclosets nog een zeldzaamheid. Destijds werden fecaliën nog met de Boldoodkar (strontkar) opgehaald, of in buiten stedelijke gebieden in een rivier geloosd. Dit was eigenlijk de eerste variant van een afvalwaterstroom.
Tegenwoordig beschikken we over een zeer geavanceerd rioolwaterstelsel, dat uitkomt op de nieuwste waterzuiveringinstallaties die bijvoorbeeld gebruik maken van de Nerada-technologie. Hierbij wordt zeer energiezuinig water gezuiverd, grondstof teruggewonnen (zoals bio-plastic) en zelfs energie opgewekt, zodat het proces volledig neutraal kan worden gerealiseerd.

Huishoudelijk watergebruik

In de afgelopen 40 jaar is het waterverbruik per persoon per dag flink verminderd. Gebruikten we in 1969 nog gemiddeld 190 liter water per persoon per dag, tegenwoordig is dit gemiddeld nog maar 119 liter (bron: Vitens). De voornaamste besparingen zitten in de waterbesparende doorontwikkeling van apparaten, zoals wasmachine, vaatwassers, douchekoppen en waterclosets met spoelreservoir.
Bij de ontwikkeling van waterbesparende voorzieningen moeten we er wel voor zorgen dat de milieubelasting van deze voorziening in – productie en gebruik – niet groter is dan het voordeel van de waterbesparing. Denk bijvoorbeeld aan een regenwaterterugwinsysteem. Op zich is het een voor de hand liggende oplossing om drinkwater te vervangen door regenwater, bijvoorbeeld om het toilet te spoelen of de was te draaien in een wasmachine. De aanleg, het gebruik en het onderhoud van een dergelijke installatie is echter dusdanig milieubelastend dat de toepassing ervan niet opweegt tegen het gebruik van drinkwater. Een regenwaterterugwinsysteem bestaat namelijk al minimaal uit de volgende onderdelen: opvangtank, pomp, drukschakelsysteem, filters en 2e aanvoerleidingsysteem.
Ook economisch is de balans zoek. Een rekensom – waarbij het verschil in energiegebruik tussen het aanleveren van gewoon drinkwater en het gebruik van een regenwaterterugwinsysteem vergeleken wordt – maakt duidelijk dat bij een afschrijving over 20 jaar, de investering niet meer dan €352 mag bedragen. (e.e.a. afhankelijk van locatie, type pomp, e.d.).